Preconceptiezorg nu voor later Zwanger en kanker Darinka Sykora, gynaecoloog JBZ 17 maart 2017
Zwanger en kanker Inhoud: kanker bij jonge vrouwen, getallen en impact kinderwens na behandeling borstkanker -wanneer mag/kan je weer zwanger worden -risico’s voor zwangere en baby borstkanker tijdens zwangerschap -diagnostiek en behandeling baarmoederhalskanker/dysplasie -gevolgen voor de zwangerschap technieken voor behoud van vruchtbaarheid take home massage (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
Kanker bij jonge vrouwen In NL 108.000 nieuwe kankerpatienten per jaar 14% is borstkanker -25% < 50 jr -5% < 40 jr (ongeveer 700) 2400 nieuwe kanker bij vrouwen < 40 jr 1 : 10 000 zwangeren borstkanker
Kanker bij jonge vrouwen Impact: onzekerheid/angst schaamte belemmering zoeken partner seksuele problematiek vruchtbaarheid erfelijkheid
Kinderwens na borstkanker Vruchtbaarheid -na chemotherapie 3-6 mnd amenorroe hoe ouder hoe hoger kans op menopauze -na RT onveranderde kans op zwangerschap -na hormoonther. Tamoxifen onveranderde kans LHRH afh van leeftijd
Risico’s bij zwangerschap na borstkanker Advies: na behandeling 2 jaar wachten geen zwangerschap tijdens hormoontherapie Prognose: zwangerschap na laag stadium geen invloed, ook bij hormoonreceptoren Baby: niet meer afwijkingen na chemotherapie geen uitzaaiingen erfelijk risico op borst/eierstokkanker Lactatie: niet voeden met bestraalde borst
Borstkanker tijdens zwangerschap Wordt later ontdekt, dus vaak hoger stadium Bij laag stadium zelfde prognose als buiten zwangerschap Behandeling: OK bij voorkeur na 1ste trimester RT niet in 3de trimester CT niet in 1ste trimester en niet kort voor de partus zo mogelijk zwangerschap uitdragen
Baarmoederhalskanker/dysplasie Voorkomen: 700 nieuwe gevallen per jaar 240 leeftijd 30 - 45 jaar Preventie: HPV vaccinatie bevolkingsonderzoek 30 – 60 jaar
Baarmoederhalskanker/dysplasie Diagnostiek Wel doen bij zwangere: uitstrijkje bij klachten controle uitstrijkje na behandeling colposcopisch onderzoek/biopten Niet doen bij zwangere: BVO/routine uitstrijkje
Baarmoederhalskanker/dysplasie Therapie dysplasie: locaal verwijderen, bij voorkeur eind 1ste trimester kanker: verwijderen baarmoederhals verwijderen baarmoeder RT en chemotherapie timing afhankelijk van fase zwangerschap
Baarmoederhalskanker/dysplasie Gevolgen Lisexcisie/exconisatie: strictuur cervix cervixinsufficientie Trachelectomie: moeilijker zwanger worden partus pre/immaturus cerclage bevallen per keizersnede Hysterectomie: alleen eicellen voor draagmoeder RT met chemo: vervroegde overgang strictuur cervix
Behoud van vruchtbaarheid Verplaatsten eierstokken uit bestralingsgebied Invriezen embyo’s, IVF vooraf aan behandeling kanker Invriezen eicellen, IVF (2-3w) Invriezen eierstokweefsel, operatie, experimenteel Bij genmutatie preimplantatie diagnostiek mogelijk
Take home massage Meestal keert na borstkanker de vruchtbaarheid terug 2 jaar na borstkanker mag je weer zwanger worden zonder gevaar Behandeling van borstkanker kan tijdens zwangerschap Diagnostiek baarmoederhals kan op indicatie tijdens zwangerschap Er zijn technieken om embryo/eicel/eierstok in te vriezen
Preconceptiezorg nu voor later VRAGEN