Licht in de duisternis Operatielampen: algemene eigenschappen en hun invloed op het flowpatroon

Gevoeligheid van het oog 800 nanometer Rood 600 nanometer Geel 450 nanometer Groen 250 nanometer Blauw Het netvlies ‘depolariseert’ het makkelijkst door geel licht (ca 540nm) >800 nanometer <200 nanometer: Niet zichtbaar

Kleur emissie Gloeilamp ‘Witte’ LED Een witte LED is opgebouwd uit 3 LED’s: een blauwe, een groene en een oranje-rode

Kleurtemperatuur Gebaseerd op de kleur van gloeiend ijzer tussen 800 en 1800K De waarden boven de 1800K zijn met gloeiend ijzer in de buitenlucht niet meer te meten, het ijzer oxideert dan.

De nieuwe LED OK-lampen: Hebben wat extra ‘blauwgroen’ en ‘geeloranje’ nodig om het spectrum ‘aan te vullen’ Als je ze dimt, verandert de kleurtemperatuur niet. Dat gebeurt bij gloeilampen wel.

Is dat een probleem? Ja, want de kleurtemperatuur heeft invloed op ‘in de wond diepte zien’ En Nee, want door de verschillende kleuren van LED’s individueel te regelen is de kleurtemperatuur van LED-operatielampen te regelen zonder invloed op de intensiteit!

Kleurtemperatuur… 3,500K 5,000K

Eigenschappen… Gloeilampen LEDlampen Zijn gloeiend heet Omvangrijke constructie reflector Hebben een rendement < 1% Veranderen van kleurtemperatuur als je ze dimt Veranderen dan ook het 3-D ‘gevoel’ Kleine platte reflector Hebben een rendement van ca 20% Veranderen niet van temperatuur bij verandering van intensiteit Kunnen voor elke intensiteit het 3-D ‘gevoel’ geven

Warmte… Betekent: Thermiek (opstijgende luchtstroom) Onaangenaam klimaat onder de lamp (niet voor iedereen, maar wel met een lood-jas) Kans op groei van M-O Aangepaste constructie

Geschiedenis 1900 1960 2000 2005 Omgeving- licht 1900 1960 2000 2005 Omgeving- licht Meerdere stralers Halogeen Xenon gasontlading Meerdere stralers LED

Roemenië 1998 (=Nederland 1964) Oude operatielampen uit Nederland alleen geschikt voor operatiekamers zonder ‘downflow’

Nederland 1999 Aerodynamisch gevormde operatielampen voor onder downflow plenum

Van Hallo Geen Operatielampen tot LED’s

Schaduwwerking Veel ‘stralers’, weinig schaduw

Flow onder het plenum Geconcentreerd downflow Alle operatiekamers gebouwd na 1980

Die hoge flow… Maakt de gevoelstemperatuur onder het plenum laag Wordt nauwelijks beïnvloedt door de afmetingen de temperatuur van de operatielampen Koelt de patiënt sterk af

Controle op werking… Historisch: Overdruk van ca 300 tot 500 Pascal (3 tot 5cm H2O) Ter vergelijking: een goed trekkende schoorsteen geeft een onderdruk van 15 tot 30 Pascal (1,5 tot 3 mm H2O) Tegenwoordig: Flowmeting onder het plenum (750m3/hr)

Turbulentie onder operatielampen Neemt af naarmate het meetpunt verder onder de lamp zit (‘hoe hoger de lamp, des te minder turbulentie’) Is op een meter afstand weer een laminaire flow (‘niet bij oude operatielampen van meer dan 1meter diameter’) Is afhankelijk van de aerodynamiek van de lamp (Lamp ‘schuin’, minder turbulentie Lamp ‘klein’ minder turbulentie)

Bevestiging Centraal in het plenum: Geringe verstoring van de laminar flow door de horizontale armen Aan de rand van het plenum: Geringe verstoring in het grensgebied van de laminar flow

Samenvattend… Moderne operatielampen verstoren de laminaire downflow nauwelijks door hun aerodynamische vormgeving LED operatielampen nog minder door hun geringe warmte ontwikkeling

Samenvattend… Moderne LED operatielampen hebben een instelbare kleurtemperatuur zonder intensiteit verandering

Bronnen: lowel.com/ www.gloeilampenverbod.nl/ kleurweergave_van_licht‎ Edu/color_temperature_and_rendering_demystified.html‎ www.gloeilampenverbod.nl/ kleurweergave_van_licht‎ OKCompleet: module bouw en inrichting (www.okcompleet.info)