Hoe organiseer ik de fokkerij hfdst 4 ELF(4.1, 4.3, 4.4, 4.6, 4.8)
Fokprogramma Uitgewerkt plan om ras genetisch te verbeteren. A.d.h.v. fokdoel = Manier om doel te bereiken Maakt gebruik van een fokwaarde (=schatting van de erfelijke aanleg) door: meting prestaties dier zelf metingen bij nakomelingen onderzoeken DNA
Fokprogramma Uitvoering fokprogramma bestaat uit: Identificatiesysteem (nummeren) Registratiesysteem (vastleggen) Fokdoel bepalen Plan voor meten kenmerken Rekenmethode voor berekening fokwaarde Plan voor te gebruiken voortplantingstechnieken Paringsschema ouderdieren
Inteelt Paren van verwante ouders Eén of meerdere voorouders zijn dezelfde video inteelt giraffe Risico: nakomeling kan van beide ouders dezelfde allelen krijgen van de gemeenschappelijke voorouder Bij allemaal dezelfde allelen geen spreiding meer Slechte (recessieve) eigenschappen kunnen homozygoot overerven. Voorbeeld: erfelijke afwijkingen
Opdracht voor tweetallen Zoek minstens 5 erfelijke afwijkingen bij koeien. Komt deze afwijking nu nog (veel) voor Probeer er een foto bij te vinden
Paardehoef Brachyspina
Inteelt Inteeltdepressie: Alle effecten van individuele allelen bij elkaar opgeteld. Vooral verminderde vruchtbaarheid/levensduur/vitaliteit. Maar ook andere kenmerken gaan achteruit. Inteeltcoëfficiënt: (=kans op homozygoot dier) Maat voor inteelt Broer/zus paring (0,25), vader/dochter paring (0,25)
Inteelttoename Bekijken per individuele paring of totale populatie Gemiddelde inteeltcoëfficiënt voor populatie Homozygoot voor goede en slechte allelen Inteelttoename: Maat voor toename problemen die je kunt verwachten (vruchtbaarheid, afwijkingen, vitaliteit) Snellere toename inteelt: snellere toename problemen
Kruisingen Waarom zou je kruisen? (=paren van onverwante dieren met elkaar) Om inteelt te voorkomen Vanwege negatief aan elkaar gerelateerde kenmerken Selectie populaties op gewenste kenmerken Heterosis: de nakomelingen presteren beter dan gemiddelde van de ouders wanneer je kruist (kan oplopen tot 5%) Elke volgende generatie wordt het heterosis effect gehalveerd (=recombinatie) video driewegkruising
Stamboeken Door betere organisatie is de fokkerij verbeterd Rond 1900 eerste stamboeken en rasverenigingen Verschil stamboek en rasvereniging Stamboek heeft registratie van afstamming in beheer Rasstandaard = eisen waaraan ras moet voldoen (fokdoel) Controle door inspecteur