Frank-Erik de Leeuw neuroloog 24/7 TIA poli Frank-Erik de Leeuw neuroloog
Take home message
acute doorbloedings stoornis van de hersenen < 24 uur TIA acute doorbloedings stoornis van de hersenen < 24 uur hemiparese taalstoornis hemianopsie
TIA: epidemiologie rond 25.000 per jaar 1 op 4 herseninfarcten voorafgegaan door TIA 35.000 herseninfarcten/jaar 9.000 herseninfarcten na TIA
hoe ontstaat een TIA?
TIA: voorbijgaande klachten? vermoeidheid cognitieve klachten stemmingsstoonissen aandachts –en concentratiestoornissen
”TIA’tje”?? – voorbijgaand?? “hersenverlies” hersencel verlies synaps verlies verlies zenuwvezels versnelde veroudering per minuut 1,9 miljoen 14 miljard 12 km 3,1 week
Patiënt man, 65 jaar opname zondag stroke unit hemiparese rechts en afasie “klassieke”vasculaire risicofactoren donderdag daarvoor “grijs waas” minuten linker oog “wat van zelf komt, gaat ook weer vanzelf”…………
atrium fibrilleren en……wat vanzelf kwam, ging niet meer vanzelf weg…. Patiënt - beloop atrium fibrilleren en……wat vanzelf kwam, ging niet meer vanzelf weg….
beroerte patiënten met percentage voorafgaande TIA/dag dag vanaf eerste TIA dag vanaf meest recente TIA ≈ 30% ≈ 70% percentage patiënten met TIA voor beroerte dagen vòòr beroerte waarop TIA
Doel Onderzoeken van het effect van snelle diagnostiek en behandeling TIA patienten ten opzichte van standaard zorg.
Methode – EXPRESS clinic fase I 1-4-2002 t/m 30-9-2004 dagelijkse TIA kliniek, alleen MET verwijzing, op afspraak geen start behandeling, maar adviezen verwijzer. dag 1: A/NO, scan en ECG duplex: de volgende week brief met behandelingvoorstel gefaxed verwijzer < 24 uur.
Methode – EXPRESS clinic fase II 1-10-2004 t/m 30-9-2006 dagelijkse TIA kliniek, ZONDER verwijzing, ZONDER afspraak identiek onderzoeksprotocol als fase I, maar: direct start Ascal en recepten mee voor andere medicatie. brief met bevindingen gefaxed verwijzer < 24 uur.
Resultaten – primaire uitkomst herseninfarct < 90 dagen fase I: 10.3% (32/310 patiënten) fase II: 2.1% (6/281 patiënten) NNT: ≈ 12
Resultaten – tijdstip ontstaan primaire uitkomst 1 week na verwijzing
toegang TIA polikliniek
toegang TIA polikliniek
toegang TIA polikliniek
toegang TIA polikliniek
Resultaten – tijdstip ontstaan primaire uitkomst 5.7 dag na klachten
Doel – SOS TIA onderzoek onderzoeken effect op herseninfarct na TIA na introductie 24/7 TIA poli. observationeel, geen formele interventie Parijs
Methode – SOS TIA onderzoek 24/7 TIA poli - anamnese en NO - CT/MRI - Duplex carotiden - lab - ECG, zo nodig spoed echo cor observeren aantal herseninfarcten versus verwachte op basis van ABCD score
Resultaten – SOS TIA onderzoek > 1000 patiënten geincludeerd 90 dagen risico herseninfarct 1.2% verwacht 6.0% (ABCD) absoluut risicoverlaging 4.8% NNT = 20
Resultaten – SOS TIA onderzoek 24/7 TIA poli ultieme “preventie” herseninfarct
Waar zijn 24/7 TIA poli’s?
Waar zijn 24/7 TIA poli’s?
CVA keten; “beter worden buiten het Radboud” actie en resultaat TIA polikliniek
Samenvatting “awareness” bij patiënten!! snelle TIA diagnostiek en behandeling risicofactoren leidt tot 80% relatief risico reductie herseninfarct na 90 dagen. absoluut risico: 8% 1.2 - 2.1%! NNT 15 aantal te voorkomen beroertes NL 1000/jaar 24/7 TIA poli is ultieme preventie herseninfarct