De invloed van dementie op pijn: een vergeten gebied Erik Scherder

Inleiding Onderzoeken Invloed van de neuropathologie van verschillende subtypen dementie op het mediale en laterale pijnsysteem en de daaraan gerelateerde aspecten van pijn. Mediaal en lateraal  weinig contact Enkel tussen de laterale en mediale thalamus

Aspecten van pijn Sensorische / discriminatieve aspecten Motivationele / affectieve aspecten Cognitieve/evaluatieve aspecten Geheugen voor pijn Autonome reacties op pijn

mediale pijnsysteem is betrokken bij: Motivationele/affectieve aspecten, cognitieve/evaluatieve aspecten, geheugen voor pijn en de autonome reacties op pijn. Het laterale pijnsysteem is betrokken bij: sensorische / discriminatieve aspecten

Ziekte van Alzheimer Vooral mediaal pijnsysteem Laterale pijnsysteem : degeneratieve veranderingen in de nucleus reticularis in een eindstadium Patiënten minder last van motivationele/affectieve aspecten van pijn Geheugen voor pijn geen grote invloed op diagnostiek Autonome reacties zijn vergelijkbaar (bij pijnprikkel met hoge intensiteit) met ouderen zonder dementie. Overige aspecten zijn niet besproken

Vasculaire dementie Slechts één studie naar de invloed van vasculaire dementie op de motivationele/ affectieve aspecten van pijn Resultaat: meer pijn dan niet-demente ouderen met een gelijkwaardige pijnconditie Niet bevestigd door autopsie Andere aspecten werden niet onderzocht Pijnpatroon  ziekte van Alzheimer: toename in de pijnbeleving ligt voor de hand bij VD, terwijl een afname in de pijnbeleving wel mogelijk is.

Frontotemperale dementie Atrofie: frontale, laterale temporale en pariëtale gebieden. Witte – stoflaesies (mindere mate dan VD) Degeneratieve afwijkingen in de frontale lob. De relatie tussen FD en het laterale pijnsysteem werd tot nu toe niet onderzocht. In slechts één onderzoek: gedragsstoornissen, waaronder patiënten met FD, VD en Alzheimer met elkaar vergeleken. Pijnbeleving FD : lager dan VD en Alzheimer

Besluit Atrofie en/of witte – stoflaesies  kenmerkende neuropathologische afwijkingen voor de 3 subtypen van dementie. De mate van voorkomen is bepalend voor het patroon van verandering in pijnbeleving VD = vermindering in de pijnbeleving Alzheimer en FD = toename in pijn

Bronnen afbeeldingen http://users.skynet.be/hdevos/Beweging/onderzoek.gifwww.canvas.be/defilmvanmijnleven www.freewebs.com/doktersassistent/dementie www.canvas.be/defilmvanmijnleven http://willekealberti.web-log.nl/willekealberti/images/2008/11/12/bidden.jpg