Bloeddorstig: Premenstrueel Syndroom en de pil Eindelijk de hormonen te baas ? D.R. Schotborgh
Inleiding I Casus 24 jarige vrouw met partner op spreekuur 3 maanden nieuwe relatie is dolverliefd maar….. “Huis is te klein” Snel geirriteerd, bozig, emotioneel en gevoel geen controle te hebben Elke maand wel 4-6 van zulke dagen Halverwege consult barst ze in huilen uit “Dokter ik verlies mezelf is er iets dat helpt?” Partner durft amper te ademen, maar kijkt me smekend aan Enkele dagen later in gesprek met ex co genootje, AIOS Gyn; recent artikel waarbij combinatie OAC met drospirenone gunstig effect op PMS
Inleiding II: PMS Premenstrueel Syndroom (PMS) omvat breed scala aan fysiologische, affectieve, cognitieve, vegetatieve en fysieke klachten Karakteristiek is cyclisch patroon met opkomst klachten in luteale fase van de cyclus en remissie na start menstruatie Veel voorkomend probleem
Inleiding III Indeling PMS Premenstrueel symptomem (milde PMS) 75% van menstruerende vrouwen Premenstrueel Syndroom (Moderate PMS) 20-40% heftiger van aard, en worden als lastig tot zeer hinderlijk ervaren Premenstrueel dysphoric disorder (PMDD) (DSM IV-TR) 3-8% ernstige belemmering van normaal functioneren en/of dagelijkse activiteiten
PICO P : pre-menopausale vrouw waarbij PMS klachten als dusdanig belemmerend word ervaren dat er hulp gezocht word I : Orale anticonceptie met drospirenon C: Placebo/ orale anticonceptie zonder drospirenon O: verbetering/afname PMS klachten
Zoekstrategie Google Scholar: premenstrual syndrome, drospirenone, birth controle Limit: laatste 8 jaar en onderwerp medical/pharmacological. 59 hits Pubmed: MeSH; Premenstrual Syndrome/drug therapy*, Contraceptives, Oral, Combined. Limit: RCT, Review, meta analyse. Hits 17 Cochrane: MeSH ;premenstrual syndrome. Hits: 7 Zoektijd ongeveer 2 uur
Gekozen artikel Oral contraceptives containing drospirenone for premenstrual syndrome (review) Lopez, LM, Kaptein A, Helmerhorst FM Cochrane Database of systematic reviews
Beoordeling: Validiteit I 1.Wel sprake van expliciete vraagstelling 2.Wel sprake van adequate zoekactie 3.Wel sprake van adequate selectieprocedure van te includeren onderzoeken 4.Wel sprake van methodologishe kwaliteitescontrole 5.Wel sprake van adequate data extractie 6.Wel bespreking van belangrijkste onderdelen onderzoeken 7.Adequaat omgegaan met klinische en statischtisch heterogeniteit
Beoordeling: Validiteit II
Beoordeling: Validiteit III
Beoordeling: Resultaat I Drospirenonen 3mg + EE 20mcg vs Placebo: cyclus reviews (Yonkers 2005; Pearlstein 2005) Mean daily rating of problem severity: (WMD -7.92; 95% BI to -4.67) vermindering van klachten ten opzichte van placebo groep Respons: Interventie 48% placebo 36% NNT 8
Beoordeling: Resultaat II
`Beoordeling: Resultaat III Score Vermindering productiviteit WMD (95% BI tot -.08) cyclus 1-3 (Pearlstein 2005 Yonkers 2005 Score afname beperkingen sociale activiteiten WMD (95% BI tot – 0.04) cyclus 1-3 (Pearlstein 2005 Yonkers 2005 Score afname in relatie problematiek WMD (95% BI tot -0.50) cyclus 1-3 (Pearlstein 2005 Yonkers 2005
Beoordeling: Resultaat IV
Beoordeling: Resultaat V Drospirenonen 3mg + EE 30mcg vs levenorgestrel 150mcg+ EE 30mcg 1 reviews (Sangthawan 2005) Cycle 6; PMS less likely in intervention than controle (OR 0.31; 95% BI 0.14 tot 0.69) Drospirenonen 3mg + EE 30mcg vs desogestrel 150mcg + EE 30mcg (Foidart 2000) na cyclus 26 Total PMS geen verschil
Beoordeling: resultaat VI
Beoordeling: toepasbaarheid 1.Mijn patient komt niet geheel overeen met patient in onderzoeken 2.Interventie van COC-D is toepasbaar in de huisartsenpraktijk 3.Ja, bijwerkingsprofiel is vergelijkbaar met andere COC 4.Patiente hulp vragend, heeft veel last van pms klachten wilt (medicamenteuze) interventie. Anticoneptie wens met nieuwe partner blijft
Conclusie In deze review lijkt mogelijk een gunstige effect van COC- D op ernstige PMS tenminste in eerste 3 cycli Flinke methodologische kanttekeningen Groot placebo effect Onbekend of het ook effect heeft op milde PMS Onduidelijk of het nou veel beter werkt dan normale COC Invloed en belangenverstrengeling van Farmacie/fabrikant is niet te ontkennen of te overzien
Epiloog Volgende patiente met deze klachten: Geen eenduidig antwoord Aanwijzingen dat het tenminste op korte termijn mogelijk zou werken, maar grotere, methodologische beter en langere onderzoeken moeten nog de doorslag geven Bij slechts een klein gedeelte van de vrouwen klachten daadwerklijk zo ernstig zijn dat er medische interventie voor nodig is. Individueel en in overleg met patiente bekijken wat het beste bij ze past
Bloeddorstig: Premenstrueel Syndroom en de pil Eindelijk de hormonen te baas ? Nog niet D.R. Schotborgh