Samen met de website van: H8 Afweer en immuniteit Samen met de website van:
Voortgangtoets 6.2 Hoofdstuk 8 Bloedsomloop 8.5 Afweerreacties Powerpoints Sanquin: Module afweer & immuniteit Sanquin: Module afweer & samenwerking (alleen opdracht 1) Naslagwerk, hoofdstuk 3 & 4 (t/m 4.3) http://www.sanquin.nl/onderwijs/scholieren/bloed-en-afweer/lesmateriaal-havo-vwo/ Voortgangtoets 6.2
Immunologie Vreemde cellen willen het lichaam binnen dringen. De middelen die dit willen voorkomen heten het immuunsysteem. Immunologie
Afweerreacties
Afweerreacties
Antigeen Lichaamsvreemde stof. Opdracht: Benoem 5 lichaamsvreemde stoffen met de symptomen van de afweerreactie. Antigeen
Auto immuunreactie Afweer reactie tegen lichaamseigen stoffen. Bekende auto-immuunziekten zijn onder andere: Huid: Psoriasis. Maag en darmen: De ziekte van Crohn. Ruggenmerg en hersenen: Multiple Sclerose Gewrichten: Reuma en reumatoïde arthritis Bloed en lichaamsvocht: Diabetes Auto immuunreactie
Algemene afweer: alle micro organismen Leukocyten Fagocytose (granulocyten, monocyten, macrofagen) Specifieke afweer: Lichaams vreemde stoffen. Virussen en bacteriën. “Immuniteit” Humorale afweer: Vorming antistoffen als reactie op antigenen.(B) Cellulaire afweer: Virussen en lichaamsvreemde weefsels.(T) Afweer
Door speciale witte bloedcellen (leucocyten)worden vreemde cellen opgevreten (fagocytose). Deze witte bloedcellen vreten alles wat vreemd is (niet specifiek). Algemene afweer
Specifieke afweer Antigeen (Ag): Antistof (Ab): Herkenning Lichaamsvreemde stof. Virussen, bacteriën. Antistof (Ab): Een eiwit die behoort tot de immunoglobulines. Vorming van B-lymfocyten, die Ab’s produceren. Specifiek 1 Ab op 1 Ag. Binding, Ag-Ab complex. Ag wordt onschadelijk gemaakt. Specifieke afweer
Binding antigeen en antistof. Agglutinatie
Agglutinatie Wat is agglutinatie? Een verschijnsel wat optreedt wanneer antistoffen en antigenen met elkaar reageren op het celmembraan. Door de reactie ontstaat er een binding en vervolgens samenklontering. Agglutinatie
Agglutinatie reacties Toepassingen: Bloedgroep bepalingen. Bloed transfusies. Antigeen bepalingen. Zwangerschap – rhesus+ baby Detectie antilichamen - ziekte beeld. Identificatie bacteriën en schimmels. Agglutinatie reacties
ELISA test Enzym Linked Immuno Sorbent Assay Immuno chemische test Detecteert de antigeen- antistof binding dmv een kleurreactie Rol Enzym zorgt voor kleurreactie -> detectie Elisa filmpje ELISA test
Soorten ELISA’s Indirect ELISA Directe ELISA (sandwich) Plaat: Antigeen. Antistof. Enzyme labeled antistof. Directe ELISA (sandwich) Plaat: primaire antistof (specifiek). Antigeen. Secundaire antistof met enzym. Soorten ELISA’s
Toepassingen ELISA Ziekte detectie. HIV testen. Zwangerschap testen. Mensen, dieren en planten HIV testen. Detectie op HIV virus antigenen Zwangerschap testen. Detectie op zwangerschaps hormoon (hCG) Illegaal drugs gebruik. Etc.. Toepassingen ELISA
Humorale afweer Een antistof wordt geproduceerd door de B-lymfocyten. Antistof blijft circuleren in het bloed. Bij tweede contact treedt de afweerreactie op. Natuurlijk immuniteit. Humorale afweer
Humorale afweer
Vaccinatie KUNSTMATIG ACTIEVE VACCINATIE Vaccinatie, antigenen toedienen waarop het lichaam antistoffen aanmaakt. KUNSTMATIG PASSIEVE VACCINATIE Vaccinatie met antistoffen gewonnen uit bloed. RIJKSVACCINATIE PROGRAMMA Vaccinatie
Cellulaire afweer T-lymfocyten: Gericht tegen virussen en lichaamsvreemde weefsels. Zogenaamde T-killer cellen gaan hiernaar op zoek. Lymfokinen worden afgescheiden door de T-cellen en zijn het communicatiemiddel. Cellulaire afweer
Memory cells: B-lymfocyten en T-lymfocyten blijven jarenlang in het lichaam en bij een hernieuwd contact met een antigen kunnen ze direct tot actie overgaan. Opdracht 15 t/m 29 (blz 156)