Waarnemen Wist je dat we ongeveer 100.000.000.000 zenuwcellen in ons lichaam hebben? Wist je dat de snelheid van een signaal door een zenuw wel tot 120 m/s kan gaan. Dat is 432 km/uur? Wist je dat een kwart van onze energie naar onze hersenen gaan? Wist je dat de mens niet de grootste hersenen heeft? Kijk maar eens naar een olifant (4x zo groot) of een walvis (5x zo groot)? Wist je dat zelfs een spitsmuis (5%) relatief grotere hersenen heeft dan de mens (2%)?
Waarnemen Zintuig Prikkel Zien Horen Ruiken Proeven Voelen Ogen Oren Neus Tong Huid Licht Geluid Geur Smaak Pijn, warmte, kou, druk
zenuwstelsel prikkel Impuls impuls Hersenen CS Zintuig zenuw zenuw spier prikkel Gedrag
Ogen Wist je dat 57% van de mensen een bril of contactlenzen draagt? Wist je dat 10% van de kinderen van 10 jaar een bril hebben? Wist je dat mensen van boven de 55 bijna allemaal een bril hebben? Wist je dat licht eigenlijk helemaal niet wit is maar bestaan uit verschillende kleuren? Wist je dat je in totaal een half uur per dag om en om met je ogen knippert? Wist je dat bruin de meest voorkomende kleur van de iris is?
Meer over oogwerking Harde oogvlies Netvlies Vaatvlies Lens Pupil Hoornvlies Gele vlek Glasachtig lichaam Oogzenuw Blinde vlek
Functies oogonderdelen Harde oogvlies Iris Vaatvlies Blinde vlek Netvlies Lens Bescherming oogbol Geeft oog kleur en regelt grootte pupil Geeft stoffen die het oog nodig heeft Plaats waar oogzenuw aan oog vastzit Gevoelig voor licht en zet lichtprikkels om in berichten Zorgt voor scherp beeld op het netvlies
vervolg Oogzenuw Traanbuis Oogspier Pupil Gele vlek Glasachtig lichaam Hoornvlies Verbinding met de hersenen Hierdoor spoelen kleine vuiltjes weg Bewegen de oogbol Opening waar licht binnenkomt Deel van netvlies net achter oog Vulling van het oog Doorzichtig gedeelte van harde oogvlies
Wij hebben 6 miljoen kegeltjes en 130 miljoen staafjes, in de gele vlek zitten alleen kegeltjes Een kat heeft ongeveer een half miljoen kegeltjes
Nog meer illusies? Kijk hier eens
Bij een ideaal gebouwd oog zal, bij ontspannen lens, het beeld in de verte precies op het netvlies vallen. Als daarna het oog naar een voorwerp op b.v. 40 cm vóór dat oog kijkt, dan zal de lens zich bollen waardoor het beeld dichtbij scherp wordt waargenomen.
Een oog is bijziend als het beeld (bij ontspannen ooglens) niet op het netvlies valt, maar er vóór. De oorzaak kan zijn dat de kast iets te groot of dat het lenzenstelsel te sterk is. Om bij dit oog het beeld in de verte op het netvlies te laten vallen moeten we er een negatief (- min)glas voor plaatsen.
Een oog is verziend als het beeld niet op het netvlies valt, maar er achter. De oorzaak kan zijn dat de kast iets te klein of het lenzenstelsel te zwak is. Om bij dit oog het beeld in de verte op het netvlies te laten vallen moeten we er een positief (+ plus)glas voor plaatsen.
Braille Als je niet kunt zien lees je braille, dat doe je met je vingers. Je gebruikt daarvoor je tastzintuigen. Iemand die blind is kan met zijn vingers net zo snel lezen als wij. Een brailleboek is wel 5x zo dik als een gewoon boek. Het braille alfabet
Oren Wist je dat het oorsmeer in je oor bedoeld is om vieze stofdeeltjes op te vangen? Wist je dat Het kleinste botje in je lichaam is de stijgbeugel, die zit binnen in je oor. Dat botje is ongeveer twee millimeter lang? Wist je dat een bultrug (walvis) geluiden van meer dan 30 km kan horen? Wist je dat honden veel meer hoge en lage tonen kunnen horen dan de mens? Wist je dat oren ook een belangrijke functie heeft bij het vasthouden en verliezen van warmte?
evenwichtsorgaantjes gehoorbeentjes gehoorgang gehoorzenuw slakkenhuis Buis van Eustachius trommelvlies
Bij een lage toon is het aantal trillingen per seconde klein Bij een hoge toon is het aantal trillingen per seconde groot
Grote getallen Grote getallen worden vaak niet helemaal uitgeschreven. Door de vele nullen is dit veel te veel werk. We schrijven dan op hoeveel nullen een getal heeft. 1 miljoen = 1.000.000 = 1 * 106 = 1 keer 10 tot de 6de 1 miljard = 1.000.000.000 = 1 * 108 = 1 keer 10 tot de 8ste Snelheid van licht = 300.000.000 m/s = 3 * 108 m/s = 108 * 107 km/u Snelheid van geluid = 340 m/s = 3,4 * 102 m/s = 1224 km/uur
Nog meer functies oren Poolvos Fenniks Bij een grote oppervlakte van de huid kan goed warmte afgevoerd worden. De Fenniks doet dat met zijn grote oren. Om de warmte binnen het lichaam te houden moet de oppervlakte van de huid zo klein mogelijk zijn.
Proeven Wist je dat katten de smaak zoet niet kunnen proeven? vliegen met hun pootjes proeven? Wist je dat je de tong beweegt met acht verschillende spieren?
De tong bitter zuur zout zoet
Extra; mimicry mimicry Gevaarlijke wesp Bij mimicry lijken prooidieren op een ander gevaarlijk beest. Op die manier worden ze minder opgegeten door roofdieren. Een roofdier bedenkt zich wel twee keer voordat ze een steekwesp opeten. Onschuldige vlieg
Extra; camouflage Het dier heeft kleuren waardoor het minder opvalt in zijn leefomgeving. Bij sommige dieren verschilt dat per seizoen.
Extra; misleidende kleuren Deze mot en vlinder hebben op hun vleugels een tekening die lijkt op de ogen van een veel groter dier. Roofdieren schikken en de mot heeft tijd om te vluchten. Dagpauwoog vlinder Io mot
Extra; waarschuwingskleuren Deze pijlgifkikkers vallen heel erg op. Roofdieren weten dat ze deze kikkers beter niet op kunnen eten, ze zijn namelijk hartstikke giftig. De kleuren zorgen ervoor dat het roofdier zich minder snel vergist.