Wat kan er fout gaan tijdens onze slaap? Neurologie van de slaap

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Kibboets-opvoeding: Nachtelijk huilen en gehechtheid
Advertisements

Aanpak van slapeloosheid door de eerste lijn.
Slaapcentrum voor pediatrie Afdeling kinderneurologie
WAAROM EEN HULPMIDDELENBOEK VOOR HUISARTSEN
Komt u of uw kind wel eens moeilijk in slaap?
Heeft u of uw kind wel eens last van slapeloosheid?
Preventieprogramma’s voor kinderen van alcoholverslaafde ouders.
User Centred Development
… een nieuwe zoekmachine! “Dear finance support desk customers, The search facility within the knowledge base will be improved to help you find information.
2x observatie tijdens Parkinson OK
Simple en continuous tenses Met of zonder –ing. Alle tijden kun je in het Engels met of zonder –ing-form maken: I sleep… I slept… I had slept… I will sleep…
Past Simple Onvoltooid verleden tijd Regelmatige werkwoorden:
Grammar 4.2 Will, shall & to be going to
Reflections on life Sound on Reflecties op het leven. Geluid aan.
Tel de zwarte stippen. Tel de zwarte stippen Lopen de horizontale lijnen evenwijdig of niet?
Deltion College Engels B1 Lezen [no. 001] can-do : 2 products compared.
‘WAIT FOR ME’ Lees met elkaar de songtekst Klik door naar volgende scherm.
HET LEVEN VAN JESUS (+ 2 gedichtjes) THE LIFE OF JESUS
Easter Music By Margriet Middel and Lina Valentinčič.
Deltion College Engels A2 Lezen [Edu/001] thema: What about smoking in this B&B? can-do : kan specifieke informatie vinden en begrijpen in eenvoudig, alledaags.
Wednesday, 01 April 2015 woensdag 1 april 2015 You can walk or you can run You feel sad or you have fun Live today and don’t feel sorrow Don’t think.
Deltion College Engels B1 En Spreken/Presentaties [Edu/006] Thema: “The radio station“ can-do : kan een publiek toespreken, kan verzonnen gebeurtenissen.
Nothing Is As It Seems Lesson 7 What’s the Story?.
Deltion College Engels B2 Spreken [Edu/001] thema: What’s in the news? can-do : kan verslag doen van een gebeurtenis en daarbij meningen met argumenten.
GEZOCHT Ambitious students who are looking for an industry mentor Rolmodellen. Mentoring. Netwerken. Empowerment. Uitvalpreventie. Ondernemersgeest.
Deltion College Engels B2 Gesprekken voeren [Edu/009] thema: ‘We’d better go to…’ can-do : kan in vertrouwde situaties actief meedoen aan discussies over.
Criteria for Invasive management Acute Coronary Syndromes (ACS) in patients presenting without persistent ST-segment elevation Eduard van den.
Deltion College Engels B1 En Spreken/Presentaties [Edu/005]/ Subvaardigheid schrijven Thema: One-Act Play “The Queue” can-do : kan een publiek toespreken,
Deltion College Engels B2 Gesprekken voeren [Edu/007] thema: ‘With this mobile you can…’ can-do : kan op betrouwbare wijze gedetailleerde informatie doorgeven.
Deltion College Engels B2 (telefoon)gesprekken voeren[Edu/002] /subvaardigheid lezen/schrijven thema: I am so sorry for you… can-do : kan medeleven betuigen.
Kom, ga met ons mee Come, go with us. ‘Wij vertrekken nu naar het land dat de Heer ons beloofd heeft. Ga met ons mee! Je zult het goed hebben bij ons.
Spelen Instructions: 1) Verdeel klas in teams. 2) Stel een vraag aan een team. 3) Bij een goed antwoord mag er aan het rad gedraaid worden. 4) Typ het.
Snurken & Slaapapneu Pieter Pijnenburg Teamleider OSAS services
Future met will Gebruik je om te zeggen dat iets in de toekomst zal gaan gebeuren. Je gebruikt will als je voorspellingen doet zonder dat je daar bewijs.
Criteria voor een goed “onderzoek”
Muziektherapie Muziektherapie: van ‘I’-dentity naar ‘We’-dentity Carel van Leeuwen, Bas Molenaar muziektherapeuten GGZ Friesland.
Rol van de psycholoog in een slaaplabo
NINE TRUTHS ABOUT EATING DISORDERS Truth #1: Many people with eating disorders look healthy, yet may be extremely ill. Truth #2: Families are not to blame,
02_05_2009 mama dank je voor wie ik ben dank je voor alle dingen die ik niet ben vergeef me voor de onuitgesproken woorden en voor de keren.
Jeroen Strijbosch Gebruikersdag
Help, ik val (niet )in slaap. Over gezond slapen.
Prosopagnosie/ Gezichtsblindheid
WiFi instellingen woensdag 1 maart 2017.
Key Process Indicator Sonja de Bruin
Presteren onder druk.
Slapen, een serieuze zaak
This, that, these, those Aanwijzende voornaamwoorden
Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee ?
Simple en continuous tenses
1.
TE CONNECTIVITY In a world where everything is connected
LIGHT & CHILDREN LICHT & KINDEREN
De taaltaak
Getrouwde dames: Kun je je nog herinneren dat je aan het wachten was op je bruidegom? Hoe was dat? Stel je voor dat hij in zijn "gewone kloffie", ongewassen…
Als ik kon zijn waar jij bent If I could be where you are
Als ik kon zijn waar jij bent If I could be where you are
Muziek - Ricky King - Medley
P. Canavar Bayram Neuroloog
ACTmodel van psychopathologie
Slaap-waakstoornissen…
English 23 April 2018.
Chapter 3 Who dares? Grammar Stepping Stones 3 havo
2 Corinthians 4:5-7 “For what we proclaim is not ourselves, but Jesus Christ as Lord, with ourselves as your servants for Jesus' sake. For God, who said,
Safe Guarding and Child Protection
Slaapproblemen In de huisartsenpraktijk Eddy Reinders & Dick Walstock.
Slaapstoornissen bij Parkinson
Empty handed here I come,
DE NAYER INSTITUUT Hogeschool voor Wetenschap & Kunst
Middel Management Martin Doolaard Praat mee via #seminarISBW.
Moving Minds DNA.
Transcript van de presentatie:

