LNG Pilots 14.12.2017 Effecten, milieuprestatie en potentieel van biogas en bio-LNG in Nederland

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 2 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

Recept bioLNG Nodig voor 1 kg bio LNG Ca. 2,5 Nm³ biogas; 3 Nodig voor 1 kg bio LNG Ca. 2,5 Nm³ biogas; Upgrading-, polishing- & liquefactieinstallatie. Cryogene opslagtank 1,73 kWhe (gemiddeld) Hernieuwbare brandstofeenheden (HBE’s) Schaalgrootte Stabiel investeringsklimaat

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 4 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

Biomassa beschikbaarheid 5 Bron: Biomassapotentieel in Nederland; Paula Schulze, Johan Holstein, Harm Vlap, DNV GL2017

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 6 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

HBE nu 7

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 8 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

HBE straks 9 Max. 5% Min. 1%

Voorbeeld 2018 10

Hernieuwbare energie conventioneel 11 Biobrandstof die vervaardigd is uit zetmeelrijke gewassen, suikers en oliegewassen en uit gewassen die als hoofdgewas primair voor energiedoeleinden op landbouwgrond geteeld worden. Men mag slechts een gedeelte van de jaarverplichting met HBE’s-conventioneel voldoen.

Hernieuwbare energie geavanceerd 12 Biobrandstof die vervaardigd is uit grondstoffen die staan in bijlage IX, deel A, van de Richtlijn hernieuwbare energie

Hernieuwbare energie overig 13 Biobrandstof die vervaardigd is uit grondstoffen en brandstoffen als bedoeld in bijlage IX, deel B, van de Richtlijn hernieuwbare energie

HBE dubbeltellend 14 Bron: STX Services

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 15 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

HBE of SDE 16

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 17 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

Capex & Opex (ex. biogas inkoop) 18

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 19 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

Well-to-wheel CO2 emissies I 20

Well-to-wheel CO2 emissies II 21

Inhoud Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid 22 Van biogas naar bioLNG Biomassabeschikbaarheid Bijmengverplichting en HBE Bijmengen in 2018 HBE of SDE Economy of scale Milieuprestaties Samenvatting

Samenvatting Voldoende biogas Technologie is aanwezig 23 Voldoende biogas Technologie is aanwezig HBE kan de concurrentie met SDE aan Er is een BC (bij voldoende schaalgrootte) Milieuprestaties vergelijkbaar met elektrisch rijden Waarom wordt het dan (bijna) niet geproduceerd?

Bedankt voor uw aandacht Programmamanager groen gas Stichting Energy Valley Groningen E: paap@energyvalley.nl Ketenontwikkelaar Noord Nederland Stichting Groen Gas Nederland Leeuwarden E: ruud.paap@groengas.nl Hoofdlijnmanager groen gas TKI Gas Amersfoort E: r.paap@tki-gas.nl M: 00 31 6 10 57 99 84

Gasverbruik Nederland 25

Energieverbruik NL & alternatieven 26

Energiemix: van fossiel naar biobased 27