Aanvullingswet Bodem Michiel Gadella – RWS/Bodem+ 28-4-2017

Diverse wetten en regelingen Wbb (incl. BUS, Bbk, etc.) Diverse wetten en regelingen Aanvullingswet Aanvullingsbesluit Omgevingswet AMvB’s MR’n Bbk (bouwstoffen en kwalibo)

Voorbereiding en toetsing Consultatie 1/2016 1/2017 Wet Consultatie Raad van State Parlement AMvB Voorbereiding en toetsing Consultatie

Wbb Ow Sectorale wetgeving Geval van verontreiniging Aanspreken veroorzaker Gedetailleerde nationale regels Wbb Leefomgeving integraal Bodemkwaliteit in relatie tot de functie Eenvoudiger regels activiteiten Overheidsrol decentraal Van 29 gemeenten en 12 provincies gaan de bevoegdheden naar 393 gemeenten! Kijk daarom extra goed naar overgangsrecht!! Ow

Herziening Wbb Met de convenanten 2010-2015 en 2016-2020 zijn alle spoedlocaties onder controle Hiermee zijn de belangrijkste risico’s aangepakt (weinig locaties met hoog risico/veel beperkingen) Blijven over veel locaties met beperkt risico/weinig beperkingen Hiervoor is gerichte gevalsaanpak minder geschikt Bodemgebruik en -kwaliteit meer in samenhang bekijken Vernieuwde instrumentarium in Omgevingswet Om daar te komen twee randvoowaarden: Preventie staat buiten kijf Afronding zelfstandige en sectorale saneringsaanpak (speod) Verdachte locaties, ernst/niet spoed > aanvaardbare risico’s, informatie dus van belang Geen beschikkingen meer, wel meer informatie verschaffen over bodemkwaliteit en mogelijke risico’s Op orde houden bodeminformatiesystemen en het geschikt maken daarvan voor die afweging (stoplichtmodel)

Aanvullingswet bodem: instrumentarium Omgevingswet Omgevingsvisie Programma Omgevingsverordening Omgevingsplan (gemeente) Algemene regels Projectbesluit Omgevingsvergunning Omgevingswaarden Instructieregels Omgevingsvisie voor gemeenten ook verplicht (Amendement EK)

Verbinden van bodem aan maatschappelijke opgaven 28-4-2017

Lokaal beleid Bestuurs-akkoorden Omgevingswet Convenanten (Wbb) STRONG

Convenant Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties 2010-2015 Convenant Bodemsanering in gebruik zijnde en blijvende bedrijfsterreinen 2001 Convenant bodem en bedrijfsleven 2015 Convenant bodem en ondergrond 2016-2020

28-4-2017

Ob BKL ? Omgevingswet BAL BBL Aanvullingswet Aanvullingsbesluit ?

Aanvullingsbesluiten bodem Omgevingsbesluit: algemene en procedurele bepalingen Besluit Kwaliteit van de Leefomgeving (Bkl): materiële normstelling voor instrumenten in de Ow Activiteiten in de Leefomgeving: algemene regels over milieu, bouw, enz. (Bbl en Bal) Noem besluiten relevant voor bodem, met name BAL en BKL Besluit fin bep ondergebracht bij Kaderwet Subsidies (buiten Ow). Sommige besluiten zullen worden ingetrokken (bv BONG)

Waarborgen van de gebruikswaarde van de bodem en het faciliteren van het duurzaam gebruik Ordenen en faciliteren gebruik bodem Voorkomen verontreinigingen Historische veront- reinigingen In artikel 1.3 van de Omgevingswet zijn de maatschappelijke doelen van de Omgevingswet weergegeven. De Omgevingswet is, met het oog op duurzame ontwikkeling, de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu, gericht op het in onderlinge samenhang: (a) bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit en (b) doelmatig beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving ter vervulling van maatschappelijke behoeften.

Beleidsdoel bodem: 3 pijlers Het waarborgen van de gebruikswaarde van de bodem (vaste bodem en grondwater) en het faciliteren van het duurzaam gebruik van de functionele eigenschappen van de bodem, door het in onderlinge samenhang: beschermen van de bodem tegen nieuwe verontreinigingen en aantastingen; evenwichtig toedelen van functies aan locaties, rekening houdend met de kwaliteiten van de bodem; duurzaam en doelmatig beheren van de resterende historische verontreinigingen en –aantastingen Doelstelling art 1.3 Ow. Beleidsdoel komt niet terug in de Aanvullingswet bodem, wel beschreven in MvT.