Wat kan er fout gaan tijdens onze slaap? Neurologie van de slaap Maarten Dewil, MD, PhD Neuroloog Imeldaziekenhuis Bonheiden

Overzicht Inleiding Waarom slapen we? Wat kan er fout gaan in de slaap? Dokter, ik snurk Dokter, ik kan niet slapen Dokter, ik val overal in slaap Dokter, ik doe vreemde dingen in mijn slaap Besluit

Inleiding

Inleiding “Zeitgebers” 4

Waarom slapen?

Waarom slapen we?

Waarom slapen we?

Waarom slapen we?

Waarom slapen we? Slaapbehoefte wordt opgebouwd in de loop van de dag

Waarom slapen we? Onze biologische klok bepaalt mee wanneer we gaan slapen Alertheid Reactiesnelheid Hoogste lichaamstemperatuur bloeddruk Melatonine productie Diepe slaap Laagste Beste coördinatie Cortisol Snelle bloeddruk stijging “Zeitgebers”

Waarom slapen we? Vandaar ...

Waarom slapen we?

Waarom slapen we?

Waarom slapen we? Fysiologische veranderingen tijdens het leven

Wat kan er fout gaan in de slaap?

4 patiënten ...

“Dokter, ik snurk”

“Dokter, ik kan niet slapen”

“Dokter, ik kan niet slapen” “Aangeleerde slapeloosheid” Slapeloosheid als gevolg Slaapmisperceptie Slapeloosheid door erfelijke aandoening

“Dokter, ik kan niet slapen” Slapeloosheid als gevolg Internistische/chirurgische pathologie Slaapstoornis Psychiatrische aandoening Omgevingsfactoren “Spelen met de klok”

“Dokter, ik val overal in slaap”

“Dokter, ik val overal in slaap” Klachten Overdreven slaperigheid overdag Niet-verfrissende slaap Automatisch gedrag Concentratieproblemen Geassocieerde depressiviteit This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik val overal in slaap” Diagnose Klachtenpatroon ESS Slaaponderzoek EEG Beeldvorming Bloedname This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik val overal in slaap” Mogelijke oorzaken Onvoldoende slaap This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik val overal in slaap” Mogelijke oorzaken Onvoldoende slaap Sociale omstandigheden Langslapers Ploegenarbeid Slaapapnee Periodische beenbewegingen This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik val overal in slaap” Mogelijke oorzaken Onvoldoende slaap Als gevolg van andere aandoeningen Medicatie Hoofdtrauma Depressie Neurologische aandoeningen: Parkinson, Alzheimer, MS This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik val overal in slaap” Mogelijke oorzaken Narcolepsie met of zonder kataplexie This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

Doctor, I move while sleeping When lights are out, all cats are grey. Italian saying Doctor, I move while sleeping This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Belang 30% van ons leven brengen we door in bed Overdreven slaperigheid vaak eerste klacht Moeilijk onderscheid tussen goedaardige bewegingsstoornis in de nacht en bepaalde vorm van epilepsie This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Mogelijke oorzaken Parasomnia Nachtelijke fenomenen niet afhankelijk van slaapstadium NREM arousal disorder: tijdens diepe slaap REM associated disorder: tijdens droomslaap This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Nachtelijke fenomenen niet afhankelijk van slaapstadium Praten in de slaap Inslaapschokken Nachtelijk kreunen This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Nachtelijke fenomenen niet afhankelijk van slaapstadium Periodische beenbewegingen al dan niet samen met rusteloze benen This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Nachtelijke fenomenen niet afhankelijk van slaapstadium Periodische beenbewegingen al dan niet samen met rusteloze benen Tandenknarsen Nachtelijke krampen This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Parasomnia NREM arousal disorders Slaapwandelen Night eating Nachtelijke paniekaanval Sleep terror 15-20% kinderen, 4% volwassenen Onvoldoende ontwaken vanuit diepe slaap This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

“Dokter, ik doe vreemd ‘s nachts” Parasomnia REM arousal disorders Parkinson Voorkomen Mannen > 50 jaar This PPPmodel stands for the relative contribution of the mentioned factors during the different stages of insomnia. When you look at this figure you see the natural evolution of insomnia over time. To pass the insomnia threshold, being ‘vulnerable’ is obviously not enough. To experience acute insomnia one often needs an amount of stress, adding to our vulnerability. Quite quickly, maintaining factors start to play a role, and in the stage of chronic insomnia those maintaining factors are the ones that keep us above the threshold.

Besluit

Besluit Slaappathologie komt zeer vaak voor Vaak miskend en soms schadelijk “Doorstep”-probleem Goed luisteren naar het verhaal van de patiënt van cruciaal belang