Medische en Kinderpsychiatrische zorg aan het jonge kind Trudi Herweijer, kinderarts, 20 november 2012

Multidisciplinair team Groepsleider Gezinsbegeleider Logopedist Fysiotherapeute Ergotherapeut Kinderpsychiater Kinderarts Psycholoog Orthopedagoog Verpleegkundige

Aanleg en omgeving

Lichaam en geest Lichaam en geest zijn niet gescheiden Jonge kinderen presenteren zich met lichamelijke klachten. Daar kunnen verstoorde hersenfuncties achter zitten (bv Syndroom v Williams) Kinderen met kinderpsychiatrische beelden daar kan een lichamelijke aandoening achter zitten (bv Tubereuze sclerose)

Kinderarts Gen omgeving - chromosoomafwijkingen/syndromen intoxicaties: foetaal alcoholsyndroom vroeggeboren baby’s Lichaam en geest - andere aandoeningen met uitingen in lichaam en geest Comorbiditeit bij kinderpsychiatrie Epilepsie Slaapproblemen

Fouten in het DNA: syndromen Williams syndroom: 1: 10.000; IQ 40-80, verbaal > performaal Deletie chromosoom 7 lange arm (elastine-gen: liesbreuk, aortastenose, hese stem) Hart, oog- en nierafwijkingen, veel KNO-problemen, kleine gestalte: lichamelijke presentatie! Problemen met voeding, slapen, obstipatie, angst, aandacht, harde geluiden; epilepsie Praten veel en vaak, worden overschat. Autismekenmerken, allemansvriendjes.

Fragiele X IQ van 30-55, evt 80 Hoofd en oren groot, hyperlax 1 op 4000 mannen Verbaal beter dan performaal Haperende spraak Weinig oogcontact, persevereren ( = autistiform) ADHDgedrag

Ontwikkeling achter, druk gedrag -Meisje van 5 -Druk, hyperactief, slechte concentratie, impulsief -Bril -9 -Gebroken arm AMC -Moeder komt na oproep en bibbert

Foetaal alcoholspectrumstoornis (FASD) Europa: FAS: 0.75 per 1000 baby’s; FASD: 2.2 per 1000, dwz 135-400 per jaar Groeivertraging: mager en klein, ook hoofdje ( zie 3) Gezichtsafwijkingen Neurologische en psychologische / psychiatrische afwijkingen, bv epilepsie Alcoholgebruik in de anamnese

FAS -Hersenen: structuur (kleiner) en functie -IQ 50 -120 -Prikkelbaar als zuigeling, slaapproblemen -Gedragsproblemen: ADHD (aandacht, hyperactiviteit, impulsiviteit, fijne motoriek) Agressie; relatie verslaving – sensatiezoeken; straf/belonen helpt niet -Geheugenproblemen, leerproblemen, spraaktaalproblemen -Sterke minbrillen: visusscreening

FAS: http://www.fhs.mcmaster.ca/pblonline/fas.htm

FAS(D) behandeling -Preventie in volgende zwangerschappen -Uitleg (psycho-educatie) over neurologische schade. -Medicatie voor ADHD Meer lezen: Ned Tijdschr Geneeskd. 2010 28 augustus;154(34)

Ex-Couveusekinderen Beademing, hersenvliesontsteking enz Regulatiestoornissen, huilbaby’s (cave mishandeling) Bedrading onvoldoende voor na het 3e jaar Na sondevoeding: eetstoornissen

Lichaam en geest Lichaam en geest zijn niet gescheiden Jonge kinderen presenteren zich met lichamelijke klachten. Daar kunnen verstoorde hersenfuncties achter zitten (bv Syndroom v Williams) Kinderen met kinderpsychiatrische beelden kunnen een onderliggende lichamelijke aandoening hebben (bv Tubereuze sclerose)

Autisme: huid en hoofd Meisje van 6 jaar met normale intelligentie en vreemd gedrag door licht autisme Bij lich onderzoek “jeugdpuistjes” en witte vlek op het lichaam Diagnose: neurocutane aandoening: tubereuze sclerose. Beleid: jaarlijkse controle op tumorvorming

Epilepsie Aandoening met aanvallen 0-1 mnd: vaak 1-6 mnd: salaamkrampen: hersenbeschadiging: EEG herkenbaar patroon 6 mnd- 5 jaar: 4 % vd kinderen: koortsstuipen. 3% later epilepsie (N= 0.5 %) 5 jaar-15 jaar: 0.5 % recidiverende convulsies (epilepsie) http://www.youtube.com/watch?v=kx3i6IIAjWM&feature=fvwrel (salaam) http://www.youtube.com/watch?NR=1&v=WsBKg2PtQWc&feature=endscreen (clonisch)

Epilepsie Partiële aanvallen - Benigne Rolandische epilepsie: in spraakgebied van de hersenen, nacht - Simpele partiële aanvallen ( wel bewustzijn): 1 arm,1 been, of mondhoek - Complex partiële aanvallen ( ½ bij bewustzijn; krijgen iets mee) Partiële aanvallen kunnen (snel) overgaan in gegeneraliseerde aanvallen (dan buiten bewustzijn) http://www.youtube.com/watch?v=rtjPs_B99Bo (simpel partieel) http://www.youtube.com/watch?v=h0ktc7Gxqb4&NR=1&feature=endscreen (complex partieel= temporaalkwabepilepsie)

Epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen -Tonisch clonisch: grand mal, Aura+ -Atone aanvallen Myoclonieen Absences SEIN = Stichting Epilepsie-Instellingen Nederland http://www.youtube.com/watch?v=cnyLxagWW3w&feature=bf_next&list=ULC9AFc66k6gw (ton-clon) http://www.youtube.com/watch?feature=endscreen&v=m8RhEYO7Y5M&NR=1 (knik) http://www.youtube.com/watch?v=8bsmlX82X24&feature=fvwrel (myoclon) http://www.youtube.com/watch?v=7cidAPLOQv4&feature=endscreen&NR=1 (=absence na hyperventilatie) http://www.youtube.com/watch?v=mWK-oqwrJz0&feature=related ( 2 x absence)

Geen epilepsie ! Hartritmestoornis ( QT- tijd verlengd: je doodschrikken) Breath holding spell Staren (eigen wereld) bij autisme en bij licht verstandelijke beperking Stereotype bewegingen bij autisme Concentratiezwakte en tics bij ADHD 2 % van gezonde kinderen heeft Rolandische epilepsie op het EEG Munchausen by proxy Kleutermasturbatie Psychogene aanvallen

Slaapproblemen bij jonge kinderen

Slaapproblemen Insomnia Meestal gedragsmatig geconditioneerd (nachtfles!) Th/ terugdraaien; R/ antihistaminica. bij ADHD: R/ melatonine Overige: oorontstekingen, wormpjes, eczeem,hoesten Hypersomnia Obstructieve slaapapneu >polysomnografie Th/ KNO- ingreep Parasomnia NonREM : Partial arousal> nachtelijke verwardheid / slaapwandelen > pavor nocturnus; 1e helft; kind weet van niks REM: nachtmerries 2e helft; kind vertelt droom ( denk aan misbruik)

Meenaarhuisneemboodschap Bij ontwikkelingsproblemen en gedragsproblemen van kinderen: Oren en ogen open voor een goede anamnese en een top-tot-teen lichamelijk onderzoek!