Telewerken of E-werken? (als het maar werkt) Michael Geerdink Voorzitter TelewerkForum Nederland Amsterdam, 7 juli 2014

Telewerken is goed voor u en voor uw organisatie

7-jul-14 3 Files “Moving the work to the worker instead of moving the workers to work”

7-jul-14 4 Files Er is veel onderzoek gedaan naar filereductie door telewerken Verkeer en Waterstaat / AVV  Substitutie-effect = reis wordt vervangen door ICT  Reductie tussen 10 en 12% in spitsverkeer (woon/werk)  Afvlakken van files / betere spreiding  Tijdens telewerkdag maken huisgenoten in beperkte mate (ca. 2%) gebruik van de beschikbare auto  Rebouncing-effect: ICT kan ook leiden tot toenemende vervoersvraag (‘combineren’)

7-jul-14 5 Productiviteit

7-jul-14 6 Productiviteit Er is veel onderzoek gedaan naar productiviteitstijging door telewerken Vooral veel EU-studies  “productiviteit is lastig te meten”  30-40% van de telewerkers geven aan meer werk te verrichten op de telewerkdag  12-15% van hun leidinggevenden en collega’s bevestigen dat

7-jul-14 7 Lissabon 2000  2000: European Council in Lissabon  Strategic goal for Europe for 2010:  “to become the most competitive and dynamic knowledge based economy in the world capable of sustainable economic growth with more and better jobs and greater social cohesion”  Telewerken speelt hierin een belangrijke rol  Omvangrijke subsidieprogramma’s

7-jul-14 8 Flexibiliteit

7-jul-14 9 Flexibiliteit Er is veel onderzoek gedaan naar verbetering van de flexibiliteit door telewerken  Flexibiliteit naar tijd en plaats  Opvangen van piekbelasting in organisaties  Individueel: spreiding van de werklast over meer uren / op meerdere werkplekken

7-jul Arbeid en zorg ieders nachtmerrie

7-jul Arbeid en zorg Telewerken stelt medewerkers in staat arbeid en zorg beter te combineren  Arbeidsverdeling mannen / vrouwen  ‘Dagindeling’  Meer binding met werkgever

7-jul Huisvesting

7-jul Huisvesting Telewerken in combinatie met kantoorinnovatie leidt tot minder werkplekken en daardoor tot reductie van huisvestingskosten  Iedereen kent het Interpolis-verhaal

7-jul Stand van zaken Bron: SIBIS ‘03 % Telewerkers t.o.v. beroepsbevolking

7-jul Waarom Nederland koploper?  Hoge mate van pc-bezit (pc-prive-regelingen)  Veel mensen hebben thuis breedband  Veel mensen hebben beschikking over internet en  Aard van de werkzaamheden (veel mensen in de zakelijke dienstverlening)  Organisatiecultuur / stijl van leidinggeven  Stimulerende rol van de overheid  …

7-jul Overheidsbeleid De rijksoverheid wil telewerken bevorderen uit maatschappelijke overwegingen (‘wegnemen van drempels’) en door zelf het goede voorbeeld te geven (‘pilotprojecten’)  : Structuurschema Verkeer en Vervoer II (V&W)  1999: rapport Digitale Delta (EZ)  2001: Nota emancipatiebeleid 2001 (SZW)  2002: Projectbureau Dagindeling (SZW)  2002: Nota Mobiliteitsmanagement (V&W)  2004: Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (V&W)

7-jul Stand van zaken Bron: SIBIS ‘03 We kunnen de pc-prive-regeling wel afschaffen

7-jul Bedrijfsleven  Telewerken heeft geen stimulans nodig, de voordelen zijn evident  Belemmeringen zijn vooral emotioneel dan rationeel  De invoering wordt direct gekoppeld aan  Productiviteit  Flexibiliteit  Reductie reistijd  Huisvestingsaangelegenheden  Aantrekkelijke werkgever  Kosten-/batenafweging  De voor- en nadelen van telewerken zijn bekend  Vanuit het bedrijfsperspectief  Vanuit medewerkersperspectief

7-jul Gevaar van stagnatie  Werkgevers: terughoudendheid van het management, controle / beveiliging  Werknemers: terughoudendheid vanwege vervlechten werk en prive  Maatschappelijke context: openingstijden en werktijden belemmeren telewerken  Overheid: doelen zijn bereikt

7-jul Nieuwe ontwikkelingen  ‘Telewerken thuis’ variant komt het meeste voor  Telewerken en virtuele (project)teams  Telewerken en document management  Telewerken en teleleren (e-learning / blended learning)  De dokter op afstand  Meer IC-voorzieningen in de woning  Buurtgebonden, lokale telewerkcentra “Teledocks”

7-jul Effect satellietkantoren  Tot nu toe in Nederland nog niet echt van de grond gekomen  Voorkeur voor werkplek thuis (75%) boven satellietkantoren (6%) of buurtkantoor (6%)  “Als men toch de deur uitmoet, reist men liever door”  Telewerkforum: “Nederland is te klein voor satellietkantoren”. Wel mogelijkheden voor “hot spots”: telewerken als je onderweg bent (Schiphol, NS- stations)  In het buitenland zijn er wel positieve ervaringen (Vercors Telecottage, Epson Telecentre). Bezettingsgraad tussen de 25 en 52 procent