Ontwikkelingen in het tolkenvak Innovatie en tolkdiensten 11 oktober 2017 Aanwezigen: Wilma Tacoma NGTV-directeur; Kriszta Liesting-Bognár - Beëdigd tolk en vertaler Hongaars (Rottum) Anna Roslon - Beëdigd tolk en vertaler Pools (Heiloo) Benjamin den Butter - Beëdigd tolk en vertaler Turks (Den Haag) Jan Schöntauf - Conferentietolk en vertaler Duits (Den Haag)

Agenda Het NGTV Het begin Ons beeld en onze ervaringen (en wensen) Heden van het vak Toekomst van het vak Vragen Opening door Jan, voor „beeld en ervaringen“ straks Kriszta Liesting-Bognár Beëdigd tolk en vertaler Hongaars (Rottum) Benjamin den Butter Beëdigd tolk en vertaler Turks (Den Haag)

Het NGTV Het Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers is met bijna 1300 leden de grootste beroepsvereniging van tolken en vertalers in Nederland. Met specialisten in vrijwel alle talen en vakgebieden, waaronder beëdigd vertalers en beëdigd tolken. Het NGTV staat al 60 jaar voor kwaliteit en betrouwbaarheid! www.ngtv.nl

Taken en doelstellingen Het NGTV zet zich in voor: de bevordering van de morele en materiële belangen van de vertalers en tolken in het algemeen en van de Nederlandse en in Nederland gevestigde vertalers en tolken in het bijzonder; de bevordering van een juist begrip van de taak van vertalers en tolken; versterking van internationale contacten op het gebied van vertalen en tolken.

Secties en kringen Secties Literaire sectie Regionale kringen Taalkringen Amsterdam Taalkring Chinees Medische sectie Arnhem/Nijmegen Taalkring Frans Sectie Gerechtstolken Den Haag e.o. Taalkring Duits Sectie Conferentietolken Hilversum/Utrecht Taalkring Pools Sectie Gesprekstolken Midden- en Oost-Brabant Taalkring Spaans Sectie Notariaat en Civiele advocatuur (Senoca) Noord- en Oost Nederland Taalkring Turks Noord-Holland Rotterdam West-Brabant en Zeeland

Activiteiten Sectie- en kringbijeenkomsten: bijscholing; bv. bespreking van vertaalproblemen (thema gegevensbescherming), workshop transcreation, zakelijke kwesties Startersdag Ondernemersdag (01-07-2017) Hiëronymusdag – Internationale Vertalersdag (30-09) [UN General Assembly A/RES/71/288]

Het begin v.l.n.r.: Capt. Macintosh, British Army, (FR-EN), Margot Bortlin (DE-EN), Lt. Ernest P. Uiberall (Monitor) Elke Limberger-Katsumi „Ein Prozess – vier Sprachen“ - Geschichte des Simultandolmetschens von den Nürnberger Prozessen bis in die Gegenwart National Archives, USA

Het begin Processen van Neurenberg (1945-1946) Simultaantolken al uitgevonden in 1926, sporadisch ingezet; maar in Neurenberg voor het eerst op grote schaal Zie ook: https://aiic.net/page/6625/early-history-of-simultaneous-interpretation-equipment/ Erich Feldweg - Der Konferenzdolmetscher im internationalen Kommunikationsprozess Net als voor het simultaantolken was Neurenberg ook de wieg van de meertalige rechtspraak (zie ICC-CPI, ICJ, STL, ICTY, etc.) Aanrader: van 20 november tot 11 december in het Atrium de tentoonstelling “Multilingual Justice – From Nuremberg to The Hague” Zie ook: https://core.ac.uk/download/pdf/11596684.pdf Marijana Milicevic - Von Nürnberg nach Den Haag Consecutief toen standaard, ook in Volkenbond; disruption toen ook Tentoonstelling: Neurenberg, Frankfurt, Hamburg, Luxemburg, nu Den Haag – ook over het werk van de Tribunalen hier

Ons beeld en onze ervaringen Wat is de dagelijkse praktijk van de tolk? Wat zijn uw ervaringen? Kriszta Liesting-Bognár Beëdigd tolk en vertaler Hongaars (Rottum) Anna Roslon Beëdigd tolk en vertaler Pools (Heiloo) Benjamin den Butter Beëdigd tolk en vertaler Turks (Den Haag) Jan Schöntauf Conferentietolk en vertaler Duits (Den Haag)

