Hoe organiseer ik de fokkerij hfdst 4 ELF(4.1, 4.3, 4.4, 4.6, 4.8)
Fokprogramma Uitgewerkt plan om ras genetisch te verbeteren. A.d.h.v. fokdoel Manier om doel te bereiken schatting fokwaarde (=schatting van de erfelijke aanleg) door: meting prestaties dier zelf metingen bij nakomelingen onderzoeken DNA
Fokprogramma Uitvoering fokprogramma bestaat uit: Identificatiesysteem (nummeren) Registratiesysteem Fokdoel Plan voor meten kenmerken Rekenmethode schatting fokwaarde Plan gebruikte voortplantingstechnieken Paringsschema ouderdieren
Inteelt Paren van verwante ouders Eén of meerdere voorouders zijn dezelfde Risico: nakomeling kan van beide ouders dezelfde allelen krijgen van de gemeenschappelijke voorouder Bij allemaal dezelfde allelen geen spreiding meer Slechte (recessieve) eigenschappen kunnen homozygoot overerven. Voorbeeld: erfelijke afwijkingen
Paardehoef Brachyspina
Inteelt Inteeltdepressie: Alle effecten van individuele allelen bij elkaar opgeteld. Bijv. verminderde vruchtbaarheid/levensduur/vitaliteit. Inteeltcoëfficiënt: (=kans op homozygoot dier) Maat voor inteelt Broer/zus paring (0,25), vader/dochter paring (0,25)
Inteelttoename Bekijken per individuele paring of totale populatie Gemiddelde inteeltcoëfficiënt voor populatie Homozygoot voor goede en slechte allelen Inteelttoename: Maat voor toename problemen die je kunt verwachten (vruchtbaarheid, afwijkingen, vitaliteit) Snellere toename inteelt: snellere toename problemen
Kruisingen Waarom zou je kruisen? (=paren van onverwante dieren met elkaar) Om inteelt te voorkomen Vanwege negatief aan elkaar gerelateerde kenmerken Selectie populaties op gewenste kenmerken Heterosis: de nakomelingen presteren beter dan gemiddelde van de ouders wanneer je kruist (kan oplopen tot 5%) Elke volgende generatie wordt het heterosis effect gehalveerd (=recombinatie)
Stamboeken Door betere organisatie is de fokkerij verbeterd Rond 1900 eerste stamboeken en rasverenigingen Verschil stamboek en rasvereniging Stamboek heeft registratie van afstamming in beheer Rasstandaard = eisen waaraan ras moet voldoen (fokdoel) Controle door inspecteur