Hartfalen De voedingsadviezen Barbara K. van Dam Opleider Cardiac Care Verpleegkundigen Amstel Academie Amsterdam

Definitie Complex syndroom waarbij het hart niet voldoende bloed rond kan pompen om aan de behoefte van het lichaam te voldoen

Klachten Vermoeidheid Kortademigheid Opgezette benen en enkels Een vol gevoel in de bovenbuik, een opgezette buik Zwaarder worden terwijl u niet meer dan normaal eet Vaker moeten plassen 's nachts met soms weinig urine-productie overdag Prikkelhoest, vooral bij platliggen Verminderde eetlust Slapeloosheid of onrustige slaap, duizeligheid Koude handen en voeten

Oorzaken Coronairlijden Hyper tensie Kleplijden Aangeboren hartafwijkingen Ritme stoornissen Bijzondere andere ziekten

Behandeling Symptomen bestrijden Medicatie Zout beperking Vocht beperking Leefpatroon aanpassen Afvallen Bewegen

Medicatie Plas medicatie Hartfrequentie verlagen Hartfunctie verbeteren Vaten verwijden Bloeddruk verlagen

Voedings aspecten Dietiste Richtlijnen goede voeding Eet gevarieerd Let op vet Voldoende brood en aardappelen Groente en fruit Gewicht op peil houden Zuinig met zout Drink dagelijk 1.5 liter vocht Eet niet de hele dag. Hygiene rondom voedsel Lees de verpakking (Nederlandse gezondheidsraad)

Zuinig met zout Klachten bij forse inspanning: < 3000 mg natrium pd Klachten bij matige of rust: < 2000 mg natrium pd 1 gram zout = 400 mg natrium Komt van nature voor in alle voeding

Etikettering ‘Minder zout’ Geen zout, ongezouten, zonder toevoeging van zout. Verminderd natrium gehalte Mineraal zout Dieet zout Minder zout = onzin Geen zout is geen natrium toegevoegd Verminderd = < 33% bestaat uit natrium Mineraal zout geeld vervangen door kalium zout Dieet zout = kalium zout

Goed of fout?

Mag het eten ook van thuis komen?

Vochtbeperking Voorkomen vocht vasthouden Vocht in vast voedsel: 500 ml Transpiratie: 500 ml Bij extreme warmte 150-300 ml extra!

Vocht? Gebruik maatbeker Kleine kopjes Koude zure dranken IJsklontjes Fruit in kleine partjes

Obstipatie Gebruik voedingsvezel Bewegen

Voorlichten Diëtiste Verpleegkundige Voedingsassistent Waarover: Verandering eet patroon Leren waarderen Nut van de verandering

Praktijk? Vragen van de patiënt Dorst hebben Eten dat men niet lust Zout arm is vies Aantrekkelijkheid eten Rituelen Therapie ontrouwheid

Jullie taak Aantrekkelijke presentatie voeding Aandacht voor de wensen Meedenken in de mogelijkheden Vochtbalans (laten) bijhouden Regel iets lekkers!