Evaluatie van de effectiviteit van een multidisciplinaire interventie voor kinderen met overgewicht en obesitas KAM Ligthart, WD Paulis, J van Teeffelen, K Kornelisse, M Hol, D Theuvenet, BW Koes, M van Middelkoop

NHG-Standaard obesitas Diagnostiek in huisartspraktijk  Kinderen die obees ogen, ongeacht reden consult  Verwezen kinderen JGZ of elders  Zelf ondersteuning zoeken Behandeling  Kan plaatsvinden in huisartsenpraktijk  Een gecombineerde leefstijlinterventie op een programmatische basis heeft de voorkeur  Programma met diëtist, fysiotherapeut en psycholoog

Overgewicht en etniciteit Prevalentie van overgewicht en obesitas onder Nederlandse kinderen (TNO, 2010)

Vraagstelling 1.Wat is de effectiviteit van Kids4Fit op de gewichtsstatus (BMI-z) en buikomvang van kinderen met overgewicht en obesitas? 2.Wat is de effectiviteit van Kids4Fit op de kwaliteit van leven en het eet en beweeggedrag van kinderen met overgewicht en obesitas?

Studie opzet Prospectief cohort  12 maanden follow-up  Deelnemers Kids4Fit vormen eigen controle groep d.m.v. wachtlijst periode Voormeting Baseline12 weken52 weken Aanmelding

Populatie Inclusie  Leeftijd 6 – 12 jaar  Overgewicht of obesitas  Onvoldoende beweging  Bereidheid om leefpatroon te veranderen: ouder én kind Doelstelling inclusie  110 kinderen  Ongeveer 13 behandelgroepen

Deelnemende Kids4Fit-locaties Rotterdam  Delfshaven  Kralingen-Crooswijk  Noord  Pendrecht

Interventie: Kids4Fit Multidisciplinaire begeleiding kind en ouders  Fysiotherapeut 18 groepslessen  Diëtiek 4 keer individueel met kind  Orthopedagogiek 4 sessies met ouder en kind Duur interventie12 weken Groepsgrootte8-12 kinderen Continuïteit  Bewegen in de wijk (sportcoach)  Zo nodig diëtetiek of orthopedagogiek

Metingen Fysiek  Gewichtsstatus: lengte, gewicht, buikomvang  Bloeddruk  Fitheid: 10m shuttle run test Vragenlijst  Kwaliteit van leven: PedsQL  Leefstijl: vragenlijst gebaseerd op BOFT-methode (meer Bewegen, vaker Ontbijten, Frisdrank laten staan, minder Televisie kijken)

Metingen Fysiek  Gewichtsstatus: lengte, gewicht, buikomvang  Bloeddruk  Fitheid: 10m shuttle run test Vragenlijst  Kwaliteit van leven: PedsQL  Leefstijl: vragenlijst gebaseerd op BOFT-methode (meer Bewegen, vaker Ontbijten, Frisdrank laten staan, minder Televisie kijken)

Analyse  Primaire uitkomstmaten: BMIz, buikomvang (cm) en kwaliteit van leven (0-100), uitgedrukt in verandering per week  Intention-to-treat analyse  Mixed model analyse, met correctie voor wachtlijstperiode Interventie effect

Voormeting 132 Baseline weken jaar 91 Geen voormeting 22 Uitval 24 Uitval 18 Uitval 21 Aanmeldingen 217 Exclusie

Karakteristieken kinderen (n=154) Leeftijd in jaren (gemiddelde (SD)) 8.5 (1.9) Geslacht (jongen)42.9% Etniciteit Ten minste één ouder buiten Nederland geboren85.3% Opleidingsniveau ouders Laag (MBO of lager)86.1% Ouder heeft het kind uit eigen initiatief aangemeld21.4% Eerdere poging ondernomen om onder begeleiding aan het gewicht te werken 45.6% Ouder vindt dat nieuwe leefgewoonten noodzakelijk zijn voor de gezondheid van het kind 80.3% Kind lid van sportclub28.5%

Mixed model analyse β95%CIP-waarde BMI-z , Buikomvang (cm) , Totale kwaliteit van leven , Fysieke kwaliteit van leven , Psychosociale kwaliteit van leven , Gemiddelde afname over 52 weken: BMIz0.125 Buikomvang2.90 cm

Mixed model analyse β95%CIP-waarde BMI-z , Buikomvang (cm) , Totale kwaliteit van leven , Fysieke kwaliteit van leven , Psychosociale kwaliteit van leven , Gemiddelde afname over 52 weken: BMIz0.125 Buikomvang2.90 cm

Secundaire uitkomstmaten: BOFT Baseline (n=132) Start Kids4Fit (n=130) 12 weken (n=110) 52 weken (n=91) Voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (elke dag ≥60 minuten matig intensief bewegen) 25.0%20.8%23.0%23.8% Elke dag ontbijten77.1%75.2%76.2%81.0% Dagelijkse consumptie van zoete drankjes, mediaan (IQR) 2 (3) 1 (2)2 (2) TV kijken, >120 minuten per dag20.8%22.1%20.0%16.7% Computergebruik, >120 minuten per dag 6.3%8.9%9.9%6.4%

Discussie en conclusie Kids4Fit  Lijkt positief effect te hebben op gewichtsstatus en buikomvang  Lijkt geen effect te hebben op kwaliteit van leven en BOFT  Grotere afname BMIz bij oudere kinderen, meisjes, kinderen die actief door ouders zijn aangemeld  Observationele studie Conclusie  Kids4Fit lijkt effectief programma waarnaar de huisarts kan verwijzen  Extra aandacht vasthouden actieve leefstijl  Zorgdragen voor kennis diagnostiek, signalering en verwijzing in huisartsenpraktijk

Studie groep Kelly AM Ligthart Winifed D Paulis Bart W Koes Deelnemers Dank aan