Van economie naar egonomie Dat is de macht van de consument
1.Denk egonomisch
2.Puur economisch denken leidt tot dwaas beleid
Voorspelbare denkfouten door: Asymmetrische informatiefiltering Kuddegedrag Verliesaversie Spijtaversie Mentaal boekhouden Blindheid voor risico’s en getallen Financieel vandalisme
Het zorgpremiedrama Door: verliesaversie en mentaal boekhouden
Bijleenregeling leidt tot aflosfobie
De levensloopsoap Aftrekbaar sparen is leuk, belastbaar opnemen minder
Het ging ook fout bij: De zorgtoeslag Kinderopvangtoeslag voor grootouders Zelfregulering financiële sector Transparantie financiële producten en diensten Persoonsgebonden budget
3.De homo egonomicus kent zichzelf
Onbewuste denkbeelden over geld Tijd is geld De duivel schijt altijd op dezelfde hoop Je bankrekening is je beste vriend Rijkdom is succes Zuinigheid is zekerheid Geld corrupeert
Denkpatronen Gebaseerd op: Robert Kyosaki 5. Lessen van de Rijken Denkpatronen Gebaseerd op: Robert Kyosaki Denkpatroon van minima en modalen Denkpatroon van rijken Geld is de wortel van alle kwaad Geldgebrek is de wortel van alle kwaad Dat kan ik me niet permitteren Hoe kan ik me dat permitteren? Ik zit krap, want ik heb kinderen Ik wil meer verdienen, want ik heb kinderen Studeer hard zodat je een goede baan krijgt Studeer hard zodat je een goed bedrijf kunt kopen Geld is onbelangrijk Geld is macht Ik werk voor geld Geld werkt voor mij Geld lost problemen op Intelligentie lost problemen op en levert geld op
Een egonoom analyseert zichzelf Wat zijn je drie eerste herinneringen aan geld? Wat waren je eerste gevoelens over geld: schaamte, angst, schuld, trots? Had je het idee dat je ouders rijk, arm of modaal waren? Maakten je ouders ruzie over geld? Maakte je je als kind zorgen over geld? Waarover? Dacht je ooit: ik ga geldzaken heel anders aanpakken dan mijn ouders? Hoe?
4.De homo egonomicus begrijpt negatieve stapelrente
Leners zijn sukkels
5.De homo egonomicus zegt nee
Zo vang je het schaap van Cialdini Wie geeft, die krijgt Sympathie wordt beloond Wie A zegt, zegt vaak ook B Wek de schijn van schaarste Benadruk wat mensen kunnen verliezen Versterk kuddegedrag Voer een onafhankelijk expert op
6.De ideale financiële wereld volgens Verdegaal
Waar heeft consument wat aan? Geldadviesdienst Standaard financiële producten (eenvoudig, flexibel, lage kosten)
“Elke dwaas kan dingen groter, complexer en risicovoller maken “Elke dwaas kan dingen groter, complexer en risicovoller maken. Maar het vergt enig genie –en veel moed- om het tegenovergestelde te doen.” Vrij naar Albert Einstein