Prevalentie van alcohol –en middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs Jannet de Jonge, Jolien Dopmeijer, Hogeschool Windesheim FADO, 12november 2015

context Inleidend deel onderzoeken Peilstation en Keppner Onduidelijk hoeveel gebruik na middelbare school

Studenten zijn over het algemeen in de jongvolwassen leeftijdsfase, een fase die steeds meer gezien wordt als een kwetsbare fase wat betreft persoonlijkheidsontwikkeling. Niet elke student vindt een evenwicht tussen individuele ontplooiing en soms noodzakelijke aanpassing aan de omstandigheden binnen bijvoorbeeld een onderwijssetting (Tieleman, 2011). Dit kan leiden tot psychische problemen, hetgeen studierendement negatief beïnvloedt (Warps et al., 2009; Van der Heijde et al., 2011). Uit buitenlands onderzoek wordt duidelijk dat het vooral gaat om psychische problematiek zoals angst, depressie en alcohol –en drugsgebruik (Royal College of Psychiatrists, 2006; Tosevski, 2010). Prevalentieonderzoek in de algemene bevolking en onderzoek onder Nederlandse studenten onderschrijven deze bevindingen (Boot et al., 2007; Van der Heijde et al., 2011; Dopmeijer et al., 2013). Uit het Nemesisonderzoek (De Graaf et al., 2010) blijkt dat deze genoemde problemen de meest voorkomende zijn en onder jongvolwassenen in hoge mate voorkomen. In de leeftijdscategorie van jaar heeft 28,1% van de jongeren in de afgelopen 12 maanden last gehad van een angststoornis, 9% van stemmingsstoornissen en 13,8% van een middelenstoornis. Studenten hebben relatief veel van deze gezondheidsklachten vergeleken met niet-studerende leeftijdsgenoten. Ondanks hun klachten zoeken zij hiervoor nauwelijks hulp. Als ze al hulp zoeken, doen ze dat vaak in een (te) laat stadium (Boot et al., 2007). Wanneer studenten wel hulp krijgen bij psychische problemen heeft dit een positief effect op hun welbevinden en studieprestaties (Tosevski et al. 2010).

Project #FIVE MISSIE  Fysieke en sociaal gezonde en veilige omgeving realiseren voor studenten  Studenten binnenboord houden die op onterechte gronden met uitval worden bedreigd

Aanleiding Project #FIVE  Nadruk in beleid op niet-persoonsgebonden factoren  Studenten veel gezondheidsklachten i.r.t. niet- studerende leeftijdsgenoten  Fase van persoonlijkheidsontwikkeling  Hulpmijdend gedrag  Positief, steunend studieklimaat reduceert stressoren

Vraagstelling  Hoe ervaren studenten eigen gezondheid en veiligheid?  Welke determinanten hiervan gerelateerd aan studievertraging en uitval?

Studentenmonitor  Kwantitatief, cross-sectioneel  Online survey Windesheim en HvA/UvA Stoplichtenonderzoek doorlopend online  studenten WH xxxx studenten A’dam (2012)  Alle 1 e jaars studenten WH en steekproef ouderejaars WH-> xxxx (2014)

Thema’s en instrumenten  Studievoortgang, angst –en depressieklachten, alcohol –en drugsgebruik, roken, internetgebruik, lengte en gewicht, stress, slapen, mantelzorg, sociale cohesie, zelfwaardering  AUDIT (2012) en AUDIT-C (2014)  CUDIT (2012) 2014??? -> resultaten scoren?  Angst/depressieklachten: HADS (2012) en NESDA en K6 vanuit NESDA oz (2014)  Tevens CIUS (2012) en vragen mediagebruik (2014)

Resultaten  Respons 2012:2332 respondenten (15%)  Respons 2014: …..  Grote lijn resultaten…..

Uitkomsten - welbevinden  Voornaamste oorzaak voor vertraging of dreigende uitval is persoonlijke problematiek  Angst/depressie: ruim 60% ervaart klachten  Ruim 50% mannen risicovol alcoholgebruik, 20% van de vrouwen  Slaapproblemen gerelateerd aan studie  Percentage mantelzorgers 15% (tot 25% op opleidingsniveau)

Alcoholgebruik en vertraging

Invoegen andere middelen!

Conclusie over beide onderzoeken Psychosociaal welbevinden en middelengebruik significant gerelateerd aan studiesucces Invoegen uitkomsten Amsterdam!

Conclusies psychosociaal welbevinden  Problematiek is fors!  Psychosociaal welbevinden en middelengebruik significant gerelateerd aan studiesucces  Met name angst, depressie, middelengebruik (Royal College of Psychiatrists, 2006; Tosevski, 2010; Dopmeijer, 2012)  Kwetsbare groep in kwetsbare levensfase  Studenten zoeken nauwelijks hulp of te laat, gemis aan ondersteunend klimaat (Boot et al., 2007)  Hulp positief effect op studieprestaties m.n. laagdrempelig peer-contact (Tosevski, 2010)

Ondersteuning betere term zoeken  Problematiek is fors!  Psychosociaal welbevinden en middelengebruik significant gerelateerd aan studiesucces  Met name angst, depressie, middelengebruik (Royal College of Psychiatrists, 2006; Tosevski, 2010; Dopmeijer, 2012)  Kwetsbare groep in kwetsbare levensfase  Studenten zoeken nauwelijks hulp of te laat, gemis aan ondersteunend klimaat (Boot et al., 2007)  Hulp positief effect op studieprestaties m.n. laagdrempelig peer-contact (Tosevski, 2010)

Implicaties  Research implications, theoretical implications, practical implications  Risicogroep zichtbaar uitwerken  Studenten zoeken nauwelijks hulp of te laat, gemis aan ondersteunend klimaat (Boot et al., 2007)  Hulp positief effect op studieprestaties m.n. laagdrempelig peer-contact (Tosevski, 2010)

Wat we leerden tot dusver  Relatie tussen psychosociale problematiek, binding en studiesucces  De psychosociale problemen raken vele studenten  Hoewel effectieve psychosociale interventies voorhanden -> hulp mijdend gedrag  Studenten prefereren online of blended hulpaanbod  Evidence zeer betrekkelijk, wel vele kansrijke initiatieven, context gebonden

BEVORDEREN VAN WELBEVINDEN Ontwikkelingen en aanbevelingen ter bevordering van welbevinden

Ontwikkelingen en aanbevelingen  Standaard jaarlijks psychologische screening met terugkoppeling naar student  Portal hulpaanbod zelfhulp en modules  Peer-counseling  Verkennen mogelijkheden POH-GGZ  Onderzoek relatie psychologische interventies en studiesucces

Voor vragen over het onderzoek of onze aanpak: Jolien Dopmeijer, MSc