Disclosure belangen NHG spreker (Potentiële) belangenverstrengeling N.v.t. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … ZonMW Stichting Achmea Gezondheidszorg

Een in de huisartspraktijk geïntegreerde apotheker-farmacotherapeut: effecten op medicatie-gerelateerde ziekenhuisopnames Vivianne Sloeserwij

& Introductie  bijna 49.000 HARMs/jaar, deels te voorkomen! Recent RCT Sturkenboom CJM et al. Eindrapport Vervolgonderzoek Medicatieveiligheid. Jan 2017.

Introductie Initiatieven Obstakels… Recent RCT

De apotheker- farmacotherapeut Jaar in de praktijk + scholing Patiënt-niveau: medicatie-beoordelingen en follow-up Systeem-niveau: onderwijs en kwaliteitsmanagement

Methoden Niet-gerandomiseerd, pragmatisch, multicenter Pre-post vergelijking (2013 vs. juni 2014-juni 2015) INTERVENTIE: apotheker-farmacotherapeut GEBRUIKELIJKE ZORG: openbaar apotheker GEBRUIKELIJKE ZORG ‘PLUS’: openbaar apotheker met aanvullende training HARMs = bekende combinatie + geen alternatief + tijd hoog-risico patiënten = 65+ jaar en 5+ medicijnen - acute ziekenhuisopnames beoordeeld, geblindeerd voor studiegroep Data collectie: routine zorgdata Data analyse: Mixed Poisson regressie-model

Mixed model Mixed Poisson regressie-model: n HARMs (count data) = studiegroep * studieperiode mogelijke confounders, namelijk patiënt-niveau: leeftijd, geslacht, medicatie, comorbiditeiten praktijk-niveau: SES, urbanisatie-graad correctie voor clustering (random intercept) correctie voor patiënt-repeated measures (random residuals)

GEBRUIKELIJKE ZORG ‘PLUS’ Resultaten Absolute aantallen HARMs, per periode   INTERVENTIE (9 praktijken) GEBRUIKELIJKE ZORG (10 praktijken) GEBRUIKELIJKE ZORG ‘PLUS’ (6 praktijken) Studieperiode Baseline Interventie Hoog-risico patiënten, n 3879 3798 3941 3894 3791 3589 Mogelijke HARMs, n (%) 213 (5.5) 230 (6.1) 297 (7.5) 355 (9.1) 204 (5.4) 237 (6.6) baseline Inhoud HARMs Gecorrigeerde rate ratio’s harms Gecorrigeerde rate ratio’s Vergelijking Rate ratio (95% CI) Interventie vs. gebruikelijke zorg 0.68 (0.57 – 0.82) Interventie vs. gebruikelijke zorg ‘plus’ 1.05 (0.73 – 1.52)

Discussie Verschil farmacotherapeut vs. “gebruikelijke zorg” Geen verschil vs. “gebruikelijke zorg plus” Geen randomisatie Ziekenhuisopnamen mogelijke HARMs Missende overlijdens in alle groepen Alle hoog-risico patiënten geïncludeerd

Óf het werkt versus hóe het werkt Wat werkt, voor wie, in welke omstandigheden, en waarom? context interventie uitkomsten BLACK BOX

Take-home message Een in de huisartspraktijk geïntegreerde apotheker-farmacotherapeut verlaagt HARMs, vergeleken met ‘gebruikelijke zorg’ Geen verschil met ‘gebruikelijke zorg plus’ Verdere implementatie van een apotheker- farmacotherapeut kan de zorg veiliger maken

GEBRUIKELIJKE ZORG ‘PLUS’ Resultaten   INTERVENTIE (9 praktijken) GEBRUIKELIJKE ZORG (10 praktijken) GEBRUIKELIJKE ZORG ‘PLUS’ (6 praktijken) Patiënten gemiddelde ± SD (range) 7750 ± 3077 (3727-11962) 6157 ± 1629 (3563-9760) 8516 ± 3077 (3727-15637) Hoog-risico patiënten 431 ± 178 (101-667) 394 ± 164 (230-707) 632 ± 381 (256-1119) Hoog-risico patiënten, n 3879 3941 3791 Man, % 44 45 Leeftijd, gemiddelde ± SD <75 jaar, % 75-85 jaar, % > 85 jaar, % 75 ± 8 53 34 13 48 36 16 50 Chronische medicijnen, mediaan (IQR) 6 (2) 6 (3) Comorbiditeiten, 4 (3) 5 (4)