Wenselijk, o.a.: Digitale agenda en planning door afnemer zelf (web-based, smartphone, alert) Digitale aftekening opdrachten Overbrengen, beschikbaarstelling incl. beveiliging van digitale bestanden (document management systeem, bv. LegalFlow) om in te lezen Wifi Ook aanbestedingsproces: 1 Bij elke aanbesteding meerdere partijen uitnodigen (kleine “kavels” ook) 2 variabelen: volume - tarief tolken - overhead voor bemiddeling. Hoe hoger de bemiddelingsfee van het vertaalbureau, hoe lager de prijs die voor het tolken overblijft 3 bemiddelingsfee - hun meerwaarde 4 Indexering van de tarieven is noodzakelijk (zie ook verhoging Duitsland JVEG 2014: 70 E consecutief; 75 E simultaan http://aticom.de/wp-content/uploads/2015/02/JVEG-Handout_Internetversion_20141202.pdf ) kwalitatieve selectiecriteria

Wat kan technologie nu al? Heden van het vak Wat kan technologie nu al?

Bekende tolkmodi Consecutief: met blok aantekeningen maken, vervolgens het gezegde tolken Simultaan: in een cabine, vooral bij omvangrijke processen, minimale teamsterkte twee tolken (bij internationale tribunalen en gerechtshoven soms drie tolken) ISO 2603; ISO 4043; ISO 20109 Chuchotage/fluistertolken: naast een of maximaal twee personen simultaan aan het “fluisteren” Bronnen: d-interp ICC-CPI magnumphotos.com

Nieuwere tolkmodi Telefonisch tolken tolken op afstand zonder beeld via telefoonverbinding ingezet door onder andere advocaten en politie voordelen: geen reistijden, grotere flexibiliteit nadelen: geen non verbale communicatie, afhankelijkheid van techniek aandachtspunten: goede geluidskwaliteit, headsets, aparte ruimte, beperkt aantal personen, momenteel alleen via vaste telefonie – mobiel biedt nog meer flexibiliteit (wel uitdaging ivm privacy)

Nieuwere tolkmodi Remote-tolken, ook video remote interpreting: simultaan tolken op afstand de tolk/en zit/en elders via audio- en video-verbinding ISO 20108 Kan ook lokaal: voorbeeld EU; via internet: codecs zijn meestal geoptimaliseerd op beeld, niet op geluid voordelen: geen reistijden, grotere flexibiliteit, non verbale communicatie nadelen: afhankelijkheid van techniek + beschikbaarheid aandachtspunten: goede beeld- en geluidskwaliteit, goede verbinding, aparte ruimte,

Nieuwere tolkmodi Consec-Simo, ook Simultaneous Consecutive: hybride vorm van consecutief en simultaan ondersteund door digitale opname tolk kan opname terug luisteren via koptelefoons en “simultaan” tolken soms in combinatie met dasspeld-microfoon mogelijk met apps en smartphone of specifieke hardware Voordelen S  Betere volledigheid, precisie S  Spreker onderbreken niet nodig voor navragen S  Minder inspanning (terugluisteren) S  Ontlasting van het geheugen S  Soepele en vloeiende weergave Nadelen S  Extra inspanning = extra cognitieve belasting S  Mogelijk haperende technologieproblemen S  Gesproken vertaling even lang hoewel normaal korter verwacht wordt S Privacy

Nieuwere tolkmodi Philips VoiceTracer Audiorecorder DVT8010 Omnidirectionele opname Vergadermicrofoon Afstandsbediening 220 euro Bron: https://www.dictation.philips.com/nl/producten/audio-recorders/voicetracer-audiorecorder-dvt8010/

LiveScribe Smartpen Smartpen met audio-opname Gekoppeld met smartphone Nieuwere tolkmodi LiveScribe Smartpen Smartpen met audio-opname Gekoppeld met smartphone ca. 200 euro Video! Bron: http://www.livescribe.com/int/smartpen/ls3/ + https://www.youtube.com/watch?v=NGe7u7CMYR0 Meer informatie: http://othes.univie.ac.at/14608/

Toekomst van het vak Voorbeelden van spraaktechnologie en andere technologische ontwikkelingen De presentatoren vertellen over de technologie die ze momenteel gebruiken en welke ontwikkelingen zij verwachten in de toekomst. Tijd: 10 min. RONDVRAAG: Wie gebruikt spraakherkenning beroepsmatig of privé? Talen? Ervaringen?

