Het kan wél Verslavingszorg voor mensen met een LVB Joanneke van der Nagel

Belangen… (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Andere relatie, namelijk …  

Het kan wél Verslavingszorg voor mensen met LVB Eenvoudige oplossingen Standaardisatie Quick fixes Monodisciplinair uitgevoerd

Take home messages In de behandeling van LVB en verslaving loopt Nederland voorop Er zijn methodieken beschikbaar, maar nog onvoldoende gebruikt Ketenzorgpartners hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid hierin verandering te brengen

Het kan wél Terugblik Wat is er aan methodieken? Aandachtspunten Vooruitblik

Juni 2007

LVG en Verslaving “double trouble”

Wat is er nu? Sinds 2008… Wetenschappelijk onderzoek Lokaal zorgaanbod Landelijke Methodiekontwikkelingen Consultatiemogelijkheden Trainingen

Wetenschappelijk onderzoek Epidemiologie van gebruik bij LVB Minder drinkers Meer rokers, meer cannabisgebruikers Vergelijkbaar overig druggebruik Risicofactoren Man, jong Gebruik in omgeving Niveau: maakt niet uit Woonsetting: maakt niet uit

Gebruik in kaart brengen Wetenschappelijk onderzoek Op cliëntniveau goed in kaart te brengen Zelfrapportage SumID-Q Rapportage begeleiders Urine, pleister en Haar onderzoek Op team niveau minder betrouwbaar Op instellingsniveau… In data bases… Joanneke VanDerNagel (2016) Is it just the tip of the iceberg? Substance use and misuse in Intellectual Disability

Wetenschappelijk onderzoek Informatieverwerking bij mensen met LVB en verslaving Computertaakjes minder geschikt Woordassociaties mogelijk wel: “Je bent op een feestje, iedereen is aan het ….” Neomi van Duijvenbode (2016), "It's all between my ears!" Deficiencies in information processing in problematic drinkers with mild to borderline intellectual disability

Wetenschappelijk onderzoek Onderzoek naar interventies voor LVB en verslaving Preventie met ‘Op tijd voorbereid’ Interventies, o.a. CGT+ Voorlopige conclusie: het kan! Kiewik, M., VanDerNagel, J. E. L., Kemna, L. E. M., Engels, R. C. M. E., & DeJong, C. A. J. (2016). Substance use prevention program for adolescents with intellectual disabilities on special education schools: a cluster randomised control trial. Journal of Intellectual Disability Research, 60(3), 191–200.

MMethodiekeng Voorlichtingsmateriaal ontwikkeld in samenwerking LVB/Verslavingszorg Voor cliënten

MMethodiekeng Voorlichtingsmateriaal ontwikkeld in samenwerking LVB/Verslavingszorg Voor begeleiders www.trimbos.nl

Methodieken Motivatietraining Sterker dan de Kick 10 individuele bijeenkomsten Extern  (meer) intern gemotiveerd http://www.sterkerdandekick.nl/

Methodieken SumID-Q – in gesprek over gebruik http://webwinkeltactus.nl

Methodieken Handreiking aangepaste intake Bevordering samenwerking in keten: Taken/rollen voor alle partijen Samenwerkingsafspraken Tools voor communicatie en indicatiestelling www.resultatenscoren.nl

Methodieken Voorbeelden uit aangepaste intake Voor intake: Informatie opvragen (aanmeldbureau) Betrekken LVB ketenpartner Eerste intakegesprek Probleemverkenning Hoop + Zorgaanbod Brief aan huisarts + ketenpartner! Tweede intakegesprek Pas nu ‘verplichte’ vragenlijsten etc. Check of zorgaanbod begrepen is

Methodieken Cognitief gedragstherapeutisch aanbod CGT+ (individueel)* Minder drank of drugs (groep) Doel: vergroten zelfcontrole** Intensieve samenwerking systeem Aangepaste registratie-opdrachten Eenvoudige analyseschema’s Veel praktische opdrachten * www.bol.com **Al dan niet met externe hulp

Methodieken Cgt aanbod Aangepaste registraties Stapsgewijs Plaatjes …

Methodieken Cgt aanbod Zelfcontroletechnieken 6 Atjes ‘Mijn plan’ Signaleren Terugvalpreventie Afspraken

Methodieken Klinische afdelingen Meer homogene groep Meer ondersteuning en toezicht Aangepast, gestructureerd programma Pictogrammen, visuele ondersteuning, oefenen… Terra Gestructureerde dag (navragen op afdeling wat verschil is met aqua), meer structuur door verpl Verpl ‘vertaalt’ vaker, gebruikt papier en waar nodig pictogrammen

Succesfactoren Verslavingszorg/GGZ = complexe zorg Soms eerste lijn Vaak specialist nodig Multidisciplinaire keten benadering Inspanningsverplichting alle partijen Ieder zijn eigen deelverantwoordelijkheid Rol Vertrouwenspersoon Praktische hulp Sociale ondersteuning & Rolmodel Gesprekspartner voor verslavingszorg

Kennisdeling Handboek / Casusboek 3-daagse cursus Kenniscentrum

Dus?

Aandachtspunten Methodieken zijn er, echter… implementatiekloof Vooroordelen Why don’t you research something useful? This is a non-existent problem! (Anonymous, NADD conference 2014) We vinden niet dat patiënten met een lager IQ té snel worden afgeschoven,… De juiste expertise is niet altijd in voldoende mate voorhanden (NVVP januari 2017)

Vooruitblik Signaleren & diagnostiek LVB in verslavingszorg Aandacht voor roken in de VB zorg Integrale zorgketens LVB / SGLVB zorg Verslavingszorg / Psychiatrie / Forensische zorg Doorontwikkeling methodieken Preventie Triple behandeling eHealth Interventie onderzoek

Take home messages In de behandeling van LVB en verslaving loopt Nederland voorop Er zijn methodieken beschikbaar, maar nog onvoldoende gebruikt Ketenzorgpartners hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid hierin verandering te brengen

VRAGEN??? Joanneke van der Nagel Psychiater www.lvbenverslaving.nl