© Piet Chrispeels ROMEINEN IN GOOIK Piet Chrispeels i.s.m. Heemkundige Kring van Gooik en RLZZZ
© Piet Chrispeels Een anekdote …
© Piet Chrispeels Zoekertjes: romeinse woorden in het Gooiks …
© Piet Chrispeels Enkele ‘fossielen’: …
© Piet Chrispeels Enkele fossielen… Den érk (ark, erk: tasruimte) < Lat. arca (kist, bergruimte) Den érk (ark, erk: tasruimte) < Lat. arca (kist, bergruimte) De kaater (de kouter) < Lat. cultura De kaater (de kouter) < Lat. cultura Et boenjer (het bunder) < Lat. bonnarium Et boenjer (het bunder) < Lat. bonnarium Et kondèùt (de wateraanvoer of –afvoer) < Lat. conductum Et kondèùt (de wateraanvoer of –afvoer) < Lat. conductum De keif (kevie) < Lat. cavea (kooi) De keif (kevie) < Lat. cavea (kooi) Et gronsj (graan) < Lat. granum (korrel) Et gronsj (graan) < Lat. granum (korrel) Siensjoem (kruiskruid) < Lat. senecio vulgaris Siensjoem (kruiskruid) < Lat. senecio vulgaris Den tèèr (wortel) < Lat. terra Den tèèr (wortel) < Lat. terra Onnoeëres (gewoonlijk) < Lat. ordinarius Onnoeëres (gewoonlijk) < Lat. ordinarius
© Piet Chrispeels De Romeinen en hun nazaten …
© Piet Chrispeels De eerste kolonist: de romeinse soldaat …
© Piet Chrispeels I. De heirweg Asse - Bavai
© Piet Chrispeels A. De weg 1 kaarsrecht tracé: - 75 km lang … - Wegenbouw - Originele weg?
© Piet Chrispeels B. De villae langs de weg - Romeinse kolonisten in aantocht … - Bij de weg: ladifundia in een economisch netwerk gemengde landbouwbedrijven, nieuwe teelten, water stevige, functionele architectuur kern van de latere dorpen
© Piet Chrispeels II. De vicus en het castrum Kester A. Het dorp - Een knik in de weg - Geen spoor van eigenlijke urbanisatie - Gebruiksvoorwerpen … B. Het kamp - Situering: in het dal? Op de berg? - Getuigeheuvel:112 m Prehistorie, Galliërs, Romeinen - limes belgicus: binnenlandse verdedingslinie - Sporen opgeruimd: gigantische nivelleringen ontzaveling; militair domein, watertoren, moto-cross
© Piet Chrispeels III. Het Steenhuis op de Steenhuisberg te Gooik A. De toponiem - 77,5 m desolate stolp - ‘stenen huis’: Romeinen op de berg Germanen in het dal - Parallelle ligging van de Steenberg 62,5 m
© Piet Chrispeels
B. De legenden - ‘Een kasteel met dreven’ - ‘Een kerk’ - ‘Lombardië’
© Piet Chrispeels C. Getuigenissen - Veldweg op de akker … (Th. Kaesemans) - Fundamenten in weide (boer Vetsuypens) - Parallelle landweg op oostelijke helling vindplaats van romeinse bewoning - Necropool op tracé tramlijn - Dakpannen in waterputten - Puinhoop opgeruimd? - Graf (en resten wagen) op tracé Halle-Ninove - Romeins puin op oostelijke helling - Steenhuisveld: puin, potscherven, grondverkleuringen, …
© Piet Chrispeels D. De opgravingen zelf
© Piet Chrispeels
Romeinen in Gooik: in de marge I. Over schattendelvers … sluikdelvers op een zondagnamiddag … II. Bezoeken en contacten Bezoek ter plekke in het najaar van 1976 door Prof Mariën (Dienst Opgravingen van de Musea van Kunst en Geschiedenis) en Bert Van den Broeck (Commissie van Monumenten en Landschappen) Afspraken van René Borremans, (assistent Prof. Mariën) met Isidoor Pappaert, (eigenaar van het perceel) Afspraken van René Borremans, (assistent Prof. Mariën) met Isidoor Pappaert, (eigenaar van het perceel)
© Piet Chrispeels III. De Kesterheide weldra een geklasseerd landschap?
© Piet Chrispeels uiterst rechts in de hoek onder: de Breedveldweg
© Piet Chrispeels opstijgende losweg (groene strook!); op het labeur “wegel op het droge“; op de kim: plateau van het Steenuisveld; hoop grond, “werk-serre“
© Piet Chrispeels opstijgende losweg: eigenlijke bedding met uitgedroogde karresporen in de lente 1978
© Piet Chrispeels boer zaait haver
© Piet Chrispeels
hoop grond; werk-serre op de achtergrond: kuip-toren van de Kesterheide
© Piet Chrispeels einde van losweg op het plateau; denkbeeldige weg dwarst de velden naar veldweg uiterst rechts midden in het beeld
© Piet Chrispeels veldweg tussen de omheinde weiden; wilg in het midden accentueert het stolp-effect van het Steenhuisveld
© Piet Chrispeels zicht op het Steenhuisveld vanaf de zuidelijke veldweg; werk-serre localiseert het Romeins huis in het landschap
© Piet Chrispeels zicht op zuidelijke veldweg; verbinding tussen het Steenhuis en de Kesterheide?
© Piet Chrispeels stijgend landschap in zuidelijke richting; aan de voet van de weide: zuidelijke veldweg
© Piet Chrispeels zicht op de stolp
© Piet Chrispeels met werk-serre (Romeins huis)
© Piet Chrispeels op de top
© Piet Chrispeels
zuid-westelijke flank van het Steenhuisveld
© Piet Chrispeels parallelle veldweg aan de toegangsweg op de stolp
© Piet Chrispeels op de stolp: westelijk zicht
© Piet Chrispeels
op de stolp: noord-westelijk zicht; zicht op de Steenberg (ook Romeinse vindplaats); in de verte: Neigembos
© Piet Chrispeels op de stolp: noordelijk zicht; aan de overzijde van het dal: het dorpscentrum van Gooik (Romeinse vindplaats)
© Piet Chrispeels op de stolp: noord-oostelijk zicht
© Piet Chrispeels zicht op de Paddenbroek, met bloeiende boomgaard
© Piet Chrispeels zicht op het Steenhuisveld vanaf de andere kant van de vallei de Stuivenberg; stip van werk-serre in de verte
© Piet Chrispeels dagzomend fundament
© Piet Chrispeels met 2 getuigen: Eric Pappaert en Michel Doomst
© Piet Chrispeels uitzetting van de meetpunten door René Borremans en werkploeg
© Piet Chrispeels vaststelling van de sporen
© Piet Chrispeels notering en inkleuring op schaal
© Piet Chrispeels door werfleider René Borremans
© Piet Chrispeels
hypcaustum blootgelegd met fundament van aanpalende optrekken
© Piet Chrispeels asse uit het hypocaustum
© Piet Chrispeels fundament uit natuursteen op baksteenformaat gekapt
© Piet Chrispeels fundament uit gestort puin
© Piet Chrispeels vloer van hypocaustum
© Piet Chrispeels close-up metselwerk
© Piet Chrispeels overzicht
afgraving in het aanpalend perceel, afgedicht door werkserre
© Piet Chrispeels sporen van omheining: stenen die palen klemmen
© Piet Chrispeels brandspoor: verwoesting?
© Piet Chrispeels waterput ten huize van Gustaaf Van De Velde in Gooik-centrum
© Piet Chrispeels