Dr. Leen Geyskens Dr. Wim De Mey Varicella Dr. Leen Geyskens Dr. Wim De Mey

Windpokken of waterpokken? In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'waterpokken' herkend door: 43% Nederlanders 99 % Vlamingen In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'waterpokken' herkend door 100% Nederlanders 98% Vlamingen

Chickenpox Wondjes van het pikken van een kip Kikkererwten: chickpeas Oud Engels woord ´giccan`: jeuk

Virus Windpokken worden veroorzaakt door een virus. De ziekte komt meestal voor in de winter of in de vroege lente. A: Rubella B: Mazelen C: Varicella

Voorkomen in België Doorgemaakte varicella infectie: Leeftijd 2j: 50% 90 % van de personen ouder dan 17 jaar die denken dat ze geen varicella doorgemaakt hebben, hebben antilichamen.

Besmetting Hoesten/Niezen Vocht in blaasjes Volwassene met gordelroos kan kind besmetten met windpokken. Periode: 2d voor start – alle blaasjes opgedroogd Advies: Het kind kan terug naar de opvang komen als: alle blaasjes opgedroogd zijn ten vroegste 6 dagen na het verschijnen van de eerste blaasjes. Hoe ver vliegen partikeltjes bij niezen 8 m Hoe ver vliegen partikeltjes bij hoesten 6 m

Letsels koorts hoofdpijn hoesten Jeuk huiduitslag op de romp die zich verspreidt naar het gezicht en het hoofd => Papels (=bultjes) => blaasjes => nadien korstjes

Welk letsel meest suggestief A: Zona B: muggenbeten (kindengezin) C: mazelen (itg) D: Varicella

Incubatieperiode Gemiddeld 14-16 d (spreiding 10-21d)

Paracetamol (Perdolan®) en/of Ibuprofen (Nurofen®)?

Geen Nurofen® Het gebruik van niet-steroïdale anti-inflammatoire medicatie en het risico op ernstige huid en weke delen verwikkelingen in patiënten met varicella. Onderzoekspopulatie: 140,111 Uitkomst: ernstige huid en weke delen verwikkelingen (weke delen infectie en abces) Risico toegenomen met factor 4.9

Nauwste verwanten Herpes Pokken

Complicaties Krabben => litteken-vorming, bacteriële bijbesmetting wonde met kans op weke weefselontsteking of bloedvergiftiging Longontsteking (zuigeling 1/3) Hersen(vlies)ontsteking (1/4000) Ataxie (waggelend gangpatroon) Laattijdig: ZONA (15-30%)

Gevolgen voor de gezondheidszorg (BEL) 1000 hospitalisaties / jaar: 1 à 2 sterfgevallen per jaar

Vaccin Type: levend verzwakt vaccin Beschermingsduur na 2 dosissen: 10-20 j (schatting) Efficiëntie: Voorkomen van varicella: 95 % (65%) Voorkomen van ernstige varicella: >99% (90%) 2 vaccin-schema Risico op doorbraakinfecties is 6-9 keer lager Hoeveelheid antistoffen zijn tot 18 maal hoger

Beschikbare vaccins: Varilrix® € 48,56 Provarivax® € 52,52 Schema: Vanaf 1j 2 vaccins (interval 6weken) Schema: Vanaf 9 maanden (1j) 2 vaccins Interval 3 maanden (1m)

Nevenwerkingen Pijn en roodheid thv injectieplaats (1/3) Varicelliforme (2 %) of mazelenachtige (2%) huiduitslag Koorts (d5-12) MBRV (12-23m) => koortsconvulsies (1 geval per 2 300 dosissen)

Indicaties: richtlijn Hoge Gezondheidsraad België Momenteel geen veralgemeende indicatie, wel overtuigd van het voordeel van vaccinatie. Risicogroepen wel vaccineren: niet-immune personen in nauw contact met patiënten met afweerstoornis niet-immune volwassenen in de medische sector of in nauw contact met jonge kinderen niet-immune vrouwen op vruchtbare leeftijd adolescenten en jonge volwassenen zonder antecedenten van varicella Steeds antilichamen eerst controleren (90% is immuun, 10 x goedkoper) Individuele keuze tot vaccinatie mogelijk Contra-indicatie: Tijdens zwangerschap Cellulaire afweerstoornis

Waarom geen veralgemeende vaccinatie, maar wel overtuigd van het voordeel van vaccinatie? Vaccinatiegraad van andere vaccins mag niet gehypothekeerd worden (momenteel > 95 % voor de eerste dosis mazelen, bof, rubella) om het verschuiven van windpokken naar latere leeftijdsgroepen maximaal te vermijden, moet een windpokkenvaccinatiegraad van minstens 80 % bereikt worden (voor de 2 dosissen) en moet een inhaal programma voor niet-immune adolescenten voorzien worden het gebrek aan gegevens over de duur van bescherming: 10-20 j. Indien voldaan aan de randvoorwaarden zal de Hoge gezondheidsraad aanbevelen tot veralgemeende vaccinatie: extra vaccinatiemoment invoeren vaccinatie met 2 doses gratis binnen het vaccinatieprogramma Canada, Australië, Duitsland, Luxemburg, Griekenland, Litouwen). Mathematische modellen voorspellen dat door routine VZV-vaccinatie bij jonge kinderen, zonder catch-up vaccinatie op latere leeftijd, de leeftijd van infectie opschuift naar oudere leeftijden. Gezien de ernst van de ziekte toeneemt met de leeftijd, zou er bij een slecht uitgevoerd vaccinatieprogramma bij jonge kinderen (vaccinatiecouverture 30-70 % zonder catch-up) in het extreme geval ook een toename in het absoluut aantal windpokkengevallen en -hospitalisaties kunnen zijn op latere leeftijd. Afgezien van het optreden van uitbraken van milde gevallen van “doorbraakvaricella” bij gevaccineerde tieners ten gevolge van een schema met één dosis VZV-vaccinatie, werd tot op heden geen toename van het aantal windpokkengevallen in oudere leeftijdsgroepen waargenomen met de bestaande VZV-vaccinatieprogramma’s. Wel wordt een relatieve toename van de leeftijd bij infectie gezien doordat jonge kinderen worden gevaccineerd en er een algemene reductie van de infectiedruk is.

USA

USA

USA

Feit of Fabel

Feit of Fabel? Een kind dat waterpokken heeft, moet geen aardbeien eten, daarvan wordt de jeuk erger.

Feit of Fabel? Als een moeder windpokken heeft gehad voor de zwangerschap is er minder reden tot ongerustheid als de baby op jonge leeftijd varicella krijgt.

Feit of Fabel? Een kind met windpokken mag niet in bad of douche zolang de blaasjes nog niet opgedroogd zijn.

Feit of Fabel? Als een kind voor het eerste levensjaar waterpokken krijgt, is de kans groot dat hij/zij het later nog een keer krijgt.

Feit of Fabel? Als het virus later in het leven weer actief wordt, kan het zona (of gordelroos) veroorzaken.

Feit of Fabel? Windpokken zijn niet meer besmettelijk als de huiduitslag verschijnt.

Feit of Fabel? Bij contact met windpokken tijdens het besmettelijk stadium, is de kans op besmetting heel erg hoog

Feit of Fabel? Kinderen voelen zich meestal minder slecht dan volwassenen met waterpokken.

Feit of Fabel? Als een kind 5 dagen na contact met windpokken nog niet ziek is, weet je zeker dat je hij/zij ze niet meer krijgt.

Feit of Fabel? Windpokken verzorg je best met Eosine of roodsel.

Dankjewel!