Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam Waarom liet de Vietnamoorlog diepe sporen na in de Amerikaanse samenleving? Waarom gingen de VS over tot militair ingrijpen in Vietnam?

Inhoud De Koude oorlog (H1) Vietnam als Franse kolonie (H2) Amerikaanse bemoeienis (H3) Einde oorlog (H4) De gevolgen van de oorlog (H5)

H1 De Koude Oorlog Hoe ontstond de Koude Oorlog? April 1945; Amerikanen en Russen ontmoeten elkaar aan de Elbe VS en SU zijn nieuwe supermachten → verdelen invloedsferen; Wie heeft de macht in Europa? SU Oost- Europa bevrijd → voert daar communisme in Wantrouwen VS

Ontstaan twee machtsblokken Kapitalisme Democratie Vrij ondernemerschap Communisme Dictatuur Individu en economie ondergeschikt aan staat

Ideeën Stalin: Wantrouwt westerse bondgenoten Kapitalisme en communisme kunnen niet vreedzaam naast elkaar bestaan Wil veiligheidscordon rond om SU → nooit meer aangevallen worden vanuit het westen Veiligheidscordon rondom SU van ‘bevriende’ satellietstaten Dwang nodig want geen enkele democratisch gekozen staat zou vrijwillig deel willen uitmaken van veiligheidsgordel

Duitsland SU wil Duitsland enorme herstelbetalingen opleggen Westerse geallieerden willen snel herstel economie Deling van Duitsland in kapitalistische, democratische BRD en communistische DDR

Amerikanen proberen opmars communisme in Europa tegen te houden door financiële hulp bij de wederopbouw aan te bieden → Marshallplan Amerikanen zien in communistische machtsovernames in Oost- Europa dat Stalin uit was op onbeperkte machtsuitbreiding Bewijs dat communisten uit zijn op wereldrevolutie

Communistische regimes 1.2 De Koude Oorlog in Europa 1948-49 Blokkade van Berlijn 1944-1948 Communistische regimes in Oost Europa Aanhang Communistische Partij groeit Aanhang Communistische Partij groeit SU wil vlootbasis in Turkije 1947 Burgeroorlog in Griekenland

Wat te doen tegen de groei van het communisme? Truman 1945-1953 Truman: de vrije wereld en het communisme zijn verwikkeld in een strijd om de wereldheerschappij. De VS moeten het communisme bestrijden. Een rechtstreekse oorlog met de SU is niet nodig. Het communisme moest ingedamd worden→ Containmentpolitiek

Vijandbeelden De VS over Stalin: Stalin is uit op wereldrevolutie en wereldheerschappij

SU over de VS VS zijn vertegenwoordiger van het westers imperialisme VS zijn niet uit op vrijheid en democratie maar op afzetmarkten en grondstoffen voor Amerikaans kapitalisme Spanningen verhoogd door aanwezigheid wapens met een enorme vernietigingskracht ‘kapitalisten aller landen verenigt u’

Ondanks onderling wantrouwen Koude Oorlog voor Europa stabiele periode Ondanks onderling wantrouwen Koude Oorlog voor Europa stabiele periode. In Europa geen oorlog gevoerd. 1945 Amerikanen gebruiken atoombom 1949 Russen hebben ook atoombom → begin wapenwedloop

1953 † Stalin→ verandering buitenlands beleid Chroestsjov voerde vanaf 1956 een politiek van vreedzame coëxistentie Chroestsjov De strijd tussen kapitalisme en communisme moest niet door middel van oorlog beslist worden maar door economische concurrentie→ deze twee systemen zouden dus tientallen jaren naast elkaar bestaan→ conflict moet dus niet uit de hand lopen→ overleg over beperking wapenwedloop

1.3 Dekolonisatie Kolonies in 1945

Japanse veroveringen in Azië tijdens WW II Stimulans nationalisme in kolonies→ blanken blijken toch niet onoverwinnelijk

15 Augustus 1945 Japan capituleert→ koloniale bestuurders en militairen waren er nog niet→ diverse nationalistische leiders roepen onafhankelijkheid uit: 2 september 1945 Vietnam 17 augustus 1945 Indonesië Europese mogendheden moeten kolonies in Azië opgeven; Engeland en Nederland doen dat maar Fransen blijven zich verzetten

Dekolonisatie en Koude Oorlog; Standpunt SU SU aanvankelijk weinig aandacht voor dekolonisatie→ gericht op Europa. Weinig vertrouwen in communistische partijen in kolonies Revolutie moest komen van arbeidersklasse→ is er nauwelijks in kolonies die nog sterk agrarisch zijn Boeren wel nationalistisch en gericht op bezit→ weinig aanhang voor communisme SU wel tegen kolonialisme maar voert geen actieve politiek in Azië

Dekolonisatie en Koude Oorlog; Standpunt VS VS ook antikoloniale mogendheid→ voert actief beleid om kolonies onafhankelijkheid te geven Zetten Engeland en Nederland onderdruk om kolonies op te geven. Zijn voorzichtig tegenover Frankrijk Truman 1945-1953 Amerikanen hebben grote afkeer van Frans koloniaal bestuur maar verzet in hun kolonies stond onder communistische leiding

Wat te doen met Vietnam? Gold containmentpolitiek ook voor Azië? Moeten de VS veel tijd en geld steken in een landen die niet zo belangrijk waren? VS blijven neutraal→ Fransen moeten probleem maar zelf oplossen Na 1950 verandering beleid

1.4 Koude Oorlog in Azië 1949 Russen doen een geslaagde atoomproef en Mao roept de Volksrepubliek China uit De regering vlucht naar Taiwan Voor Stalin komt overwinning Mao onverwacht maar is blij met nieuwe bondgenoot tegen westers imperialisme

Mao en Stalin deelden hetzelfde communistische wereldbeeld van het westen: Verenigde Staten zijn geen haar beter dan koloniale onderdrukkers. Ook de Amerikanen willen de Derde Wereld uitbuiten door middel van politieke en economische invloed

Amerikaans zelfvertrouwen krijgt klap, voelen zich kwestbaar → paniek, communisten zouden ook bij Amerikaanse overheid werken. Communisme moet wereldwijd aangepakt worden, containment geldt voor hele wereld 1950 communistisch Noord- Korea valt Zuid- Korea binnen Amerikanen gaan direct tot actie over

Bekijk de animatie van de Korea oorlog. Hoe verloopt de strijd? In 1953 volgt een wapenstilstand; de grenzen bleven ongeveer zoals ze in 1950 waren. De aanval van Noord- Korea had tot niets geleid

Grens Noord- en Zuid Korea

Gevolgen Korea oorlog voor Amerikaans buitenlands beleid: VS moeten zich actief gaan bemoeien met Azië Aantal bases en militairen in Azië fors uitgebreid Anti-communistische bewegingen in Derde Wereld gesteund Geven economische, politieke en militaire hulp Regeringen die pro-amerika waren, werden aan de macht gehouden→ marionettenregeringen Soms direct militair ingrijpen

Verhouding SU- China 1960 Amerikanen blijven communistische wereld zien als één groot machtsblok Na dood Stalin in 1953 lopen spanningen op; Mao moet niets van vreedzame coëxistentie hebben Mao ziet boeren en niet industrie-arbeiders als basis van communisme Wie is de leider van de communistische wereld?