Subsidie bij volkomen concurrentie Deel 1 – Producentensubsidie Deel 2 – Welvaartseffecten producentensubsidie Deel 3 - Consumentensubsidie

Deel 1 – Subsidie via de producent Bij volkomen concurrentie

Producentensubsidie bij vC Leveringsbereidheid = producentenprijs Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Er komt een subsidie van € 1 -2P = -Q – 2 P = 0,5Q + 1 P = 0,5Q + 1 – 1 P = 0,5Q -0,5Q = -P Q’a = 2P 5 Qa Qv prijs Q’a -1 4 consumentenprijs 3 Dit is de prijs die de producent minimaal wil ontvangen. 2 Dit is de prijs die de consument dan moet betalen. 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave met percentage ipv vast bedrag Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Er komt een subsidie van 25% Bereken (en teken) de nieuwe aanbodfunctie. Bereken de nieuwe consumenten- en producentenprijs. Bereken hoeveel procent van de subsidie ten goede komt aan de consument. 5 Qa Qv prijs 4 3 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave nieuwe aanbodfunctie Leveringsbereidheid = producentenprijs Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Er komt een subsidie van 25% -2P = -Q – 2 P = 0,5Q + 1 P = (0,5Q + 1) × 0,75 P = 0,375Q + 0,75 -0,375Q = -P + 0,75 Q’a = 2,67P – 2 5 Qa Qv prijs Q’a 4 -25% consumentenprijs 3 Dit is de prijs die de producent minimaal wil ontvangen. 2 Dit is de prijs die de consument dan moet betalen. 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave Consumenten- en producentenprijs Leveringsbereidheid = producentenprijs Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2,67P – 2 (incl. subsidie van 25%) De nieuwe evenwichtsprijs (consumentenprijs): Qa = Qv 2,67P – 2 = -2P + 10 4,67P = 12 Pc = 2,57 De producent ontvangt dan: Pc = 2,57 = 75% van producentenprijs Pp = 2,57 / 75 × 100 Pp = 3,43 5 Qa Qv prijs Q’a 4 -25% consumentenprijs 3,43 pp po 3 2,57 pc 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave afwentelingspercentage Leveringsbereidheid = producentenprijs Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2,67P – 2 (incl. subsidie van 25%) P0 = 3 Pc = 2,57 Pp = 3,43 De subsidie is in totaal: (3,43 – 2,57) € 0,86 Voor consument daalt de prijs: (3 – 2,57) € 0,43 € 0,43 van de € 0,86 komt als prijsvoordeel bij de consument = 50% 5 Qa Qv prijs Q’a 4 -25% consumentenprijs 3,43 pp po 3 2,57 pc 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Deel 2 – Subsidie via de producent Effect op de welvaart Harberger driehoek of Dead Weight Loss

Producentensubsidie bij vC Leveringsbereidheid = producentenprijs Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Er komt een subsidie van €1 -2P = -Q – 2 P = 0,5Q + 1 P = 0,5Q + 1 – 1 P = 0,5Q -0,5Q = -P Q’a = 2P 5 Qa Qv prijs Q’a -1 4 consumentenprijs 3 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Consumentensurplus CSo = ½ × 2 × 4000 = 4000 CSn = Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2P 5 Qa Qv prijs Q’a 4 pp CSo = CSn = ½ × 2 × 4000 = 4000 ½ × 2,5 × 5000 = 6250 po 3 pc 2 Toename consumentensurplus: 2250 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Producentensurplus PSo = ½ × 2 × 4000 = 4000 PSn = Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2P CS: + 2250 5 Qa Qv prijs Q’a 4 pp po 3 pc PSo = PSn = ½ × 2 × 4000 = 4000 ½ × 2,5 × 5000 = 6250 2 1 Toename producentensurplus: 2250 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

‘Overheidssurplus’ 1 × 5000 = 5000 Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2P CS: + 2250 PS: + 2250 De subsidie kost de overheid echter belastinggeld: 1 × 5000 = 5000 = negatieve welvaartmutatie 5 Qa Qv prijs Q’a 4 pp po 3 pc 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Welvaartseffecten OS: - 5000 CS: + 2250 PS: + 2250 Qv = -2P + 10 Qa = 2P – 2 Q’a = 2P OS: - 5000 CS: + 2250 PS: + 2250 HBD / welvaartsverlies: ½ × 1 × 1000 = 500 5 Qa Qv prijs Q’a 4 pp po 3 pc 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Deel 3 – Subsidie via de consument Denk aan huursubsidie of subsidie bij aanschaf zonnepanelen

consumentensubsidie Rechtstreeks geld naar consument Meestal te lastig Invloed op gedrag consument = Qv-lijn Consument bereid om méér uit te geven Qv-lijn naar boven. 5 Q’v Qa Qv prijs (× 100) 4 3 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

consumentensubsidie Sociale woningmarkt: Qv = -2P + 10 P = huur in € 100 Qa = 2P – 2 Q = aantal woningen ×1.000 Dan: consumentensubsidie van € 100 De vraaglijn gaat dan € 100 (1) omhoog: Qv = -2P + 10 2P = -Q + 10 P = -1/2Q + 5 P = -1/2Q + 5 + 1 P = -1/2Q + 6 Qv = -2P + 12 Evenwichtsprijs stijgt hierdoor. De consument betaal niet alles zelf! 5 Q’v Qa Qv prijs (× 100) 4 pp po 3 pc 2 1 2 4 6 8 10 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave Bereken: De nieuwe evenwichtsprijs 1000 Marktmodel zonnepanelen in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250 Qa = ½P – 100 Dan: consumentensubsidie van 20% Bereken: De nieuwe evenwichtsprijs Het afwentelingspercentage Arceer de toename van het consumentensurplus Qv prijs 800 Qa 600 400 200 50 100 150 200 250 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave nieuwe evenwichtsprijs 1000 Marktmodel zonnepanelen in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250 Qa = ½P – 100 Dan: consumentensubsidie van 40% Nieuwe vraaglijn 40% omhoog: P = - 4Q + 1.000 P = (- 4Q + 1.000) × 1,40 P = -5,6Q + 1.400 Q’v = -5/28P + 250 Evenwichtsprijs was € 467 en wordt € 516 Q’v Qv prijs 800 Qa 600 516 467 400 200 50 100 150 200 250 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave afwentelingspercentage 1000 Marktmodel zonnepanelen in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250 Q’v = -5/28P + 250 (nieuwe betalingsbereidheid) Qa = ½P – 100 Evenwichtsprijs was € 467 en wordt € 516 De producent ontvangt nu € 516 dat is 140% van wat de consument betaalt De consument betaalt: € 516 = 140% 100% = € 369 Totale subsidie: (516-369) € 147 Prijsdaling voor de consument: (467-369) € 98 € 98 van de € 147 = 67% van de subsidie bereikt de consument Q’v Qv prijs 800 Qa 600 516 467 400 369 200 50 100 150 200 250 hoeveelheid × 1.000

Verwerkingsopgave consumentensurplus 1000 Marktmodel zonnepanelen in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250 Q’v = -5/28P + 250 (nieuwe betalingsbereidheid) Qa = ½P – 100 Evenwichtsprijs was € 467 en wordt € 516 De producent ontvangt € 516 De consument betaalt € 369 Q’v Qv prijs 800 Qa 600 516 467 400 369 200 50 100 150 200 250 hoeveelheid × 1.000