Verschil in depressie en zelfbeeld 3 jaar postpartum Thuis versus poliklinische partus Eerstelijns interventies E.M.Blok, W.G.Bosboom, W.M.Jansen, L.Moorlag en F.C.Renkema Met medewerking van: Drs. E. Feijen - de Jong (VAG) M. Rijnders (TNO)

Inhoud Inleiding Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie Conclusie Aanbevelingen Bronnen Vragen

Inleiding Deelonderzoek van WEE.nl Reden van dit onderzoek Relevantie Weinig onderzoek gedaan naar ervaringen van vrouwen rondom zwangerschap, baring en kraambed Interesse of de plaats van eerste lijns bevalling van invloed is op de mate van depressie en zelfbeeld van de vrouw drie jaar na de bevalling. Interesse of een eerstelijns interventie van invloed is op het zelfbeeld en depressie drie jaar na de bevalling Relevantie

Onderzoeksvragen “Wat is het verschil in EPDS en RSES tussen thuisbevallers en poliklinische bevallers van de moeder drie jaar na de geboorte van het kind in 2001?” “Wat is het verschil in EPDS en RSES tussen vrouwen die een eerstelijns interventie tijdens de partus hebben gehad, vergeleken met vrouwen die deze interventie niet hebben gehad tijdens de geboorte van het kind in 2001?”

Methode Geïncludeerde vrouwen (n=596) Thuis of poliklinisch bevallen en dit aangegeven hebben in de enquête Vrouwen die hebben aangegeven wel of geen eerstelijns interventie gehad te hebben Vrouwen die de EPDS en RSES volledig hebben ingevuld

Methode (2) Eerstelijns interventies Pijnverlichtende interventies Hechten Episiotomie Pijnverlichtende interventies Ademhalingsoefeningen/puffen Douche Bad Massage Bewegen/rondlopen

Methode (3) EPDS (Edinburgh Postnatal Depression Scale) Mate van depressie 10 korte vragen 4 antwoordmogelijkheden Score >12; mogelijk depressief Score <12; waarschijnlijk niet depressief

Methode (4) RSES (Rosenburgh Self-Esteem Scale) Zelfbeeld van de vrouw Scoringslijst met 10 items 4 punten schaal (1=helemaal mee oneens, 4=helemaal mee eens) RSES <15; laag zelfbeeld RSES >15; normaal zelfbeeld

Methode (5) Validiteit en betrouwbaarheid Validiteit; meten wat de bedoeling is Betrouwbaarheid; stabiliteit van het onderzoeksresultaat

Methode (6) Bevorderende factoren (WEE.nl) Verschillende bevolkingsgroepen Praktijken verspreid Verschillende urbanisatiegraden Overeenkomstig LVR gegevens

Methode (7) Belemmerende factoren (WEE.nl) Slechts 9 participerende praktijken Recall-bias Inconsequente antwoordmogelijkheden Non-response bias Verloskundige crisis Confounders

Resultaten Tussen thuisbevallers en poliklinische bevallers is geen statistisch significant verschil in EPDS en RSES

Resultaten (2) Ziekenhuis Thuis Plaats 1e lijns partus EPDS 0 t/m 12 Totaal RR (95% BI) Ziekenhuis 136 (92,5%) 11 (7,5%) 147 0,98 Thuis 405 (94,0%) 26 (6,0%) 431 (0,93- 1,04)

Resultaten (3) Ziekenhuis Thuis Plaats 1e lijns partus RSES <15 Totaal RR (95% BI) Ziekenhuis 5 (3,4%) 144 (96,6%) 149 1,01 Thuis 19 (4,3%) 418 (95,7%) 437 (0,97-1,05)

Resultaten (4) Interventie EPDS 0 t/m 12 EPDS >12 Totaal RR (95% BI) Hechten 354 (94,4%) 21 (5,6%) 375 1,02 (0,98-1,07) Niet hechten 180 (92,3%) 15 (7,7%) 195 Episiotomie 125 (95,4%) 6 (4,6%) 131 Geen episiotomie 411 (93,2%) 30 (6,8%) 441 Ademhalingsoefeningen/ puffen 328 (94,5%) 19 (5,5%) 347 Geen ademhalingsoefeningen/ puffen 220 (92,4%) 18 (7,6%) 238 Douche 156 (92,9%) 12 (7,1%) 168 0,99 (0,94-1,04) Geen douche 392 (94,0%) 25 (6,0%) 417 Bad 107 (97,3%) 3 (2,7%) 110 1,04 (1,00-1,08) Geen bad 441 (93,4%) 31 (6,6%) 472 Massage 54 (94,7%) 3 (5,3%) 57 1,01 (0,95-1,08) Geen massage 494 (93,6%) 34 (6,4%) 528 Bewegen/ rondlopen 205 (92,8%) 16 (7,2%) 221 0,98 (0,94-1,03) Niet bewegen/ rondlopen 343 (94,2%) 21 (5,8%) 364

