Hallo, ik ben Jelle! Ik ga jullie vertellen over het water in jullie omgeving. 1

2 Slootjes, grachten, kanalen, meren, zee...

3 Overal in Friesland is water!

4 Friesland ligt erg laag.

5 Dijken beschermen ons tegen water van buiten.

6 Water komt ook uit de lucht. Soms regent het veel...

7 En soms juist helemaal niet.

8 Soms te veel water, soms te weinig... Hoe lossen we dat op? De ene keer hebben we te veel water in Friesland, de andere keer juist te weinig. Hoe lossen we dat op? 8 Soms te veel water, soms te weinig... Hoe lossen we dat op?

9 Daar is het waterschap voor: Wetterskip Fryslân

10 Taken: stevige dijken, schoon en genoeg water Het waterschap zorgt voor veiligheid door stevige dijken en voor schoon en genoeg water voor iedereen. 10 Taken: stevige dijken, schoon en genoeg water

11 Zonder waterbeheer loopt alles onder! Afbeelding: doorbrekende zomerdijk, onderlopende uiterwaarden. 11 Zonder waterbeheer loopt alles onder!

12 Hulpmiddelen waterschap Het waterschap heeft allerlei hulpmiddelen voor genoeg en schoon water. Afbeelding linksboven: Afsluitdijk IJsselmeer Afbeelding rechts: Sluis Hindeloopen Afbeelding onder: Afwateringssluis Dokkumer Nieuwe Zijlen 12 Hulpmiddelen waterschap

13 Water aan- en afvoeren, tegenhouden,verplaatsen Hulpmiddelen van het waterschap voor het beheren van water: Door sloten, rivieren en kanalen kun je water aan- en afvoeren Dijken, kades en stuwen houden water tegen En met pompen en molens kun je water verplaatsen Het waterschap heeft allerlei hulpmiddelen voor genoeg en schoon water. 13 Water aan- en afvoeren, tegenhouden,verplaatsen

14 Een gemaal pompt water uit de boezem Een pomp heet ook wel een gemaal. Een gemaal kan water vanuit een kanaal of meer pompen. Soms regent het zó lang en hard dat het te nat wordt in de polder. Het teveel aan water moet dan uit de polder worden gepompt, naar de Friese boezem.  Het pompen van water uit de polder gebeurt door kleine gemalen. De Friese boezem is een opslagplaats voor water, met meren, sloten, kanalen en vaarten die in verbinding met elkaar staan. Het Wetterskip Fryslân werkt met een streefpeil. Als  het waterpeil in de Friese boezem hoger komt te staan dan is afgesproken, wordt er geloosd via de spuisluizen bij Dokkumer Nieuwe Zijlen en Harlingen en de gemalen in Stavoren en Lemmer.     Die pompen het water uit de Friese boezem naar het IJsselmeer. Afbeelding rechtsboven: J.L. Hooglandgemaal, Stavoren, Friesland Afbeelding linksonder: Gemaal Echten, Friesland 14 Een gemaal pompt water uit de boezem

15 Een bijzonder gemaal: Het Woudagemaal In Friesland staat een heel bijzonder gemaal: het ir. D. F. Woudagemaal. Het Woudagemaal is een stoomgemaal. Het pompt overtollig water uit Friesland naar het IJsselmeer. 15 Een bijzonder gemaal: Het Woudagemaal