Disclosure belangen NHG spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Samenwerking met Therapieland B.V. Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … ZonMw subsidie nr 839110007

De (kosten-)effectiviteit van e-health interventies voor depressie en angst in de eerste lijn systematische review en meta-analyse B. Massoudi1, F. Holvast1, C.L.H. Bockting2, H. Burger1, M.H. Blanker1 1 Huisartsgeneeskunde, Universitair Medisch Centrum Groningen 2 Klinische Psychologie, Universiteit Utrecht

Achtergrond Onderzoeksvraag Methode Psychologische interventies zijn arbeidsintensief en kostbaar E-health kan psychologische behandeling in de eerste lijn ondersteunen De effectiviteit in de huisartsenpraktijk is grotendeels onbekend Onderzoeksvraag Wat is de (kosten-)effectiviteit van e-health interventies voor patiënten met depressieve of angst klachten en stoornissen in de eerstelijn? Methode MEDLINE, Cochrane library, Embase & PsychINFO (t/m 2017) RCTs van e-health interventies voor angst en depressie in de HAP Selectie en risk of bias beoordeling door twee onafhankelijke reviewers We searched MEDLINE, Cochrane library, Embase and PsychINFO until February 2017, for randomized controlled trials (RCTs) of e-mental health interventions for depression or anxiety in a primary care setting. Two reviewers independently screened publications, structurally extracted data, and assessed the risk of bias with the Cochrane Collaboration’s tool.

Resultaten 16 RCTs, methodologisch redelijke kwaliteit 19 verschillende behandelingen, N=3.817 Depressieve klachten en stoornissen Kleine gepoolde effectgrootte: SMD -0.17 (95%BI -0.030 tot -0.04) Matig gunstig effect t.o.v. wachtlijst Klein gunstig effect t.o.v. reguliere zorg Angstklachten en -stoornissen Angststoornis (1 RCT): niet-significant matig gunstig effect PTSS (3 RCTs): niet-significant matig gunstig effect Kosteneffectiviteit Angst: e-health kosteneffectiever dan reguliere zorg (1 RCT) Depressie: e-health kosteneffectiever dan wachtlijst (1 RCT) en reguliere zorg kosteneffectiever dan e-health (1 RCT) Out of 3,466 publications, we included 16 studies comparing 19 treatments in 3,817 participants. Overall, the methodological quality was fair. The pooled effect size of e-mental health interventions was small (SMD = -0.17, 95% CI -0.030 to -0.04) for depressive symptoms and disorders compared to controls at short-term and this maintained at long-term. Subgroup analysis showed a moderate positive effect of e-mental health interventions compared to waiting list and a small positive effect compared to usual care. One trial on anxiety disorder reported a non-significant moderate effect size and three trials on PTSD reported small to moderate non-significant effect sizes. Three trials reported on cost-effectiveness with conflicting results.

Conclusies E-health interventies voor depressie lijken effectief in de eerste lijn en vormen potentieel een goed alternatief voor medicamenteuze behandeling Het grootste positieve effect bestaat t.o.v. een wachtlijst Onvoldoende bewijs voor effectiviteit van e-health interventies voor angst en PTSS in de eerstelijn De resultaten voor de kosteneffectiviteit zijn tegenstrijdig Meer studies nodig over (kosten)effectiviteit e-health interventies voor angst en PTSS en over kosteneffectiviteit voor depressiebehandeling