Gadgets? Travis the Translator https://www.heise.de/newsticker/meldung/Travis-the-Translator-Echtzeit-Uebersetzer-mit-80-Sprachen-ab-Maerz-bestellbar-3648198.html TimeKettle https://www.heise.de/newsticker/meldung/Uebersetzer-im-Ohr-Bluetooth-Headset-will-Sprachbarrieren-senken-3786418.html Fujitsu – ziekenhuis, handsfree tablet https://www.welt.de/newsticker/dpa_nt/infoline_nt/netzwelt/article169300179/Fujitsu-fuer-anklippbaren-Sprachuebersetzer-ausgezeichnet.html GoogleBuds https://nos.nl/artikel/2196350-google-translate-in-je-oren-is-nog-lastig-maar-heeft-wel-potentie.html (vanaf 1:00) … Gadgets Kickstarter projects: crowdfinanciering; geen vertaling te horen Google Translate app: praatmodus Issue: privacy! Want zwarte doos > https://slator.com/technology/translate-com-exposes-highly-sensitive-information-massive-privacy-breach/

Spraakherkenning Dragon NaturallySpeaking (desktop); Dragon Dictation (app) Dictation on MacBook Dictation.io Google Chrome app Dragon Dictation teleurstellend: Free app; Disappointing performance MacBook: gratis, Impressive performance, onhandig met laptop, kan ook wel met externe microfoon Dictation.io: browser-gebaseerd

“Lecture translator” College-vertalingssysteem Alex Waibel, Karlsruher Institut für Technologie (KIT), Duitsland 2012 Automatische spraakherkenning Duitse taal; spraak wordt omgezet in Duitse tekst. Statistische machinevertaling; Duitse tekst wordt vertaald naar het Engels. In actie: http://iwslt.ira.uka.de/interact_videos/simulanuebersetzung.mp4 (8:20; 21:20) Meer informatie: http://isl.anthropomatik.kit.edu/english/1520.php https://lecture-translator.kit.edu/ Spreker spreekt zeer duidelijk; kent als ontwikkelaar ook het systeem (gecontrolleerde taal?!) – Video! 2 x 2 min Zou handig kunnen zijn als ondersteuning voor namen, getallen, plaatsen… context verbaal, non-verbale communicatie Jargon; ironie – dus tot nu toe maximaal ondersteunend niet vervangend

One more thing 6. Fachkonferenz Sprache und Recht www.fsr2017.de 14 + 15 oktober in Hannover 6. Fachkonferenz Sprache und Recht Van de Duitse beroepsvereniging van tolken en vertalers BDÜ e.V. O.a.: Simultandolmetschen bei Großprozessen - Mehr Effizienz und bessere Arbeitsbedingungen Monika Flaszynski, Elke Limberger-Katsumi „Warum dolmetschen Sie noch nicht?" Für eine notwendige Verbesserung der Kommunikation in Gerichtsverfahren durch Ergänzung der Juristenausbildung Evangelos Doumanidis 20228 - Eine ISO-Norm für das Dolmetschen bei Gerichten und Behörden Liese Katschinka Anforderungen und Wünsche an Dolmetscher bei forensisch-psychiatrischen Begutachtungen Dr. med. Bernd Langer Erfahrungen mit dem Dolmetschen bei psychologischen oder psychiatrischen Begutachtungen Dr. Thurid Chapman www.fsr2017.de

Wij blijven graag met u in gesprek om de toekomst samen vorm te geven. Dank voor uw aandacht. Wij blijven graag met u in gesprek om de toekomst samen vorm te geven. ngtv@ngtv.nl We zijn nu vooral benieuwd naar uw ervaringen, meningen, verwachtingen – rond het tolken en uw eigen arbeidsomgeving en eventuele veranderingen door de digitalisering en kunstmatige intelligentie.