Wereldvoedseldag 2011 Voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid - Analyse en voorstellen Amsterdam, 16 oktober 2011
Inhoud Overzicht ecologische problematiek Overzicht ecologische problematiek Europees en internationaal handels-, milieu- en landbouwbeleid Europees en internationaal handels-, milieu- en landbouwbeleid Neoliberaal/koloniaal beleid in ontwikkelingslanden Neoliberaal/koloniaal beleid in ontwikkelingslanden Sociale gevolgen Sociale gevolgen Voorstellen cq. eisen: Voorstellen cq. eisen: 1. Voedselsoevereiniteit in landbouw- en handelsbeleid 1. Voedselsoevereiniteit in landbouw- en handelsbeleid 2. Klimaatrechtvaardigheid en energiezekerheid 2. Klimaatrechtvaardigheid en energiezekerheid 3. Stoppen van greenwash en schenden mensenrechten 3. Stoppen van greenwash en schenden mensenrechten Mogelijke steun Mogelijke steun Tips uit India Tips uit India
Huidige ecologische problematiek Klimaatverandering, gevolgen landbouw: Klimaatverandering, gevolgen landbouw: te hoge temperatuur, droogtes, overstromingen, oprakend gletsjerwater, verzilting te hoge temperatuur, droogtes, overstromingen, oprakend gletsjerwater, verzilting Valse klimaatoplossingen: CDM, REDD +, plantages, biobrandstoffen Valse klimaatoplossingen: CDM, REDD +, plantages, biobrandstoffen Peak oil in relatie tot hoge afhankelijkheid van olie Peak oil in relatie tot hoge afhankelijkheid van olie Oprakende mineralen: fosfaat, molybdeen, zink, koper Oprakende mineralen: fosfaat, molybdeen, zink, koper Waterschaarste, behoefte stijgt met 20-55% Waterschaarste, behoefte stijgt met 20-55% Maar: 9 miljard mensen in toenemende consumptie per persoon Maar: 9 miljard mensen in toenemende consumptie per persoon
Europees en internationaal handels-, milieu en landbouwbeleid GATT – landbouw uitgezonderd, maar geen dumping toegestaan GATT – landbouw uitgezonderd, maar geen dumping toegestaan 1962: veevoer importvrij – EU beschermt de graanmarkt 1962: veevoer importvrij – EU beschermt de graanmarkt Jaren 90 richting WTO (1995) deal VS en EU: Jaren 90 richting WTO (1995) deal VS en EU: Van kostendekkende prijzen naar lage prijzen en inkomenssubsidies, dumping ‘gelegaliseerd’ Van kostendekkende prijzen naar lage prijzen en inkomenssubsidies, dumping ‘gelegaliseerd’ Geen productiebeheersing, afbouw marktbescherming Geen productiebeheersing, afbouw marktbescherming Van bindende overheidswetgeving (Rio 1992) naar Public Private Partnerships (Johannesburg 2002) o.a. RSPO, RTRS Van bindende overheidswetgeving (Rio 1992) naar Public Private Partnerships (Johannesburg 2002) o.a. RSPO, RTRS Alleen WTO-verdragen kunnen met sancties worden afgedwongen Alleen WTO-verdragen kunnen met sancties worden afgedwongen recht op openbreken markten en toegang grondstoffen in plaats van recht op voedsel
Neoliberaal/koloniaal beleid t.o.v. ontwikkelingslanden Schuldenlasten, grote invloed Wereldbank en IMF op beleid in ontwikkelingslanden: Schuldenlasten, grote invloed Wereldbank en IMF op beleid in ontwikkelingslanden: Afbouw strategische voorraden en marketingboards Afbouw strategische voorraden en marketingboards Bezuiniging op investeringen in landbouw Bezuiniging op investeringen in landbouw Afbouw importbescherming eigen voedselproductie Afbouw importbescherming eigen voedselproductie Grote oriëntatie op export van luxe producten Grote oriëntatie op export van luxe producten EU-handelsstrategie Trade Growth & World Affaris, doelstellingen: EU-handelsstrategie Trade Growth & World Affaris, doelstellingen: Agressieve toegang tot grondstoffen en markten Agressieve toegang tot grondstoffen en markten Beschermen van investeringen en IPR’s (o.a. zaden) Beschermen van investeringen en IPR’s (o.a. zaden) Bilaterale en regionale vrijhandelsverdragen Bilaterale en regionale vrijhandelsverdragen Nog ongelijkere onderhandelingspartners dan WTO Nog ongelijkere onderhandelingspartners dan WTO Geen afbouw EU-landbouwsubsidies, wel afbraak bescherming landbouw en informele handel Geen afbouw EU-landbouwsubsidies, wel afbraak bescherming landbouw en informele handel
