Water Water Belangrijkste factor in voeding !!! Wateropname van vele factoren afhankelijk DS% voer Productie Temperatuur + relatieve luchtvochtigheid Vuistregel: per kg ds voer 4 liter water + 1 l.per kg melk Dus stel: koe eet 20 kg ds en geeft 30 l melk: 20 kg ds * 4 = 80 liter + 30 kg FPCM * 1 liter = 110 liter water Dit is exclusief voer !!

Water Water Drinkwatervoorziening optimaliseren? Dan: Koe moet 12 keer per dag kunnen drinken! Per 20 koeien een drinkpunt, Elke 20 meter een drinkpunt Minimaal 2 drinkpunten per groep Ruime aanvoersnelheid: Bij vrije verstrekking kan koe 20 liter per minuut drinken Bij drinkbakjes opname vaak te traag Bij sneldrinker: 30 liter per minuut Is de toevoer voldoende?

Water Water Koud water voorkomen Optimale temperatuur is 10̊ - 20 ̊C Water te koud: Te weinig drinken Temperatuurschok in pens 30 liter water van 0 C geeft 10-15 C temperatuurdaling van pens Water te warm: Bacteriegroei in leidingen Vers afgekalfde koeien standaard onbeperkt lauw water (evt drenchen) Drenchen tegen ziekten

Water Wateropname, (l) bij verschillende gewicht of prod. Niveau Gewicht Omgevingstemperaturen (kg) 5̊C 15̊C 28̊C Kalf 90 8 9 13 Kalf 180 14 17 23 Pink 360 24 30 40 Vaars 545 34 41 55

Water Wateropname, (l) bij verschillende prod. niveaus prod. Omgevingstemperaturen 5̊C 15̊C 28̊C Drg koe 0 kg 37 46 62 Lactkoe 9 kg 46 55 68 27 kg 84 94 99 36 kg 103 121 174 45 kg 122 143 194

Water Water 4 criteria voor goede waterkwaliteit: Smakelijkheid Beschikbaarheid Geen schadelijke stoffen voor koe Geen gevaar voor voedselveiligheid

Water Waterkwaliteit Agens Hoge of afwijkende waarden in het drinkwater zijn indicator voor het risico van: Kwalificatie van het drinkwater Geschikt Ongeschikt PH Industriële verontreiniging 5,0-8,0 <5 of >8 H2S Ongewenste bacterieactiviteit, mineralisatie van organische materiaal, giftig <0,02 mg/l >0,02 mg/l NH3 <2,0 mg/l >10,0 mg/l NO3 Nitraatvergiftiging <100 mg/l >200 mg/l NO2 Nitrietvergiftiging <0,1 mg/l >1,0 mg/l KMnO4 getal Aanwezigheid van organische stoffen, rotting <50 >200 Fe Fe afzetting op leidingen, onsmakelijk, weerstand <0,2 mg/l >2,5 mg/l Mn Mn afzetting op leidingen en melktank <1,0 mg/l >2 mg/l Cl Rotting bij oppervlaktewater <250 mg/l >2000 mg/l Fluorose <1 mg/l Hardheid Smaakproblemen <15̊D >25̊D E.Coli <100 per ml >100 per ml Totaal kiemgetal bij 22̊C <100.000 per ml >100.000 per ml

Water Water Veehouders: 75 % bronwater, 25 % leidingwater ! Goed schoonmaken Voel eens aan binnenkant drinkbak! Communicerende vaten  slopen Doorspoelen !! Reinigingsmiddelen Let op de kwaliteit bij verstrekken van: Hemelwater /Grondwater/Slootwater  salmonella, botulisme, paratbc, blauwalg Laat water onderzoeken!