> Begin geschiedenis + wereldzones 7.2 7.3 Drempel8 Modern Drempel7 landbouw - landbouwrevolutie 7.1 > toets > Begin geschiedenis + wereldzones 7.2 7.3 Drempel8 Modern > Industriële revolutie 8.1 > ICT revolutie 8.2 > Toekomst? 8.3 Hoe en wanneer begonnen? Denkers: Malthus Denkers: Hobbes & Rousseau Vrijstelling & Specialisatie quiz
Waar waren we gebleven? Hs/-200.000/d6 Wat al die tijd gedaan jongens?
Nieuwe complexiteit dr7 Ingrediënten Bevolkingsgroei Bevolkingsdichtheid omhoog Goldilocks-voorwaarden strijd om bronnen omhoog warmer klimaat domesticatie en kunstmatige selectie Complexiteit dorpen, steden, agrarische beschavingen sociale structuren complexer, collectief leren versnelt techniek nodig om energievoorraden te vergroten
1. Hoe + wanneer? -200.000 jagers-verzamelaars -15.000 minder ruimte door “overbevolking” -12.000 klimaat verandert (interglaciale periode) -11.000 neolithische (r)evolutie Homo sapiens: leeft v.a “nu” sedentair Homo sapiens gaat domesticeren
Video bevolkingsgroei:
IJSTIJDEN? 15 ijstijdvakken: Met meerdere ijstijden (glacialen) Bron: http://www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/wetenschap-in-gewone-woorden/Aardwetenschappen/klimaat/laatste-ijstijd.aspx 15 ijstijdvakken: Met meerdere ijstijden (glacialen)
VEEL IJSTIJDEN nu Laatste ijstijd Warme tijd voor de onze
Waar? begonnen. Op div plekken begonnen: Hoe verspreid europa?:
2. Denkers Malthus Brits, misantroop, dystopie Au! Brits, misantroop, dystopie 1789 On the principle of population Relatie bg-vp: Bevolkingsgroei exponentieel voedselproductie lineair Malthusiaans plafond (au) Pleit voor geboortebekering bij arm/dom
Video Malthus 3:53
3. Denkers Hobbes, Rousseau Thomas Hobbes, Brits filosoof 1642 De cive Natuurtoestand - Oorlog van allen tegen allen Staat met absolute heerser + Sociaal contract Jean-Jacques Rousseau, Frans filosoof 1762 Het maatschappelijk verdrag Natuurtoestand + Vrede van allen met allen Staat met absolute heerser – Sociaal contract
Video tot 4:10
4. Vrijstelling en Specialisatie Landbouw zorgt voor vrije tijd en vrijstelling (Bronstijd 3000-800vC) handwerkers Handelaren Priesters Bestuurders Schrift overgang prehistorie-historie