Lenzen
Lenzen Foto-objectieven bevatten zowel holle als bolle lenzen Bolle en holle lenzen voor leerlingenproeven
Soorten bolle lenzen Het midden is steeds dikker dan de rand. schematische voorstelling Het midden is steeds dikker dan de rand. Bolle lens = convergerende lens
Breking bij lenzen –pag 17 Een schuin invallende lichtstraal wordt twee maal gebroken naar het breedste deel van de lens. In overeenstemming met de brekingswetten wordt de lichtstraal in het invalspunt lucht-glas naar de normaal toe gebroken en in het invalspunt glas-lucht van de normaal weg Lucht -> glas ijl->dicht Î > r^ ->toe glas -> lucht dicht ->ijl r^ > i^ ->weg
Breking bij lenzen –pag 17 Een lichtstraal die door het optisch middelpunt ( symbool : O ) van de lens gaat wordt NIET gebroken
Brandpunten en brandvlak
Brandpunt van een bolle lens Evenwijdige lichtstralen convergeren naar één punt : het brandpunt Symbool : F Een brandpunt op de hoofdas gelegen is een hoofdbrandpunt. Een bolle lens heeft 2 reële hoofdbrandpunten even ver van het optisch middelpunt van de lens gelegen. De afstand tussen het hoofdbrandpunt en het optisch middelpunt noemt men de brandpuntsafstand. Symbool : f . Omdat bolle lenzen in staat zijn een evenwijdige lichtbundel te convergeren in een van de brandpunten, noemt men ze convergerende lenzen.
Beeldvorming bij bolle lenzen -18 De afstand tussen het voorwerp en het optisch middelpunt van de lens noemt men de voorwerpsafstand ( symbool : v) . Het voorwerp wordt door V voorgesteld. De afstand tussen het optisch middelpunt van de lens en het beeld noemt men de beeldafstand (symbool: b) Het beeld wordt door B voorgesteld
Beeldvorming bij bolle lenzen -18 Waarnemingen: niet invullen Eigenschappen beeld Omgekeerd Reëel verkleind
Elementen van een bolle lens met voorwerp en beeld f Voorwerp V Beeld B O hoofdas b b = beeldafstand O = optisch middelpunt v = voorwerpafstand Klik met de linkermuisknop voor vervolg
Breking van bijzondere lichtstralen Lichtstraal // hoofdas… O F1 F2 …loopt na breking door brandpunt
Breking van bijzondere lichtstralen F1 F2 Lichtstraal door brandpunt… …loopt na breking // hoofdas
Breking van bijzondere lichtstralen …verandert niet van richting O F1 F2 Lichtstraal door optisch middelpunt…
Breking van bijzondere lichtstralen samenvatting Lichtstraal // hoofdas… …verandert niet van richting O F1 F2 …loopt na breking door brandpunt Lichtstraal door optisch middelpunt… Lichtstraal door brandpunt… …loopt na breking // hoofdas
Bij de constructie van het beeld beperkt men zich tot de constructie van het beeldpunt van de top van het voorwerp. Men maakt gebruik van 2 lichtstralen die uitgaan van de top van het voorwerp en waarvan men het verloop kent : 1) de lichtstraal evenwijdig met de hoofdas die wordt gebroken en door het brandpunt gaat. 2) de lichtstraal door het optisch middelpunt en niet wordt gebroken. Het snijpunt van beide lichtstralen geeft het beeldpunt van de top van het voorwerp aan. Beeld: omgekeerd, verkleind, reëel
Constructiestralen bolle lens 1/6 Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 1/6 Lichtstraal evenwijdig met de hoofdas breekt door het hoofdbrandpunt. Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 2/6 Lichtstraal evenwijdig met de hoofdas breekt door het hoofdbrandpunt. Voorwerp V O hoofdas Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 3/6 Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 3/6 Lichtstraal door het hoofdbrandpunt breekt evenwijdig met de hoofdas. Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 4/6 Lichtstraal door het hoofdbrandpunt breekt evenwijdig met de hoofdas. Voorwerp V O hoofdas Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 5/6 Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 5/6 Lichtstraal door het optisch middelpunt verandert niet van richting. Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Constructiestralen bolle lens 6/6 Lichtstraal door het optisch middelpunt verandert niet van richting. Voorwerp V O hoofdas O = optisch middelpunt Klik op de linkermuisknop voor vervolg
oefening voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f )
voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f )
voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f ) Beeld: omgekeerd verkleind reëel f < b < 2f V O B Voorwerp: v > 2f
Toepassing : de microscoop De microscoop gebruikt men omwille van het sterk vergroot beeld dat men bekomt van een voorwerp. Hiertoe is de microscoop uitgerust met 2 lenzen, het objectief en het oculair De totale vergroting is het product van de vergroting van elke lens afzonderlijk. Bij zeer goede microscopen kan men een beeld verkrijgen dat 2000 maal groter is dan het voorwerp
Toepassing : de microscoop Beeldvorming objectief Het voorwerp bevindt zich op een voorwerpsafstand gelegen tussen de brandpuntsafstand en de dubbele brandpuntsafstand van het objectief Het objectief vormt van een klein voorwerp V een vergroot , reëel en omgekeerd beeld B. Dit beeld dient nu als voorwerp V ' voor het oculair. Beeldvorming oculair Het oculair wordt zo geplaatst dat het voorwerp V ' zich op een voorwerpsafstand kleiner dan de brandpuntsafstand van het oculair Het oculair vormt van het voorwerp V ' een vergroot , virtueel en omgekeerd beeld B '.