De Bourgondische Nederlanden centralisatie

De Bourgondische Nederlanden Verschillende gewesten Elk gewest had een : - eigen bestuur - eigen munt - eigen regels en wetten De bewoners spraken amper dezelfde taal, er was dus geen eenheid.

Drie grote koninkrijken in de Middeleeuwen Engeland Duitse Rijk Frankrijk Hertog van Bourgondië, Filips de Stoute, leenman van Franse koning, wil ook eigen rijk

Uitbreiding rijk door: Huwelijken Erfenissen Oorlogen Kopen

Hoe dit rijk te besturen? Leenmannen geen zin om steeds maar weer in nieuwe oorlogen op te komen draven Bourgondische hertogen gaan over op huurlegers→ geld nodig Hoe aan geld te komen? Opbrengst tollen Bede; geld vragen aan de standen van een gewest (Gewestelijke Staten) Lenen van steden

→ bestuur centraliseren Er is steeds meer geld nodig→ handig om dit centraal te regelen → overal dezelfde belasting heffen → bestuur centraliseren Filips de Goede, 1396-1467 Geschoolde ambtenaren nodig Filips de Goede wil niet meer langs alle gewesten reizen voor overleg→ vertegenwoordigers alle gewesten komen naar Brugge voor overleg→ Staten Generaal Welke groepen protesteren tegen deze centralisatiepolitiek van Filips? Adel en steden protesteren omdat zij minder macht krijgen, hogere belastingen moeten betalen en hun privileges worden aangetast

De Bourgondische Nederlanden Wat was de Staten Generaal? Vergadering van vertegenwoordigers van de gewesten. Staten = steden/ standen Generaal = algemeen. In deze vergadering kon de hertog om geld (een bede) vragen. Hiermee omzeilde hij de steden en de adel.

Einde Bourgondische Rijk 1477 Maria van Bourgondië trouwt met Maximilaan van Oostenrijk; Grootste deel Bourgondische bezittingen komen in Oostenrijkse handen, onderdeel van het Duitse Rijk

De Hervorming en de Opstand Rond 1500 komt er een andere kijk op de wereld door de renaissance en de ontdekkingsreizen. De Rooms-Katholieke Kerk verandert niet mee Er komt van binnenuit kritiek op de Kerk

Luther slaat zijn 95 stellingen tegen de kerkdeur van Wittenberg (1517)

De Hervorming In de zestiende eeuw ontstonden er twee Christelijke kerken. De Protestantse kerk (nieuw) en de Rooms-Katholieke kerk (oud)

De Hervorming Rooms-Katholiek Protestant Vanaf geboorte Christus Vanaf de zestiende eeuw Contact God via bisschoppen en de Paus Zelf contact met God Versiering Kerk Sobere Kerk Vooral Zuid Europa Vooral Noord Europa

De Nederlandse opstand

De Nederlanden vielen sinds de 15de eeuw onder één landsheer In ieder gewest had Karel V een stadhouder die voor hem overlegde met de standen van het gewest Karel V had in 1515 het bestuur over de Nederlanden op zich genomen. Slechts bij hoge uitzondering riep Karel V de Staten Generaal bij elkaar De gewesten hadden een grote zelfstandigheid Ook de steden hadden grote zelfstandigheid H5 Ontdekker en hervormers H5.4 De Nederlandse Opstand

In 1522 richtte Karel V een eigen inquisitie op Vanuit zijn hof in Brussel werkte Karel V aan de centralisatie van zijn bestuur In 1522 richtte Karel V een eigen inquisitie op Onder Karel V werden meer dan 2000 mensen om hun geloof op de brandstapel gebracht Hij beperkte de gewestelijke zelfstandigheid door centrale adviesraden op te richten waar ambtenaren in zaten Ook Karels godsdienst-politiek versterkte zijn greep op de gewesten H5 Ontdekker en hervormers H5.4 De Nederlandse Opstand

In 1555 verdeelt Karel V zijn rijk tussen zijn zoons In 1555 verdeelt Karel V zijn rijk tussen zijn zoons. Filips II wordt koning van Spanje, Napels, Sicilië en Portugal en Heer der Nederlanden Naast een groot rijk erft Filips II ook veel problemen in de Nederlanden H5 Ontdekker en hervormers H5.4 De Nederlandse Opstand

Verzet tegen de Koning Oorzaken: Edelen en bestuurders waren tegen de centralisatie. De vaste belastingen gingen de edelen en bestuurders veel geld kosten Veel mensen waren tegen de wrede kettervervolgingen.

Ketters & boeken op de brandstapel

Het verzet van de hoge edelen wordt geleid door Willem van Oranje Ce ne sont que des Geux! In 1564 vraagt Willem van Oranje namens de hoge adel om godsdienstvrijheid In 1566 trekken honderden lage edelen naar het paleis van de landvoogdes en bieden een smeekschrift aan waarin ze vragen om afschaffing van de inquisitie H5 Ontdekker en hervormers H5.4 De Nederlandse Opstand

Margaretha van Parma belooft de kettervervolgingen te matigen Schandelijke beeldenverering!! Schande! Op naar het klooster Daardoor durfde calvinisten in de zomer van 1566 openlijk bijeen te komen. In de weken daarna raasde een beeldenstorm door de Nederlanden H5 Ontdekker en hervormers H5.4 De Nederlandse Opstand

Belangrijke jaartallen 1555 – Aftreden Karel V en aantreden Filips II 1566 – Beeldenstorm 1568 – Begin Opstand (tot 1648) 1581 – Unie van Utrecht 1584 – Moord op Willem van Oranje 1588 – Gewesten besluiten zonder Vorst door te gaan en worden een Republiek