VS en hun federale overheid (1865-1965)

C-Het buitenlands beleid Eerst uitbreiding VS over hele continent Frontier schuift geleidelijk op naar het westen -gebieden veroverd (bv Texas na oorlog met Mexico) -gebieden gekocht (bv Louisiana ,Alaska ) -Indianen slachtoffer Nieuw gebied eerst Territorium Bij meer dan 60.000 inwoners verzoek om als staat toegelaten te worden. Proces pas in 1912 voltooid

vervolg Manifest Destiny achterliggende gedachte Aanleg van spoorwegen bevordert ontsluiting van het continent. Buitenlands beleid t.a.v. Europa isolationisme -VS bemoeit zich niet met Europa (de oude verdorven ,oorlogvoerende wereld) -Europa mag zich niet met Amerika bemoeien

vervolg Monroeleer (1823) “Amerika voor de Amerikanen” Eerst: Europa mag invloed niet verder uitbreiden Later: VS ziet Latijns Amerika als haar achtertuin, waar Europa zich niet mee mag bemoeien Na de Burgeroorlog wordt VS een economische grootmacht→ moet zich meer met de wereld gaan bemoeien.

vervolg Oorzaken -economisch: afzetgebieden, grondstoffen investeringen -politiek: uitbreiden macht VS over Latijns Amerika en Azië -ideologisch: -volkeren bevrijden van buitenlandse onderdrukking -beschaven o.a. christendom verspreiden In 1883 bouw van een moderne vloot om dat doel te bereiken

Cuba Opstand op Cuba tegen Spanje(1898) VS steunt opstandelingen Aanleiding Ontploffing USS Maine in haven Havanna Roddelpers (R.Hearst) bespeelt publieke opinie (oorlog voeren) Tegenstanders beschuldigen regering van imperialisme (niet ingrijpen) Na winst VS: Cuba protectoraat VS Puerto Rico naar VS Politiek/strategische positie VS in Caraibisch gebied versterkt

Panama In 1882 begint een maatschappij o.l.v. Ferdinand de Lesseps met het graven van het Panamakanaal→ maatschappij failliet, kanaal niet af VS wil kanaal afmaken, Colombia ligt dwars VS steunt onafhankelijkheidsbeweging→ ontstaan staat Panama (1903) -VS mag kanaal afmaken -VS krijgt kanaal + kanaalzone (2x8 km) voor 10 miljoen dollar (tot 1999) 1914 kanaal klaar

Azië In 1853 dwingt VS vloot Japan haar land open te stellen voor de handel. In 1898 Open door policy VS wil China open stellen voor iedereen als reactie op de verdragshavens (vrijhandelsstreven) Filipijnen In oorlog van 1898 met Spanje veroverd -teruggeven is gezichtsverlies -weggaan is vrij baan voor Europese landen -dus blijven (Filipino’s niet in staat zichzelf te besturen en bewoners beschaven) Opstand tegen VS bestuur neergeslagen

vervolg In 1901 president Mckinley vermoord Onder zijn opvolger Roosevelt wordt VS een wereldmacht Big stick policy -VS vloot treedt op als VS belangen in het geding zijn vb 1 in 1906 troepen naar Cuba om opstand te onderdrukken op basis van Platt amendement (Guantanamo bay van VS en Cuba tot 1922 bezet)

vervolg vb 2 tussen 1907 en 1917 ingrijpen in Haiti, Dominicaanse Rep,Mexico en Nicaragua -bemoeienissen met Panama (zie eerder) -kolonisatie Filipijnen (zie eerder) -bemiddelen in Russisch-Japanse oorlog In 1914 WO I→ VS neutraal Neutraliteit bedreigd door -VS schepen aangehouden door Engeland en lading in beslag genomen -Lusitania getorpedeerd (128 doden)( 1915) -onbeperkte duikbootoorlog (1917)

vervolg Wilson president (in 1916 herkozen met de leus: He kept us out of war) Directe aanleiding VS deelname Zimmermantelegram Duitsland roept Mexico op VS aan te vallen Doel: heroveren verloren gebieden in zuiden Vs Telegram onderschept Wilson oorlog in met als doelen -to make the world safe for democracy -a war to end all wars -bevrijding onderdrukte volkeren -principe van de vrije zee handhaven

Frontier

Monroe

USS Maine

William Randolph Hearst

Ferdinand de Lesseps

Panamakanaal

Openstelling Japan

Open door policy

Filipijnen

Moord op McKinley

Big stick policy

Wilson en WO I

Zimmerman telegram

VS in WO I