Sociale gevolgen Op vrije wereldmarkt: Koopkracht westerse autorijders en vleeseters wint van voedselzekerheid in ontwikkelingslanden Op vrije wereldmarkt: Koopkracht westerse autorijders en vleeseters wint van voedselzekerheid in ontwikkelingslanden Door grote gerichtheid op export via monoculturen; nadelige effecten voor bestaanszekerheid inheemse volkeren en kleine boeren en voortbestaan dieren en planten Door grote gerichtheid op export via monoculturen; nadelige effecten voor bestaanszekerheid inheemse volkeren en kleine boeren en voortbestaan dieren en planten Productie onder de kostprijs in landbouw in Noord en Zuid door verstoring van lokale en nationale markten. Productie onder de kostprijs in landbouw in Noord en Zuid door verstoring van lokale en nationale markten. Kaalslag onder kleine boeren en familiebedrijven Kaalslag onder kleine boeren en familiebedrijven Meeste landen in Sub Sahara Afrika netto-voedselimporteur + deels wel exporteur tropische producten Meeste landen in Sub Sahara Afrika netto-voedselimporteur + deels wel exporteur tropische producten Multinationals en grootgrondbezitters profiteren, de consument niet Multinationals en grootgrondbezitters profiteren, de consument niet Migratie naar het Westen: mensenhandel, concurrentie met arbeiders, rechts-extremistische sentimenten Migratie naar het Westen: mensenhandel, concurrentie met arbeiders, rechts-extremistische sentimenten Europa niet zelfvoorzienend voor plantaardig eiwit en olie Europa niet zelfvoorzienend voor plantaardig eiwit en olie Conflicten om oprakende natuurlijke hulpbronnen, o.a. land grab 227 miljoen hectare Conflicten om oprakende natuurlijke hulpbronnen, o.a. land grab 227 miljoen hectare
Voorstellen (1) Voedselsoevereiniteit in het landbouw- en handelsbeleid Meer regionale zelfvoorziening voedsel, energie, hout en textiel via drastische hervorming vrijhandelsverdragen Meer regionale zelfvoorziening voedsel, energie, hout en textiel via drastische hervorming vrijhandelsverdragen Hervorming Europees Landbouwbeleid (GLB ) Hervorming Europees Landbouwbeleid (GLB ) Importheffingen verhogen en productiebeheersing Importheffingen verhogen en productiebeheersing Afschaffen inkomens- en exportsubsidies Afschaffen inkomens- en exportsubsidies Kostendekkende prijzen in plaats gesubsidieerde export Kostendekkende prijzen in plaats gesubsidieerde export Verhogen milieu- en dierenwelzijnseisen Verhogen milieu- en dierenwelzijnseisen Europese Ecotaxen 100% ‘duurzame’ producten in winkel Europese Ecotaxen 100% ‘duurzame’ producten in winkel € 25 miljard bespaard Stimuleren ecologische productie en verwerking, duurzame decentrale energieproductie € 25 miljard bespaard Stimuleren ecologische productie en verwerking, duurzame decentrale energieproductie Handelsbeleid t.a.v. ontwikkelingslanden Handelsbeleid t.a.v. ontwikkelingslanden Stoppen met opdringen liberalisering, bescherming z.s.m. Stoppen met opdringen liberalisering, bescherming z.s.m. Markten en natuurlijke hulpbronnen terug voor eigen voedselproductie Markten en natuurlijke hulpbronnen terug voor eigen voedselproductie
