Een energieneutrale regio in 2050 Een energieneutrale regio – 17 mei 2017 – Harm Luisman en Marieke Peterson Een energieneutrale regio in 2050 Raadinformatiebijeenkomst woensdag 17 mei 2017

Programma raadsinformatieavond Een energieneutrale regio – 17 mei 2017 – Harm Luisman en Marieke Peterson Programma raadsinformatieavond 18.30 Inloop en ontvangst 19.00 Welkom in de Raadszaal door Cees van der Knaap 19.05 Inleiding door Ron van Gent (directeur VNO-NCW Midden) 19.20 Informatiesessie 1: Triple Helix projecten 20.05 Korte pauze en zaalwissel 20.15 Informatiesessie 2: werkprogramma Regio FoodValley 21.00 Afsluiting door Gert Boeve en netwerkborrel 21.45 Eind programma

Programma informatiesessie ‘Een energieneutrale regio in 2050’ 20.15 Welkom door Nermina Kundic en Harm Luisman 20.20 Vraaggesprek met gedeputeerde Jan Jacob van Dijk, provincie Gelderland en Pim van den Berg, provincie Utrecht en Niels Joosten voorzitter van het Gelders Energie Akkoord 20.35 Toelichting op opzet regionale energievisie door Marieke Peterson 20.45 Inbreng vanuit raadsleden 21.00 Einde sessie

Vraaggesprek Jan Jacob van Dijk gedeputeerde provincie Gelderland Pim van den Berg gedeputeerde provincie Utrecht Niels Joosten voorzitter Gelders Energie Akkoord

Waarom werken we aan een regionale energievisie? Klimaatprobleem ook voor regio belangrijke uitdaging, aanbrengen focus Woningen en bedrijven in 2050 geen gas meer Benutten bestaande samenwerking en structuren FoodValley Een gezonde en toekomstbestendige regionale economie Samen sterkere lobby naar andere overheden Grensoverschrijdende onderwerpen oppakken Efficiënt werken aan lokale onderwerpen (kennis delen) Uitvoering klimaatbeleid: lokaal en regionaal Toelichten dat energiebeleid kan vallen onder klimaatbeleid, milieubeleid, duurzaamheidsbeleid, etc. Sommige kansen kunnen beste op regio niveau worden opgepakt, andere op lokaal niveau. Regionale onderwerpen zijn bijvoorbeeld warmtenet, grootschalige zonneparken of windenergie maar mogelijk ook regionale verkeersoplossingen. Verkeer kan ook lokaal opgepakt worden, net als kleinschalig zon, etc.

Opzet regionale energievisie Visueel document dat begrijpelijk en duidelijk is. Inhoudsopgave: Samenvatting Inleiding Urgentie: het belang van de energietransitie Ambitie en opgave Huidige situatie en kansen De regionale energiemix Routes naar energieneutraal FoodValley The next step Energievisie eind 2017 gereed

3. Urgentie: het belang van de energietransitie Parijs akkoord: 2 graden grens Verwachtingen vanuit SER energieakkoord en energieagenda Klimaatverandering en schadelijke emissies door fossiele brandstoffen Economische meerwaarde Fossiele energiebronnen zijn eindig Afhankelijkheid verkleinen (van andere landen en Groningse gasproductie)

4. Ambitie en opgave Ambitie Regio energieneutraal 2050 Variatie per gemeente in ambities Huidige energiegebruik duiden door studie Alliander Duiden dat het regionale energieverbruik in de regio moet worden opgewekt (of via besparing worden verminderd). Het gaat hierbij om opwekking en besparing, met betrekking tot warmte, elektra en mobiliteit. In kaarten zoals deze duiden we verbruik verschillen tussen gemeente (dit is voorbeeld!!)

4. Ambitie en opgave Huidig energiegebruik (totaal en per inwoner) Huidige energiegebruik duiden door studie Alliander Duiden dat het regionale energieverbruik in de regio moet worden opgewekt (of via besparing worden verminderd). Het gaat hierbij om opwekking en besparing, met betrekking tot warmte, elektra en mobiliteit. In kaarten zoals deze duiden we verbruik verschillen tussen gemeente

5. Huidige situatie en plannen Inzicht in gerealiseerde plannen en hun bijdrage aan ambitie (we starten niet vanaf 0) Overzicht huidige initiatieven/ideeën Een infographic geeft weer wat de huidige regionale stand van zaken is, welke duurzame opwekking en besparing er al is, welke plannen er in de steigers staan en wat er vervolgens nog nodig is om energieneutraal te worden. Eventueel kunnen tussendoelen zichtbaar gemaakt worden. Energiebesparing is belangrijk onderdeel van de uiteindelijke infographic. Beeld is een voorbeeld hoe we resultaten tonen!

6. De energiemix Energiebesparing is belangrijk onderdeel van de draaiknoppen. Streven is dat alle regionaal verbruikte energie binnen regio wordt opgewerkt.

6. De energiemix Draaien aan ‘de knoppen’ laat zien hoe de ambitie kan worden gerealiseerd Resultaat wordt vertaald naar indicatieve verdeling per gemeente in aantallen / oppervlaktes De verdeling baseren we per energiebron op verschillende gegevens: Windenergie wordt verdeeld op basis van de kansen kaart wind van provincie Gelderland (totale windopgave gedeeld door oppervlakte per gemeente uit kansen kaart) Zonne-energie wordt verdeeld op basis van oppervlakte per gemeente. Geothermie wordt verdeeld naar rato van warmtevraag Van de overige bronnen volgt de ruimtelijke duiding bij de verdere uitwerking. Bij alle duidingen wordt deze gerelateerd aan eventueel aanwezige cijfers van gemeenten zelf (bijvoorbeeld bij Ede 12-20 windturbines en circa 600 hectare zonnepark).

7. Routes naar energieneutraal FoodValley Deze paden zijn hoofdzakelijk regionaal. De lokale acties worden niet uitgewerkt, maar kunnen wel benoemd worden. Routes bevatten: Omschrijving Opgave en mijlpalen Tijdsaspect en tussendoelen Duiding van rollen (wie gaat wat doen), wat wordt regionaal opgepakt en wat op een ander niveau Eventueel worden ook risico’s benoemd Om routes op te stellen voeren we met enkele regionale potentiele partners gesprekken. Immers, hoe concreter en realistischer hoe beter! We bepalen nog of routes de landelijke transitiepaden of duidelijk herkenbare regionale thema’s worden.

Vragen?