Het venijn zit in de staart Valkuilen en oplossingen in de zorg voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel in de chronische fase

Niet Aangeboren Hersenletsel in de chronische fase Valkuilen en oplossingen in de zorg

Hoe kom je in de chronische fase? Waardoor ontstaan valkuilen en oplossingen?

Van acuut naar chronisch Een weg langs modellen met valkuilen en oplossingen

Het klassieke medisch model: Symptomen – diagnostiek – behandeling – genezing Diagnostiek: symptomen – pathologie – etiologie Hoesten Koorts longontsteking bacterie behandeling: Antibiotica Genezing!

Niet Aangeboren Hersenletsel Contusio Cerebri Multitrauma CVA Infarct Bloeding Multipele Sclerose M. Parkinson Degeneratief lijden Levenreddende operaties Thrombolyse Antistolling Velerlei medicijnen

Genezing….?

Revalidatiegeneeskunde… Het medisch model Etiologie – pathologie – symptomen Het gevolgen model Stoornissen – beperkingen – handicap

Stoornissen Beperkingen Parese Coördinatiestoornissen Sensibiliteitsstoornissen Spraak- en Taalstoornissen Visusstoornissen Cognitieve stoornissen Persoonlijkheid stoornissen ADL Lopen Arbeid Hobby Wonen Relaties Etc.

Het gevolgen model: Verminder de beperkingen door behandeling van de stoornissen

Behandelen: Parese Coördinatiestoornissen Sensibiliteitsstoornissen Spraak- en Taalstoornissen Visusstoornissen Cognitieve stoornissen Persoonlijkheid stoornissen Behandelen:

Stoornissen Parese Coördinatiestoornissen Sensibiliteitsstoornissen Spraak- en Taalstoornissen Visusstoornissen Cognitieve stoornissen Persoonlijkheid stoornissen : Restverschijnselen

“geen verbetering meer van stoornissen” Switchen van behandelen op stoornisniveau naar behandelen op beperkingen niveau

Stoornissen Beperkingen Parese Coördinatiestoornissen Sensibiliteitsstoornissen Spraak- en Taalstoornissen Visusstoornissen Cognitieve stoornissen Persoonlijkheid stoornissen ADL Lopen Arbeid Hobby Wonen Relaties Etc.

van trainen naar compenseren ADL Lopen Arbeid Hobby Wonen Relaties Etc. Behandelen: van trainen naar compenseren We naderen “de staart”!

Het venijn zit in de staart “Het wordt nooit meer hetzelfde” “Hij/zij/ik word(t) nooit meer beter” Wat betekent dat..?

Behandelen: Accepteren: ADL Lopen Arbeid Hobby Wonen Relaties Etc. Aanpassingen Hulpmiddelen Aanpassing werk Andere hobby Aanpassingen Huis Rolverdeling Etc.

Maximale zelfstandigheid bereikt Aanpassingen Hulpmiddelen Aanpassing werk Andere hobby Aanpassingen Huis Rolverdeling Etc. Hulp Rolstoel Verlies van Arbeid Geen dagbesteding Ander huis Spanningen Etc.

“We zijn klaar, we zijn uitbehandeld, we zijn uitgerevalideerd” Niet meer “ziek”? Opeens “gezond”?

“Uitbehandeld” Bij “de staart” aanbeland Binnen het klassiek medisch model Etiologie – Pathologie – symptomatologie Binnen het revalidatiemodel Stoornis – beperking – handicap Bij “de staart” aanbeland

Restverschijnselen Stoornissen Beperkingen Parese Coördinatiestoornissen Sensibiliteitsstoornissen Spraak- en Taalstoornissen Visusstoornissen Cognitieve stoornissen Persoonlijkheid stoornissen ADL Lopen Arbeid Hobby Wonen Relaties Etc.

Het klassiek medisch model: Etiologie – pathologie - symptomen Het Revalidatie model: Stoornis – Beperking – Handicap Functie – Activiteit – Participatie

Overgang 2de compartiment Zorgverzekeringswet Huisarts- en specialistische geneeskunde Cure 1ste compartiment AWBZ Verpleeghuis Gehandicaptenzorg Care

2de compartiment 1ste compartiment Zorgverzekeringswet Huisartsgeneeskunde Specialisten 1ste compartiment AWBZ Verpleeghuis gehandicaptenzorg

SGL Revalidatieartsenpraktijk 2de compartiment Zorgverzekeringswet Huisartsgeneeskunde Specialisten 1ste compartiment AWBZ Verpleeghuis gehandicaptenzorg

Niet Aangeboren Hersenletsel 2de compartiment Cure Probleemgeoriënteerd 1ste compartiment Care Oplossingsgericht

Niet Aangeboren Hersenletsel 2de compartiment Care Oplossingsgericht 1ste compartiment Cure Probleemgeoriënteerd

Niet Aangeboren Hersenletsel Problemen Goede analyse nodig Mogelijkheden Individueel bepaald

Probleemanalyse Beperkingen ADL Lopen Arbeid Hobby Relaties Etc.

Het/Hij/Zij is “anders”….

Veranderd gedrag Het hersenletsel zelf De reactie op / confrontatie met de stoornissen of beperkingen De reactie van de omgeving Pre-existente gedragskenmerken

1. De laesie zelf

Goldstein: “abstract attitude” Het vermogen je in tijd, plaats en persoon te verplaatsen De wereld vanuit verschillende perspectieven kunnen beschouwen Eén van de meest geavanceerde cognitieve functies

Verlies van “abstracte attitude” Sociale problemen Relaties: Partner Kind Werkgever Vrienden Buren Gedragsproblemen

2. De reactie op / confrontatie met de stoornis of beperking Psychologisch – neuropsychologisch Woede Frustratie Ongeduld Depressie

3. De rol van de omgeving Begrip – onbegrip Kennis – onkunde Beperkingen – mogelijkheden Wil – onwil

4. Pre-existente gedragskenmerken Driftig – gemoedelijk Achterdochtig – goed van vertrouwen Etc.

Niet Aangeboren Hersenletsel Problemen Goede analyse nodig Mogelijkheden Individueel bepaald

Mogelijkheden Op basis van opgedane ervaring Cellospelen – viool spelen Skiën – snowboarden Op basis van preëxistente belangstelling Denker – doener Theoretisch – praktisch Op basis van persoonlijkheid Introvert – extrovert

Wie zit er achter de stoornissen / beperkingen / problemen ?

Hoe het leven opnieuw vorm geven? Welke dagbesteding? Welke woonomgeving?

Bottlenecks Gehanteerde modellen Duiding van problemen Protocollen Verwachtingspatronen Genezing herstel Uitspraken Blijvende beperkingen Uitbehandeld Artificiële schotten Duiding van problemen Alles wordt opgehangen aan het letsel Protocollen Iedereen aan het bloemschikken