Resultaten (5) Interventie RSES <15 RSES >15 Totaal RR (95% BI) Hechten 14 (3,7%) 366 (96,3%) 380 1,01 (0,98-1,05) Niet hechten 10 (5,1%) 186 (94,9%) 196 Episiotomie 4 (3,5%) 129 (96,5%) 133 (0,98-1,06) Geen episiotomie 21 (4,7%) 425 (95,3%) 446 Ademhalingsoefeningen/ puffen 13 (3,7%) 335 (96,3%) 348 Geen ademhalingsoefeningen/ puffen 12 (4,9%) 233 (95,1%) 245 Douche 5 (2,9%) 166 (97,1%) 171 1,02 (0,99-1,05) Geen douche 20 (4,7%) 402 (95,3%) 422 Bad 2 (1,8%) 109 (98,2%) 111 1,03 (0,99-1,06) Geen bad 23 (4,8%) 459 (95,2%) 482 Massage 1 (1,7%) 57 (98,3%) 58 (0,99-1,07) Geen massage 24 (4,5%) 511 (95,5%) 535 Bewegen/ rondlopen 9 (4,0%) 216 (96,0%) 225 1,00 (0,97-1,04) Niet bewogen/ rondgelopen 16 (3,4%) 352 (96,6%) 468

Resultaten (6) Er is geen statistisch significant verschil in EPDS en RSES ten aanzien van wel of niet toegepaste eerstelijns interventies

Discussie Onderzoeken: Schytt et al Waldenström Sou et al Hodnett et al Elkadry et al Olson et al & Sou et al

Discussie (2) Onderzoeksgroepen per interventie té klein Meerdere factoren van invloed op depressiviteit en zelfbeeld Relatief weinig allochtonen in onderzoek (5,4% versus 19% algemene bevolking) Relatief veel hoger opgeleide vrouwen (37,5% versus 25% algemene bevolking) Niet generaliseerbaar naar de Nederlandse eerstelijns populatie

Conclusie “Wat is het verschil in EPDS en RSES tussen thuisbevallers en poliklinische bevallers van de moeder drie jaar na de geboorte van het kind in 2001?” Geen statistisch significante verschillen in uitkomsten in EPDS en RSES tussen thuis- en poliklinische bevallers

Conclusie (2) “Wat is het verschil in EPDS en RSES tussen vrouwen die een eerstelijns interventie tijdens de partus hebben gehad, vergeleken met vrouwen die deze interventie niet hebben gehad tijdens de geboorte van het kind in 2001?” Aanwijzingen voor kleine verschillen in EPDS en RSES tussen wel of geen eerstelijns interventie; echter geen statistische significantie

Aanbevelingen Er kunnen geen aanbevelingen worden gedaan voor de eerste lijn gezien het grote aantal confounders en bias

Aanbevelingen (2) Om confounders en bias te verminderen: Longitudinaal onderzoek met meerdere meetmomenten Grotere onderzoeksgroepen

Aanbevelingen (3) Vooralsnog geen reden om het eerstelijns beleid ten aanzien van plaats van bevalling en het toepassen van eerstelijns medische interventies aan te passen

Bronnen Schytt E, Waldenström U. Risk factors for poor self-rated health in women at 2 months and 1 year after childbirth. J womens health; 2007: 390-405 Waldenström U. Why do some women change their opinion about childbirth over time? Birth; 2004: 102-7 Sou SC, Chen WJ, Hsieh WS, Jeng SF. Severe obstetric complications and birth characteristics in preterm or term delivery were accurately recalled by mothers. J Clin Epidemiol; 2006: 429-35 Hodnett ED. Pain and women's satisfaction with the experience of childbirth: a systematic review. Am J Obstet gynecol; 2002: Suppl Nature -72 Elkadry E, Kenton K, White P, Creech S, Brubaker L. Do mothers remember key events during labor? Am J Obstet gynecol; 2003: 195-200 Olson JE, Shu XO, Ross JA, Pendergrass T, Robinson LL. Medical record validation of maternally reported birth characteristics and pregnancy-relates events: a report from the Children’s Cancer Group. Am J Epidemiol; 1997: 58-67

Vragen?

Bedankt voor uw aandacht! Einde