Tijd van jagers en boeren Jagers-verzamelaars -Jagen / verzamelen -Taakverdeling -Nomaden -geloof Boeren -Akkerbouw / veeteelt -Ontstaan verschillen in samenleving -Sedentair -geloof Landbouwrevolutie Irrigatielandbouw langs Eufraat, Tigris en Nijl Ontstaan steden Ontstaan bestuur Ontstaan schrift

Tijd van de Grieken en Romeinen Na 3000 v. Chr: ontstaan Beschavingen - Architectuur -Mythen -Filosofie -wetenschap NijverheidStedenHandel Landbouwstedelijke samenleving Romeinen nemen cultuur Grieken over Romeinse cultuur wordt verspreid: ROMANISERING Opkomst Christendom

Tijd van Monniken en Ridders Na val Romeinse Rijk: Landbouwsamenleving Ontstaan koninkrijken Horige boeren Adel Geestelijkheid Verval steden/wegen Hofstelsel Feodale stelsel (leenstelsel) Ontstaan nieuw geloof: Islam

Tijd van Steden en Staten Vanaf ca. 1000: meer handel Verbetering landbouw Toename handel Burgers willen zelfbestuur Vorsten willen meer macht Strijd tussen kerk en staat - scheiding kerkelijke en wereldlijke zaken Steden stadsrechten Geestelijkheid Adel Burgers Boeren Centraal bestuur Eenheidsstaat

Tijd van ontdekkers en hervormers Rond 1500: Einde ME, Vroegmoderne tijd - Aandacht voor Grieken en Romeinen - Ontdekkingsreizen - Ruzie in de kerk: Splitsing vs - Nederlandse gewesten in opstand tegen Spaanse vorst Filips II Renaissance Minder geloof meer mens Nieuwe vaar –en handelsroutes KatholiekenProtestanten Nederland wordt Republiek 80 jarige oorlog

Tijd van regenten en vorsten 1600: ontstaan Handelskapitalisme Wereldeconomie Nederland: - Amsterdam Stapelmarkt - VOC/WIC Nederland: Republiek Andere landen: absolutisme Gouden Eeuw SchilderkunstWetenschap Wetenschappelijke Revolutie

Tijd van pruiken en revoluties 18 e eeuw: absolutisme Verlichte denkers 1789: Franse Revolutie 1799: Napoleon aan de macht 1906: Nederland als koninkrijk onderdeel van Franse Rijk Boeren Burgers adel geestelijkheid Vrijheid Gelijkheid inspraak -Einde standenmaatschappij - grondrechten in grondwet

Tijd van burgers en stoommachines Door toenemende handel en uitvindingen Wet. Rev. : Industriële Revolutie Fabrieken en stedenVerandering samenleving Klassenmaatschappij Arbeiders: - vakbonden - Politieke partijen Nederland: Constitutionele Monarchie 1848: Liberalen komen met grondwet = minder macht koning Meer groepen willen inspraak in samenleving: -Socialisten - confessionelen - feministen Europese grootmachten: - Nationalisme - Modern Imperialisme