Wat je moet kennen en kunnen 2.1 leerdoelen Wat je moet kennen en kunnen

economie Kunnen aangeven wat de voorwaarden waren voor de industrialisatie van de VS in de periode 1865-1918 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

Verstedelijking Grondstoffen Modernisering landbouw Spoorwegen Uitvindingen Productietechnieken nieuwkomers boomtown Zwarte goud Frontier Frontier/ Great Plains/ graan/vleesindustrie Nationale economie Edison/octrooien Massaproductie/Ford 26 miljoen: 50 jaar

schaduwzijden Kloof arm-rijk Slechte werk/arbeidsomstandigheden Liberalisme/laissez faire Trust Prijsafspraken Gilded Age = Vakbonden AFL People’s party Progressive movement

Verschillen People’s Party en Progressive Movement PP PM Agrarische beweging Conservatief en kleinsteeds Levensstandaard boeren verbeteren Macht grondspeculanten beperken Middenklasse, hoger opgeleiden Progressief, stedelijk Combinatie hervormingsbewegingen: Consumtenen/arbeiders/ verkiezingen drie doeleinden Einde corruptie en machtsmisbruik Sociaal welzijn Efficienter maken economische, politieke en sociale instituten

Theodore Roosevelt Volgde doodgeschoten president McKinley op Republikein Federale overheid meer invloed samenleving Trust buster Doorbreken macht industrielen

Woodrow Wilson Democraat Federale overheid economie bewaken Wetgeving tegen monopolien Bescherming individu (consument/arbeider) boven grote ondernemingen

2.2 Ontwikkeling van burgerrechten De inhoud van het 13e, 14e en 15e amendement kunnen uitleggen Kunnen uitleggen waarom het Congres van VS besloot tot Reconstructie die leidde tot bezetting van het Zuiden Kunnen aangeven wat de gevolgen zijn geweest van de Reconstructie voor de zwarte bevolking in het Zuiden

begrippen amendement Jim Crowwetten NAACP Reconstructie Segregatie Sharecropping Ga deze opzoeken

Reconstructie =

Burgeroorlog Reconstructie Inzet: wie bepaalt: de staat of de federale regering Wel of geen slaven houdende nieuwe staten Slavernij: onderliggende oorzaak Lincoln: slaven bevrijden Ook gunstig oorlogsverloop 1865 13e amendement Slavernij verboden Nu probleem: hoe nieuwe zuidelijke samenleving vormen met de vrijgekomen slaven? Overgang Freedmen’s Bureau = ?

14e en 15e amendement 14e 15e 1866 Volwaardig burgerschap aan iedereen die in VS geboren werd en Alle burgers gelijk behandeld worden 1869 Zwarte mannen stemrecht Massaal stemmen op Republikeinen Reconstructie-amendementen Bezette staten van het Zuiden amendementen tekenen om tot federatie te behoren

Reconstructie: ebt weg Zuiden weinig animo reconctructie Noorden strijd beu Troepen trekken zich terug Racisme terug Blanke suprematie Zuiden Geweld Oprichting KKK 1865 Ondanks verbod Lynchpartijen Kiesrecht ontnomen d.m.v. testen (literacy test)

Segregatie/Jim Crowwetten Wie is Jim Crow? Tegen 15e amendement Tegengaan stemrecht Kiesrecht gekoppeld aan poll taks (inkomstenbelasting) Juridische basis Hooggerechtshof Seperate but equal Dan scheiding toegestaan

Gevolgen zwarte bevolking Zwarten ondergeschikt Nigger Beperking gedrag Openbare ruimtes Economische achterstelling Geen aankoop land boeren Sharecropping Pachtboeren Blanken de baas Opeisen deel oogst Lening door blanke

sharecropping Zwarte boeren Leningen Katoenprijs keldert Schulden Trek steden

Situatie steden Discriminatie Rassenrellen

Leger Eerste Wereldoorlog Segregatie in leger Slechtste taken Effect WOI: groot !

Wat waren de gevolgen van de opheffing van de Reconstructie voor zwarte bevolking 1) Kwijtraken burgerrechten/kiesrecht 2)discriminatie, segregatiebeleid 3) Verslechtering economische situatie

Strijd voor gelijkheid Welke tegenstelling bestond er tussen Booker T. Washington en W.E.B. Dubois? Begrippen: NAACP

Booker T. Washington Accommodatie en Self-help Geduld en aanpassing Zorgen voor econmische en sociale sterkere positie Hoe? onderwijs

Dat betekent: Opleiding volgen Sparen Hard werken Respect winnen van de blanken Zo volwaardig burgerschap verdienen Oprichting vakschool

Kritiek Booker T. Washington Te slap/gematigd Aanpassing racisme Accepteren tweederangsburger-schap Antwoord: groep intellectuelen (wat zijn dat?) W.E.B. Dubois

NAACP 1909 Kiesrecht Integratie Juridische gelijkheid Talented Tenth Doel: zwarte burgerrechten via rechtszaken te herstellen.

Opdracht 20 Wiens houding kreeg meer steun van de blanken? Booker T. of DuBois? Verdedig de aanpak van Booker T. Je bent zelf een zwarte Amerikaan, welke aanpak zou jij verkiezen? Waarom reageerde de federale overheid niet op deze bewegingen?