Donckerwolcke Matthias PANAX GINSENG Donckerwolcke Matthias Eeman Leen Meesschaert Kathleen Vanderwegen Lionel
Orde: Apiales Familie Araliaceae Panax spp. o.a. Panax quinquefolius (Amerikaanse) Panax ginseng (Aziatische) Panax pseudoginseng (Himalaya) Panax japonicum (Japanse) Acanthopanax of Eleutherococcus senticosus (Siberische)
Panax Ginseng Vochtige bosgebieden van Noord-China en Korea Stengel: 61cm hoogte, onvertakt Blad: samengesteld, 5 blaadjes Bloem: groen-wit Rijpe vrucht: rood met 2 harde zaden
Wortel: oogst (na 4 à 6 jaar) WITTE GINSENG schillen drogen (zon) hard geel-bruin EUROPA RODE GINSENG stomen schillen drogen (artificieel+zon) translucide rood-bruin OOSTEN
Inhoudsstoffen* Ginsenosiden wortelharen > laterale wortels > hoofdwortel conc. 1% - 3% * verhouding varieert naargelang de ginseng variëteit
Ginsenosiden
Andere inhoudsstoffen Peptidoglycanen o.a. panaxans A, B, C, D en E in P. ginseng Essentiële oliën panacene, limonene,… Andere: zetmeel, pectines, choline, monosachariden, flavonoïden, mineralen, vitaminen
Farmacokinetiek: oraal Resorptie ginsenosiden: hydrolyse door intestinale bacteriën (afsplitsen glycon = hydrofiel) verhoogde resorptie doch lage BB cave antibiotica! ( resorptie) Excretie ginsenosiden: urine en gal
Etnofarmacologie Amnesia, anorexia, astma, atherosclerose, kanker, kneuzingen, steenpuisten, convulsies, verkoudheden, kneuzingen, diabetes, diuretisch, dysenterie, dysmenorrhea, dyspepsie, epilepsie, vermoeidheid, angst, koorts, hoofdpijn, cardiotonisch, gastritis, hyperglycemie, bloeddrukregulerend, impotentie, insomnia, intestinale klachten, malaria, angst, zwangerschap, nausea, spermatorea, carminativum, tonicum,...
Effecten en klinische studies Controversiële resultaten in klinische studies: extractieprocedure, dosissen, retrospectief of niet, behandelingsduur
Effect op CZS Ginsenosiden: hypothalamus stimuleren (Rb2 en Rd) ACTH secreteren(?) corticosteroïden (Hiai et al. 1979) relatie glucocorticosteroïden ~ stress & vermoeidheid (Marcilhac et al. 1998) dosis-afhankelijke inhibitie van re-uptake neurotransmitters (Glu, GABA, DA, NAD, 5HT) ~ anti-depressief (5HT, NAD) ~ anticonvulsief, anxiolytisch (GABA) (Tsang et al. 1985)
Effect op CZS Ginsenosiden: verbeterde cholinerge transmissie ~ IOD t.g.v. miosis (?) ~ myasthenia gravis (?) Besluit: tonifiërende werking ? ~ leervermogen ~ geheugen ~ well-being klinische studies
Adaptogeen effect ~ stress: emotioneel ~ koude / warmte Definitie Brekhman en Dardymov (1969) weerstand tegen externe en interne factoren ~ stress: emotioneel ~ koude / warmte ~ bacteriële en virale agentia ~ vermoeidheid
Adaptogeen effect Fagocytose-activiteit vastgesteld tegen Candida albicans (Scaglione et al., 1994) Immunomodulerende factoren (Macrofagen, NK cells, IF, Ig, B- en T-lymfocyten) (Scaglione et al., 1994) Controversiële klinische studies vnl. effect oud > jong (Srisurapanon et al., 1997)
Effect op bloeddruk Paradoxaal effect! Lage dosis: hypertensief Hogere dosis: hypotensief Verband met inhibitie re-uptake AD & NAD?
Effect op KH-metabolisme Jonge diabetici: glucose-spiegel mogelijks agv insuline-sensitiviteit glycogeen-opslag well-being ~ self-management (Sotaniemi et al., 1995) - geen gegevens over: ginseng-extract basale waarde
Effect op cholesterolmetabolisme HDL, LDL , totale serumcholesterol (Park et al., 1996) = HDL, totale serumcholesterol, triglyceriden (Inoue et al., 1999) Besluit: totaal serumcholesterol door inhibitie ginsenosiden op ACAT (Kwon et al., 1999)
Kankerpreventie Kankerpreventief effect afhankelijk van dosis soort extract gebruiksduur (min. 1 jaar) Effect bij volgende kankers: long, lever, pancreas, eileiders, maag, keel, slokdarm en darm (Yun et al., 1996)
Anti-oxiderend en anti-kanker effect – vooral Rb2: SOD1 (Kim et al., 1996) Anti-proliferatief: panaxytriol, ginsan, ginsenosiden Rh1, Rh2, Rb2 en Rg3 inductie van apoptose (cytochroom c vrijstelling) interferentie met caspase-3 immunostimulatie inhibitie proteïne-kinase c cytotoxiciteit vinblastine en daunomycine
Afrodisiacum (Choi et al., 1995) Geen invloed op tijdstip van ejaculatie duur en frequentie van ochtenderecties audio-visueel gestimuleerde erecties Invloed op verhoogd libido seksuele bevrediging stevigere erectie ( NO, GMP, -blokkage VD) corpus cavernosum relaxeert
Andere effecten Effecten op menopauzale klachten: Effect op de lever ‘oestrogen-like’ (Liu et al., 2001) vaginale atrofie gevoelige borsten depressie, well-being (Wiklund et al.,1999) Effect op de lever regeneratie door mitose (vnl. Rg1) (Cui et al., 1997) proteïne synthese
Toxiciteit Alleen toxiciteit na: Gerapporteerde gevallen: lange behandeling & zeer hoge dosis ( 15g per dag) Gerapporteerde gevallen: Insomnia / zenuwachtigheid / euforie Dermatitis / Stevens Johnson syndroom Angst Diarree Niet in de GRAS-lijst (FDA) Niet op de GRAS-lijst
Interacties Warfarine (Janetzy and Morreale, 1997) niet bevestigd door andere studies potentiatie MAO-I (Blumenthal, 1997) Coffeïne? Amfetamine? Alcohol?
Interacties? AB diabetes + -blokker versterkt effect carbamazepine en benzo’s? versterkt effect sildenafil, nitraten? AHT
Zwangerschap en lactatie Geen nadelige effecten in studies, weinig studies wegens ethische redenen Gebruik onder voorbehoud
Dosis Startdosis (gedurende 1-4 weken): Onderhoudsdosis: ginseng poeder: 3-6g/d ginseng droog extract: 750 mg tot 1g/d ginseng tinctuur: 60-90 druppels/d Onderhoudsdosis: ginseng poeder: 1-2g/d ginseng droog extract: 250mg/d ginseng tinctuur: 30 druppels/d
Specialiteiten
Besluit (veel) meer dan een tonicum talrijke effecten vaak tegenstrijdigheden belang: soort extract, dosis, behandelingsduur toekomst: uitvoeren van gestandaardiseerde klinische studies
Wij danken voor uw aandacht!