© Mijnwater BV 2017

Mijnwater: de duurzame warmte- en koudevoorziening van de toekomst! Mijnwater Heerlen Festival van de toekomst Mijnwater: de duurzame warmte- en koudevoorziening van de toekomst! Parkstad, 14 September 2017 Ir. René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com) Cluster manager Mijnwater B.V. © Mijnwater BV 2017

Mijnwater Heerlen Energievoorziening van de toekomst Comfort Gezondheid Welbevinden Vermaak Mobiliteit Betaalbaarheid Tijd & Intelligentie September 2017

Mijnwater Heerlen Klimaatafspraken Parijs September 2017

Mijnwater Heerlen Ambitie Parkstad Limburg Energie Transitie document PALET Parkstad Limburg: 250.000 Inwoners 8 Gemeenten 211 km2 Energieneutraal 2040 September 2017

Mijnwater Heerlen Ambitie Kennedy September 2017

Mijnwater Heerlen Energieakkoord 16% duurzaam 2023 September 2017

Mijnwater Heerlen Elektriciteitsvraag September 2017

Mijnwater Heerlen Warmtevraag September 2017

Mijnwater 2.0 Aansluitingen Arcus College 30.000 m2 CO2: - 45% APG 32.000 m2 CO2: - 118% MAB 4.500 m2 CO2: - 85% Rabobank 3.200 m2 CO2: - 65% September 2017

Mijnwater 2.0 Aansluitingen CBS 22.000 m2 CO2: - 35% GGD 4.500 m2 CO2: - 85% SSC 3.500 m2 CO2: - 65% Maankwartier 50.000 m2 CO2: - 65% September 2017

Mijnwater 2.0 Aansluitingen Overname Energie Centrale HHC en transformatie naar all-electric 30.000 m2 CO2: - 65% September 2017

Mijnwater Heerlen Investeringen en subsidies Europese subsidies: Interreg IIIB (6,4) 6th Framework Program project EC REMINING-lowex (3,5) Nationale subsidies: EOS Energie Onderzoeks Subsidie (0,3) UKR Uniniek Kansen Regeling (0,6) ISV Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (1,3) Provincie Limburg (0,4) EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) OPZuid (2,7) Gemeente Heerlen: Investering (2) Aandelen (5,1) Lening (10) Investering Mijnwater project einde 2017: ± 35 MEUR (inclusief aansluitbijdrage); 200.000 m2 aangesloten September 2017

Mijnwater Heerlen Biomassa September 2017

Mijnwater Heerlen (Ultra) diepe geothermie September 2017

Mijnwater Heerlen Laagtemperatuur bronnen Datacenter Klimaatkoeling Supermarkt Mijnwater Grondwater Afvalwater September 2017

Mijnwater Heerlen Kostenefficient: combi gebouw en gebied Investeringen in gebied Investeringen in gebouwen Euro September 2017

Mijnwater Heerlen Renovatie concept bestaande woningen 1. Maatregelen schil HR++ ramen € 5.000,- Isolatie € 4.000,- Label F -> C; Tradiator van 90 -> 70 ºC 2. Installatie gebouw Gebalanceerde ventilatie + WTW € 5.000,- Label C -> A; Tradiator van 70 -> 50 ºC 3. Koppeling lokaal W/K netwerk Aansluiting netwerk (incl. WP) € 17.500,- Vermeden CV - € 2.500,- Label A -> energieneutraal (A++++)

Mijnwater Heerlen Sectornet voor nieuwe en gerenoveerde woningen (4-pijps) Afgifte unit + booster warmtepomp + buffer voor warm tapwater Clusternet (2-pijps) A new building block in our system are local area grids for supply of heat and cold to new and/or renovated dwellings, provided by an energy station in an underground basement, connected to the cluster grid. Existing dwellings will be equiped with an energy transfer station in a box out-side the dwelling with an individual booster heat pump and buffer for domestic hot water. September 2017

Mijnwater Heerlen NOM-woningen Maatregelen schil: Tripple glas Nieuwe schil (dak, gevel, vloer) met extreem hoge isolatiewaard Installaties gebouw Lucht/water warmtepomp Vloerverwarming PV panelen Gebalanceerde ventilatie + WTW Geen koeling All electric Nadelen: Architectuur, hoge investeringen (tot 80.000 euro), overlast, oververhitting, lage efficiency warmtepomp, verzwaring E-net (tot 10.000 euro)

Mijnwater Heerlen Fossiele energiekosten Parkstad Status quo 2014 (per jaar): Totaal 29,6 PJ; 550 M€ Gebouwen: 66%; 360 M€ Huishoudens: 37%; 200 M€ 4% duurzame opwek 98% kosten verlaat regio September 2017

Mijnwater Heerlen Energieonafhankelijk September 2017

Mijnwater Heerlen Kringloopsluiting: energie en geld Fossiel Duurzaam Investering Duurzame investerings ruimte Fossiele energiekosten Regio Duurzame energiekosten September 2017

Mijnwater Heerlen Hoogwaardige werkgelegenheid September 2017

Mijnwater Heerlen Inheritable Joy September 2017

Mijnwater Heerlen Mijnwater als energieopslag Opslag = 1.400.000 Tesla’s September 2017

Mijnwater 2.0 Mijnwater als opslag 250 m; 16 ˚C 2 x 240 m3/h 700 m; 28 ˚C; 2 x 120 m3/h Mijnwater als opslag = regeneratie / geen uitputting / vergroten capaciteit September 2017

Mijnwater Heerlen Sociaal-historische context September 2017

Mijnwater 2.0 Thermische smart grid CLUSTER D Componenta-Otterveurdt Thermisch cloud netwerk Directe W/K uitwisseling Mijnwater als buffer Automatisch/vraaggestuurd Bidirectionele bronnen Meervoudige bronnen All electric (100% WP) HH1 HLN1 HLN3 CLUSTER C Weller HHC CLUSTER A Arcus-APG HH2 CLUSTER B CBS-Maankwartier CO2-reductie 65 % HLN2 September 2017

Mijnwater 2.0 Smart grid: Uitwisseling! Artist impression Mijnwater 2.0 MI-HLN1 MI-HLN2 MI-HH1 MI-HH2 MI-Cluster MI-Gebouw September 2017

Directe uitwisseling/ All electric met Warmtepompen Mijnwater Heerlen Reductie primaire energievraag Primaire energievraag Besparen Koelen Rest E-vraag (< 10%) Directe uitwisseling/ hergebruik Verwarmen All electric met Warmtepompen September 2017

TOP LEVEL CONTROL FRAMEWORK Mijnwater 3.0 Self-organizing Thermal Operational Resource Management (STORM – H2020) Peak shaving Valley filling INTELLIGENT TOP LEVEL CONTROL FRAMEWORK Zelflerend Adaptief week/maand PV WP B BMC B uur/dag B seizoen Cell/cluster balancing Warmte Koude PV WP CO2-Reductie 80 - 100% September 2017

Mijnwater Heerlen Koploper energievoorziening toekomst September 2017

Mijnwater Heerlen Lange termijn investeringen September 2017

Mijnwater Heerlen Welvaart door infrastructuren September 2017

Mijnwater Heerlen Local Energy Ownership September 2017

Mijnwater Heerlen Kom eens kijken September 2017

Mijnwater Heerlen September 2017

Dank voor uw aandacht! Dank voor uw aandacht! December 31, 2018