Natuurgidsencursus Midden Limburg Flora Overzicht

Theorie vertalen naar de praktijk Oefenen met begrippen Doelstelling Theorie vertalen naar de praktijk Oefenen met begrippen * bast – schors * bijwortels – zijwortels * kroonblad – kelkblad * bladeren en blaadjes enz.

1 Indeling en naamgeving 2 Organen Inhoud van de presentatie 1 Indeling en naamgeving 2 Organen - hoofdorganen; morfologie en anatomie - afgeleide organen; morfologie 3 Fysiologie - fotosynthese - ademhaling - wortelvoeding 4 Voortplanting - geslachtelijk - ongeslachtelijk

Naamgeving en indeling plantenrijk   Naamgeving en indeling plantenrijk Wetenschappelijke naam binaire nomenclatuur afgeleid van indeling plantenrijk Bijvoorbeeld: Lamium album = soortnaam Lamium = geslachtsnaam album = soortaanduiding (betekent wit)

Kenmerken hogere planten Bezitten: - bladeren, - stengels - wortels

Bladeren; functies Fotosynthese (bladvoeding) Gaswisseling Verdamping (afkoeling)

Bladeren; bouw Aan een volledig blad onderscheiden we: bladschijf bladmoes bladsteel bladschede

Bladeren; nervatuur veernervig handnervig parallelnervig

Bladeren; randen gaaf gekarteld getand gezaagd gelobd gegolfd

Bladeren; bladstanden tegenoverstaand verspreid kransstandig kruisgewijs bladrozet wortelrozet wortelstandig

Bladeren; vormen Kijk naar de okselknop. Enkelvoudig blad Samengesteld blad met 10 blaadjes 10 tallig even geveerd

Bladeren; vormen Waar zit de grootste breedte? ovaal langwerpig lancetvormig eirond hartvormig ruitvormig pijlvormig lijnvormig spatelvormig waaiervormig naaldvormig niervormig

Bladeren; doorsnede

Bladeren; fotosynthese(koolstofassimilatie) (en verdamping)

Bladeren e.a.; verbranding (dissimilatie)

Stengels; functies Stevigheid Transport Bevestigen van andere organen -Bijzondere functies bijv opslag

Stengels; bouw

Stengels; bijzondere vormen stengelknollen wortelstokken uitlopers bollen

Stengels: transport (vaatbundels) Zeefvaten houtvaten Dalende sapstroom Water met glucose Van bladgroen Stijgende sapstroom Water met zouten Van wortels

Stengels (kruidachtig); Celgroei

Stengels (houtachtig); transport

Wortels; functies Opname van bouwstoffen Bevestigen van andere organen Verankering Bevestigen van andere organen - Bijzondere functies bijv opslag

wortelstelsels Hoofdwortelstelsels met zijwortels Bijwortelstelsel met zijwortels Functie wortel Video 2

Wortelharen 400 keer vergroot

Voortplanting A Ongeslachtelijke voortplanting nakomelingen komen van 1 ouderplant * natuurlijke manieren * kunstmatige manieren IVN Helden B Geslachtelijke voortplanting uitwisseling van geslachtscellen tussen 2 individuen van dezelfde soort.

Ongeslachtelijk voortplanting stekken scheuren IVN Helden sporen Afleggen en aanaarden

Ongeslachtelijke voortplanting; celdeling knollen IVN Helden wortelstokken bollen

Ongeslachtelijke voortplanting; weefselkweek veredelen IVN Helden Uitlopers broedplantjes

De bouw van bloemen. Volledige bloem Onvolledige bloemen IVN Helden Onvolledige bloemen Naakte bloemen: geen bloembekleedsels Mannelijke bloemen: geen stampers Vrouwelijke bloemen: geen meeldraden Steriele bloemen: geen meeldraden en geen stampers

De bouw van volledige bloemen. Kroonbladeren: meestal gekleurd Kelkbladeren: meestal groen IVN Helden Meeldraden Mannelijke geslachtsorganen Stamper: vrouwelijke geslachtsorganen

1 Huizig Mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant Huizigheid 1 Huizig Mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant IVN Helden 2 Huizig Mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten

De meeldraden. De meeldraden maken stuifmeelkorrels (dit is de ene helft om zaad te maken). De meeldraden bestaan uit twee onderdelen: Helmdraad (een soort stengeltje). Helmknop (hierin worden de stuifmeelkorrels gemaakt). IVN Helden

De stamper. In de stamper zitten de eicellen. Het andere deel om zaadjes te maken. De stamper bestaat uit drie onderdelen: 1 stempel (een plakkerig uiteinde van de stamper voor het opvangen van de stuifmeelkorrels). 2 stijl (ook weer een soort stengeltje). 3 vruchtbeginsel (hierin zitten de eicellen (zaadbeginsels) die bij bevruchting uitgroeien tot zaad). IVN Helden

Bestuiving Verplaatsen van stuifmeel van de helmknop naar de stempel . Kan leiden to bevruchting als het planten van dezelfde soort zijn. (dezelfde soortaanduiding) IVN Helden

Insectenbloemen Kenmerken van insectenbloemen: Grote bloemen. Gekleurde bloemen. Ruiken lekker. (maken geurstoffen) Maken nectar. De stuifmeelkorrels zijn ruw en plakkerig (hierdoor plakken ze beter aan insecten vast) Opmerking: Insecten zijn statisch (hierdoor houden ze stuifmeel tijdelijk vast) IVN Helden

Windbloemen. Kenmerken van windbloemen: Kleine bloemen. Geen speciale kleur bloemen, meestal groen. Geen lekkere geur. Geen nectar. Hele lange meeldraden. Maken heel veel stuifmeelkorrels. De stuifmeelkorrels zijn glad en licht zodat ze gemakkelijk met de wind mee zweven. De stempel is vaak erg groot (een soort handschoen/veer voor het opvangen van de stuifmeelkorrels) IVN Helden

Bloeiwijzen - Enkel - Tros - Scherm - Hoofdjes - Pluim - Aar - Tuil Manier waarop de bloemen aan de bloemstengel zitten Voorbeelden: - Enkel - Tros - Scherm - Hoofdjes - Pluim - Aar - Tuil IVN Helden

Het zaad. Indeling Droog: nootvruchten Bouw - 1 pluimpje - 2 stengeltje - 3 worteltje IVN Helden Indeling Droog: nootvruchten Dopvruchten peulvruchten doosvruchten kokervruchten Vlezig: besvruchten steenvruchten

Vruchten Indeling Droog: nootvruchten Een vrucht zit om de zaden heen en ontstaat uit het vruchtbeginsel. Indeling IVN Helden Droog: nootvruchten dopvruchten peulvruchten doosvruchten kokervruchten Vlezig: besvruchten steenvruchten

Na de bevruchting. De kroonbladeren hebben hun werk gedaan en vallen eraf. Ook de meeldraden en kelkbladeren hoeven niets meer te doen en verschrompelen. Het vruchtbeginsel begint te groeien. In de zaadbeginsels worden zaadjes gemaakt. IVN Helden

Manieren van verspreiding. Hoe kan een plant zijn zaden verspreiden? Dit kan op verschillende manieren: Door de plant zelf. Door wind en water. Door dieren en mensen. IVN Helden

Opdrachten Bedenk wat je kunt doen aan de hand van een omgezaagde boom die je tijdens een excursie tegenkomt. Plak je ideeën op een flap. Kies een aantal planten en vul deze, met behulp van de zoekkaart, in. Zoek op tot welke familie de betreffende plant behoort. Vergelijk de plant met de familiekenmerken. IVN Helden