Trombose Kanker Antistolling Hans-Martin Otten, Slotervaart Ziekenhuis/AMC NVMO, Amersfoort 9 mei 2003
Arteriële Thrombose Veneuze Thrombose Antistolling
Arteriële trombose Lage frequentie
Veneuze trombose paraneoplastisch 1823 Bouillaud Archives générales de médicine
Incidentie van veneuze tromboembolie Maligniteit Incidentie van veneuze tromboembolie bij kanker ?
Verstorende factoren Immobiliteit Maligniteit type/stadium Chirurgie Centraal veneuze catheter Chemo / Hormonale therapie
Immobiliteit ?
Maligniteit Type Hematologisch Solide Baron JA, et al. Lancet. 1998;351:1077-80 Sørensen HT, et al. N Engl J Med. 1998;338:1169-73 Nordström M, et al. BMJ. 1994;308:891-4.
Maligniteit Stadium I IV
Afhankelijk van soort operatie Chirurgie Afhankelijk van soort operatie
Post chirurgie Ovarium1 6% Cervix/endometrium2 20% Borst3 3% 1Heilmann et al. Clin Appl Thromb Hemost 1998 2Clahsen et al. J Clin Oncol 1994 2von Tempelhoff et al. Clin Appl Thromb Hemost 1996 3Heilmann et al. Geburtsh und Frauenheilk 1997
Post chirurgie Alle VTE 20-25% Symptomatische VTE 6-9% Met profylaxe 1-2% Clagett, Reisch. Ann Surg. 1988;208:227-40. Collins, Scrimgeour, Yususf, et al. N Engl J Med. 1988;318:1162-73. Kakkar, Djazaeri, Fok, et al. Br Med J. 1982;284:375-9. Nurmohamed, Rosendaal, Büller et al. Lancet 1992;340:152-6.
Profylaxe na chirurgie 1 week 4 weken 4 weken Totaal VTE % 12.0 4.8 DVT/PE 2.4 0.6 3 maanden Totaal VTE % 13.8 5.5 DVT/PE 3.6 1.2 Symptomatisch ? ? N Engl J Med, 2002;346:975-80
Profylaxe na chirurgie Soort LMWH Elastische kousen?
Chemotherapie Vergelijkend onderzoek Andere risicofactoren Onderrapportage
Chemotherapie Borst kanker stadium I-II 0.5% + chemo 2.0% Hormonale behandeling st. I-II 1.0% + chemo 4% St. IV + chemo 5-8.% Fisher B, NEJM 1989 320:479-84, Clahsen PC, JCO 1994 12:1266-71 Levine MN, NEJM 1988 318:404-7, Tempelhoff GF von, JCO 1996 14:2560-8 Pritchard KI, JCO 1996 14:2731-7
Chemotherapie Multipel Myeloma Thalidomide 1 2% Thal/Dexa/(Cis/Cyclo/Etop/)Doxo 2,3 14% Thal/Dexa/Cis/Cyclo/Etop 4 2,6% Thal/Dexa/Cis/Cyclo/Etop/Doxo 4 11,6% 1 Barlogie B, Blood 2001, 98:492-4 2 Zangari M, Blood 2001, 98:1614-5 3 Osman K, NEJM 2001, 344: 1951-2 4 Zangari M, Blood 2002, 100:1168-71
Profylaxe tijdens chemotherapie Warfarine (INR 1.5) Placebo pts 152 159 VTE 1 7 Levine M. Double-blind randomised trial of very-low-dose warfarin for prevention of thromboembolism in stage IV breast cancer. Lancet 1994;343:886-9.
Behandeling LMWH Warfarine
Behandeling bloedingsrisico no. +/- carc. Risk ratio Gitter1 53/208 4.3 Hutten2 264/1039 6.3 Landefeld3 34/377 5.1 Palareti4 102/790 5.2 Prandoni5 58/297 2.2 1 Mayo Clin Proc 1995; 70: 725-33; 2 J Clin Oncol 2000; 18: 3078-83; 3 Am J Med 1987; 82: 703-13; 4 Thromb Haemost 2000; 84: 805-10; 5 Blood. 2002;100:3484-3488
Behandeling Recidief VTE no. +/- carc. Risk ratio Gitter1 53/208 3.7 Hutten2 264/1039 3.0 Monreal3 84/350 17.2 Prandoni4 58/297 3.2 1 Mayo Clin Proc 1995; 70: 725-33; 2 J Clin Oncol 2000; 18: 3078-83; 3 Haemostasis 1998; 28: 236-43; 4 Blood. 2002;100:3484-3488
Behandeling 3 maanden LMWH Warfarine 71 75 Bloeding % 7 16 71 75 Bloeding % 7 16 Fataal 0 8 Recidief VTE % 5 4 Dood % 31 39 Meyer. Arch Int Med 2002;162:1729-35
Conclusie VTE frequent tijdens behandeling Chirurgie Chemotherapie Profylaxe effectief bij chirurgie, chemotherapie ? Behandeling met LMWH: minder bloedingsrisico