Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 1 Sociale uitsluiting in de Vlaamse land- en tuinbouw Gratis hulplijn Riccy Focke

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 2 Vzw Boeren op een Kruispunt •Initiatief van Vlaamse Overheid en Cera •Opgericht door BB, ABS, KVLV-Agra •Sinds 11 januari 2007: 1 aanmelding/ werkdag • –“Ruikt naar de mesthoop” –Heel succesvol voor aanmeldingen •Gratis hulplijn:

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 3 Uitgangspunt •Het welzijn van boeren en tuinders in moeilijkheden verhogen. –Wereldmarkt –Europese steun –Administratie –4 strategieën: schaalvergroting, specialisatie, verbreding, afbouw

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 4 Voorheen •Project 5b Westhoek / Meetjesland –Project: psychosociaal en bedrijfsmatig –Veel tijd in sensibiliseren •Agricall Vlaanderen / Wallonië –Psychosociale steun –Max 50 bedrijven per jaar

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 5 3 taken •Sensibiliseren (overbodig in de sector) •Individuele hulp (90% van de tijd/middelen) –Globale analyse –Psychosociale begeleiding ism ISW Limits •Preventie: 180 vergaderingen in 24 maanden tijd

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 6 Resultaten •400 bedrijven •Provincies: Wvl 37%, OVl 26%, Ant 19%, L 11%, Vl B 7% •Sectoren: Varkens 21%, Rundvee 21%, Glastuinb. 16%, gemengd 21% •Leeftijd: 21 – 65 jaar •Problemen: Financieel 35%, Technisch 44%, Psychologisch 12%, Echtscheiding 7%, juridisch 2%

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 7 Situaties / voorbeeldjes •Dokter < SIS-kaart < Sociale bijdrage < liquiditeitstekort •Varkenshouder werd groenteteler •Contractteler tegen armoedeloon •Ondernemersloon 3 euro / Polen 7.90 euro •Dochter met brommer

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 8 Onvoorzien kosten •Int. veehouderij: 1500 ton x 100 € = € •Glastuinbouw: € -> = € •Melkveehouderij: l x 0.2 = € •Technische tegenslagen: tomaat, aardbei, aardappel, varkens. •Calamiteiten: dioxinecrisis •Persoonlijk: lichamelijke en mentale gezondheid

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 9 Aanpak •Ken de sector: –“Ons kent ons” gevoel / “wij vs zij” maatschappij –Boer heeft geen tijd: resultaatgericht •Niet praten, maar doen –Geen schuldigen zoeken, maar oplossingen –“Het kan iedereen overkomen”

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 10 Technische aanpak •Balans: eigen vermogen (! Productierechten) •Resultaatrekening en hefbomen •Kasplanning: om de druk weg te nemen. •Optieanalyse op basis van bedrijfscijfers •Keuzebegeleiding: denkfouten wegnemen •Terug onafhankelijk maken

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 11 Menselijke aanpak •“Alle noodzakelijke competenties noodzakelijk voor succes, geraken niet in één hoofd.” •Rendement nodig om competenties in te kopen. •Zelfrespect binnen of buiten de landbouw

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 12 Tip 1 •Gemiddeld gezinsbudget •Reserve voor gezin •Uurloon: / 5000 uur : 4.5 euro/uur •Ingekochte competenties: 1 a 1.5 €/minuut

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 13 Tip 2: Gezins/bedrijfseconomie •Gezinsrekening openen •Bedrijfseconomische boekhouding –Balans/resultaatrekening met bedrijfscijfers •Kasplanning –Gezin (budget + sociale bijdrage) –Bedrijf: bank, leveranciers, onderhoud, investeringen

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 14 Tip 3: Investeringen •Welke investeringen zijn rendabel? •Eerst hefbomen toepassen, dan pas investeren. •Voldoende cash om laagconjunctuur te overleven •Van groot terug naar klein. (Groningen)

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 15 Tip 4: Onderzoekers •Wat zijn de financiële consequenties van hun advies/onderzoek? •Kennen ze nog de rendementen van de land- en tuinbouwactiviteiten? •Is het nog haalbaar voor de boer/tuinder? –Administratie, techniek,

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 16 Tip 5: Beleid •Beleid wijzigt sneller dan de afschrijvingstermijn van investeringen •Bij iedere beleidsaanpassing zou moeten onderzocht worden wat de effecten zijn voor de praktijk. •Biodiversiteit van boeren en tuinder verengt snel. (bijberoepers?)

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 17 Tip 6 :Beperkingen •Leren omgaan met beperkingen. –Technisch –Financieel –Sociaal –Wetgeving / reglementering

Symposium de l'ABER: Pauvreté en agriculture 18 Besluit. Door de •Grondstoffencrisis (intensieve veehouderij) •Energiecrisis (glastuinbouw) •Bankcrisis (exportproducten, bedrijfscyclus) Zullen er meer bedrijven in problemen komen.