Wat willen mensen rond het levenseinde? NHG Wetenschapsdag 2013 Matthijs van Wijmen

Inleiding Doorbehandelen of niet?

Onderzoeksvragen: Wat zijn de wensen van de Nederlandse bevolking als het gaat om (door)behandelen rond het levenseinde?

Inleiding Wilsverklaringen (WVs) in Nederland: Juridisch bindend (behalve euthanasie) 7% van de Nederlanders bezit een WV Geen wettelijke vereisten omtrent vorm of inhoud Vragen over effectiviteit

Onderzoeksvragen: Wat zijn de wensen van de Nederlandse bevolking als het gaat om (door)behandelen rond het levenseinde? Wat zijn de wensen hieromtrent van mensen met een WV? Komen deze wensen overeen met hun WV?

Studie Mensen met een WV Cohort Leden van de NVVE Leden van de NPV

Populatie: NVVE NVVE (Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde): N=5.661 4 standaard WVs: Behandelverbod Niet-reanimeer-verklaring Euthanasieverklaring Volmacht Meest voorkomende WVs in Nederland

Populatie: NPV NPV (Nedelandse Patiënten Vereniging): (Protestants) Christelijke achtergrond. N=1.261 WV: Levenswensverklaring: Geen buitensporig en zinloos medisch handelen Geen euthanasie

Sample Nederlandse Bevolking Studie Mensen met een WV Mensen zonder een WV Cohort Sample Nederlandse Bevolking Vergelijken N=1402 Leden van de NVVE Leden van de NPV Vergelijken

Resultaten 2 casussen in vragenlijst: Eindstadium kanker Eindstadium dementie

Casus Kanker Er is bij u kanker geconstateerd met uitgebreide uitzaaiingen. U bent niet meer te genezen. U bent al enkele dagen niet meer aanspreekbaar. U vertoont duidelijk tekenen van hevige pijn en onrust.

Casus Dementie U bent dement en herkent uw naasten niet meer, u weigert te eten en te drinken en trekt zich steeds meer terug. Er is met u geen communicatie over de behandelingen meer mogelijk.

Wat willen mensen aan het levenseinde? 2 casussen: Kanker Dementie Behandel opties: Kunstmatige voeding Antibiotica voor een mogelijke longontsteking Reanimatie Kunstmatige beademing

Kunstmatige voeding Nederlandse bevolking

Reanimatie Nederlandse bevolking

Reanimatie NVVE

Reanimatie NPV

Dementie Alle behandelingen

Reanimatie: mensen met WVs Dementie

Kunstmatige beademing: mensen met WVs Dementie

Regressie (n=7238) Het vrouwelijk geslacht, hogere leeftijd (>55 jr.) en een hogere opleiding verhogen de kans om behandeling te weigeren. Het hebben van een (Christelijk) geloof verkleint de kans om behandeling te weigeren.

Conclusie (1): voorkeuren Een meerderheid van de Nederlandse bevolking neigt naar stoppen met behandelen Leden van de NVVE: hetzelfde, maar explicieter Leden van de NPV: anders, meer richting doorbehandelen.

Conclusie (2):voorkeuren Mensen maken onderscheid tussen verschillende behandelopties Mensen zijn uitgesprokener bij dementie vergeleken met kanker Mensen met dezelfde WV kunnen andere dingen willen

Implicaties voor de praktijk: Communicatie!!!

Einde Vragen?