Pijler 1: Voorkomen van nieuwe verontreiniging Preventieve amvb’s gaan beleidsneutraal over Inbouw NRB in BAL Specifieke zorgplicht bodem op besluit niveau <‘nieuw’> Ongewoon voorval Gemeente bevoegd gezag ‘warme overdracht’

Pijler 2: Toedeling van functies Meewegen van bodemkwaliteit als onderdeel van een brede afweging over de kwaliteit irt functie Instrumenten Ow: omgevingsvisie en – plan STRONG, Ecosysteemdiensten Decentrale invulling < nieuw> Instructieregel Rijk omgevingsplan: aanwijzen aandachtsgebieden redelijk vermoeden risico’s gezondheid en dus bodemonderzoek Gemeente bevoegd gezag STRONG wordt deels onderdeel van Nationale omgevingsvisie (NOVI)

Pijler 3: Beheer resterende historische verontreinigingen Spoedlocaties bekend e/o aangepakt Resterende verontreinigingen bij activiteiten aangepakt Algemene rijksregels (aanpak/normen) Decentrale invulling (aanpak/normen) < ‘nieuw’>Zorg voor historische verontreiniging in bodem (en grondwater) waar risico’s voor gezondheid zijn rust bij gemeente > instructieregel omgevingsplan <‘nieuw’> toevalsvondst: vangnetbepaling om beheersmaatregelen te treffen Gemeente bevoegd gezag. Rol provincie bij grondwater?! Verantwoordelijkheid bij eigenaar. Toevalsvondst (voorheen MU). Vangnet publiek belnag bescherming volksgezondheid. Instrument gemeente om beheersmaatregelen te treffen. Geen saneringsplicht. Uit onderzoek moet blijken of de toevalsvondst oud of nieuw is (NIET DUIDELIJK IS WIE ONDERZOEK MOET DOEN EN OF DAT AFDWINGBAAR IS). Provincies maken in het kader van implementatie EU regionale waterprogramma’s. Daar wordt ook de grondwaterkwaliteit in meegenomen. Vooralsnog komen er geen instrumenten onder de Ow terug ten aanzien van aanpak grondwaterverontreinigingen. Mogelijk alleen bij wateractiviteiten. Vraag is hoe provincie beheer gaat invullen en mogelijk instructieregels gaat stellen aan gemeente/waterschap. In Aanvullingswet gedoogplicht burgers opgenomen om grondwaterbeheer te dulden in gebied als daar een programma voor is opgesteld.

Ordenen en faciliteren gebruik bodem STRONG, ecosysteem-diensten, natuurlijk kapitaal Graven en toepassen Water-activiteiten Bouwen verblijfs-functies. Onderzoek Toets Geschikt maken, algemene regels “BUS” Humaan Verspreiding Toevalsvondst Algemene regels “Bbk” en “BUS” Zorgplicht Ongewoon voorval Preventie Voorkomen veront-reinigingen Algemene Regels ontrekken en infiltreren of vergunningen Programma Gedogen Spoed en lopend & Wat erin Hoe eruit BG Onaan-vaardbare risico’s Over-gangsrecht Activiteiten Historische veront-reinigingen

risico onaanvaardbaar maximumwaarde maatregelen nodig gemeentelijk vastgestelde waarde bestuurlijke afweging bouwen mogelijk voorkeurswaarde altijd geschikt voor gebruik

Voorbereiding en toetsing AMvB: Voorbereiding en toetsing Toetsing Analyse Ontwerp Verfijnen, botsen, NvT 1/2016 3/2016 7/2016 1/2017 5/2017

AMvB’s: work in progress 28-4-2017

Projectteam Klankbord OndersteuningsTeam Koepeloverleg D-overleg Stuurgroep B-Overleg MCO

Projectleiding Overgangsrecht Inspraak en toetsen Beschermen Marjan van Giezen Martin van Gelderen Judith van Zuijlen Overgangsrecht Martin van Gelderen Geraldien Kok Inspraak en toetsen Patricia de Joode Beschermen Annemieke van Tol Ariane Tuinenburg Bovengrond Patricia de Joode Michiel Gadella Grondwater Martin van Gelderen Marieke Prins Normen Dik Welkers Michiel Gadella Informatie Auke Oostra Jan Klein Kranenburg Financiën Dik Welkers Geraldien Kok Implementatie

?-en 28-4-2017