Landenstudie Costa Rica Riley: Panama en Costa Rica beiden op niveau rijke landen Beiden in 1890-1910 start demografische transitie Scherp contrast in de manier waarop Vooral hoge gemiddelde levensverwachting Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
“Era una provincia pobre y marginal del agonizante imperio español” Ivan Molina Jimenez in El pais del café; 1984) Kaart: Perez Brignoli Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Kunstwetenschappen– Bachelor 2 Bron: Framing Health Matters (Unger, De Paepe et al. 2008) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Bron: https://www.clio-infra.eu/visualize Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Kunstwetenschappen– Bachelor 2 Bron: levensverwachting 18de en begin 19de eeuw (bron: (Quesada Camacho 2003) (Pérez Brignoli 1989)) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Onder de excentrieke Tomás Guardia nationale investeringen Zoals de Ferrocarril al Atlántico: uitweg naar de Caraïben Opende de weg voor export van landbouwproducten naar de VS Staat was fiscaal echter zwak en kwestbaar (inkomsten van accijnzen op tabak en sterke drank naast invoerrechten) Bron: Tabel bevolkingsevolutie Costa Rica (Augelli 1987) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Onderwijshervorming 1886-1909 hervorming van het onderwijs (studie Francisco Javier Rojas Sandoval) Einde hegemonie Colegio San Luis Gonzaga (San José) Gemeentelijk, staats, religieus en privaat secundair en hoger onderwijs Tussen 1886-1909 toch al 14,1 % vrouwelijke docenten De helft zijn buitenlandse docenten (voornamelijk uit West-Europa (84%)) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Kunstwetenschappen– Bachelor 2 Bron: evolutie alfabetisering uit (Astorga, Berges et al. 2005) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Bron: https://www.clio-infra.eu/visualize Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Land gini Costa Rica met 73,9 in 1963 (bron: Frankema) ongeveer doorsnee LA6 en LA13 Ter vergelijking in België was de land gini in 1930 75,9, maar in 1959 nog maar 60,0 Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Hygiëne en onderwijs Palmer: “la reforma de la instrucción pública, efectuada a partir de 1886, fue sin duda la madre de las políticas sociales en Costa Rica.” Infrastructuur: proyectos de hygiene y salubridad pública “Revistas Sanitarias” (1896-1949) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Ziekenhuizen Kerkelijke: sedert 18de eeuw inkomsten uit giften en loterijen Regering: inkomsten uit taksen op geestrijke dranken Bananenbedrijven: 1890 Compañía Bananera Private weldoeners: o.a.Max Peralta, Minor Cooper Keith In 1880 reeds ziekenhuis in handen van vrouwelijke directeur (Liberia) Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Caja Costarricense de Seguro Social (CCSS) (1941) sociale zekerheid voor betaalde werknemers en de dekking werd stapsgewijs uitgebreid naar de personen ten laste 7% GDP naar gezondheidszorg in 1990 (70/30 publ/priv) 82% bevolking verzekerd in 2000 (cfr VS 25% met 46-54 publ/priv) 1994-1998 IMF en Wereldbank (schorsing lening 100M$) 2003 uit CAFTA wegens privatiseringsdwang VS Tropisch instituut “het Costarricaans systeem gebaseerd is op een intelligent sociaal en democratisch langetermijnbeleid” Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2
Conclusies: Degelijke gezondheidszorg met lage investering Langetermijnbeleid Onderwijs als middel om hygiene en openbare netheid te promoten Pragmatisch bijsturen Politieke stabiliteit en democratie “benchmark democracy by international standards”. Verzet tegen opgelegde buitenlandse recepten Economische Geschiedenis – Module Gezondheid & Welvaart Lode Goukens- 02/12/2014 Kunstwetenschappen– Bachelor 2