Voorstellen (2) Klimaatrechtvaardigheid en energiezekerheid EU reduceert broeikasgassen met 50% in 2017, via: EU reduceert broeikasgassen met 50% in 2017, via: Voedselsoevereiniteit: 50-75% GHG beperkt of vastgelegd Voedselsoevereiniteit: 50-75% GHG beperkt of vastgelegd Organische stof, gemengde bedrijven, lokalisering en stop boskap Organische stof, gemengde bedrijven, lokalisering en stop boskap Niet langer afschuiven op OL via CDM en emissiehandel Niet langer afschuiven op OL via CDM en emissiehandel Zeevaart en luchtvaart ook verplichte reductie GHG Zeevaart en luchtvaart ook verplichte reductie GHG Drastische verhoging ecotaxen – verlagen op arbeid Drastische verhoging ecotaxen – verlagen op arbeid Afschaffen subsidies fossiele brandstoffen (€ 7,5 miljard) Afschaffen subsidies fossiele brandstoffen (€ 7,5 miljard) Geen overheidsgeld aanleg snelwegen, havens, vliegvelden Geen overheidsgeld aanleg snelwegen, havens, vliegvelden Drastische uitbreiding openbaar vervoer Drastische uitbreiding openbaar vervoer Kolencentrales dicht in 2020 – Feed in tarief Kolencentrales dicht in 2020 – Feed in tarief Importverbod olie uit teerzanden Importverbod olie uit teerzanden Biobrandstoffenrichtlijn afschaffen, importverbod uit OL Biobrandstoffenrichtlijn afschaffen, importverbod uit OL
Voorstellen (3) Stop greenwash, stop mensenrechtenschendingen Solidaridad, WNF (en Oxfam) uit RTRS, RSPO Solidaridad, WNF (en Oxfam) uit RTRS, RSPO IDH stopt programma’s soja, palmolie, kweekvis IDH stopt programma’s soja, palmolie, kweekvis € 100 miljoen Initiatief Duurzame Handel naar…KIT? € 100 miljoen Initiatief Duurzame Handel naar…KIT? Brede discussie over bindende criteria voor ‘duurzaam’ Brede discussie over bindende criteria voor ‘duurzaam’ Parlementaire enquête over schenden mensenrechten door vrijhandelsverdragen & het klimaatverdrag Parlementaire enquête over schenden mensenrechten door vrijhandelsverdragen & het klimaatverdrag Multinationals aansprakelijk stellen in zowel land van grondstoffenwinning, productie en handel als van vestiging voor de schending van mensenrechten Multinationals aansprakelijk stellen in zowel land van grondstoffenwinning, productie en handel als van vestiging voor de schending van mensenrechten
Mogelijke steun Voorstellen onderschrijven Voorstellen onderschrijven Facebook/Causes – vrienden en bekenden uitnodigen Facebook/Causes – vrienden en bekenden uitnodigen 1 november tussen en naar Den Haag 1 november tussen en naar Den Haag Elke dinsdag vanaf 1 november t/m 17 december naar Plein tussen 9.00 en uur Elke dinsdag vanaf 1 november t/m 17 december naar Plein tussen 9.00 en uur Helpen met een support team, voor benaderen media, behandelen s etc. Helpen met een support team, voor benaderen media, behandelen s etc. Any Ideas are welcome Any Ideas are welcome Donaties altijd welkom voor ‘Campagne Voedsel en klimaat’ t.n.v. Platform Aarde Boer Consument, banknr Donaties altijd welkom voor ‘Campagne Voedsel en klimaat’ t.n.v. Platform Aarde Boer Consument, banknr DANK VOOR UW AANDACHT EN (MORELE) STEUN!
Tips uit India Biju Negi: ‘Of course, you may have planned out how the day is going to be spent. I am sure there will be speeches. It would be important to have readings. Importantly, may I suggest, with some prayer for the humanity, that God provide the 'other' with wisdom, understanding and peace.’ Biju Negi: ‘Of course, you may have planned out how the day is going to be spent. I am sure there will be speeches. It would be important to have readings. Importantly, may I suggest, with some prayer for the humanity, that God provide the 'other' with wisdom, understanding and peace.’ Gandhi: ‘De wereld biedt genoeg voor ieders behoeften, niet voor ieders hebzucht.’ Gandhi: ‘De wereld biedt genoeg voor ieders behoeften, niet voor ieders hebzucht.’