Leren kiezen, kiezen leren? Frans Meijers Elzendaal College, Boxmeer Sociaal-cultureel centrum Myllesweerd, Mill November 2012
Wanneer je een schip wilt gaan bouwen breng dan geen mensen bijeen om timmerhout te sjouwen of te tekenen alleen voorkom dat ze taken ontvangen deel evenmin plannen mee maar leer eerst de mensen te verlangen naar de zee Uit: Citadelle Van: Antoine de Saint Exupéry
Keuzes volgens het onderwijs 1.Een goede keuze is een geïnformeerde keuze (en dus een rationele keuze) 2.Soms krijgen leerlingen informatie over eigen capaciteiten en de arbeidsmarkt 3.Meestal draait alles alleen maar om informatie over (vervolg)opleidingen
Verdwijnen van een helder zelfbeeld Het verdwijnen van beroepen (in 1976: 5500 beroepen en ca functies; in 2009 nog ca beroepen en ca functies) Daarmee: het verdwijnen van mogelijkheden tot identificatie Kunnen keuzes anno 2012 op basis van informatie gemaakt worden? Nee, want:
Wat is de waarde van informatie bij het maken van keuzes? 1.Ervaringen –eigen ervaringen –ervaringen van relevante anderen (vooral ouders) 2.Geruchten 3.Massamedia (vooral tv) 4.Objectieve informatie
Beroepskeuze lijkt op relatiekeuze Twee fasen: verliefdheid en liefde Hoe van verliefdheid liefde te maken? Grenservaringen Resultaat: echte liefde
Wat is nodig om echte liefde (voor een partner én voor een beroep) te krijgen? Praktijksturing: levensechte problemen centraal Dialoog: over persoonlijke zin en maatschappelijke betekenis van ervaringen Toenemende medezeggenschap over eigen leerloopbaan
Dialoog ontbreekt 73% tegen 24 % over 3 % met
Hoe jongeren te begeleiden? praat met (en niet tegen of over) jongeren stel nooit ‘waarom’-vragen maar vraag naar ervaringen geef informatie op basis van concrete vragen n.a.v. concrete ervaringen maak ruimte voor intuïtie, maar intuïtie werkt pas goed na voorbereiding op basis van concrete ervaringen (‘ik voel’ is belangrijker dan ‘ik weet’) emoties zijn sneller dan gedachten: het uiten en delen van emoties is belangrijk
Voor nuancering en detaillering