WERELD 3 havo 4 Conflicten, macht en onmacht par 7 t/m 9
Grootschalige landverkopen Wat is grootschalig?400 voetbalvelden Wanneer begon het? Waar wordt land verkocht? Aan wie wordt land verkocht? 2007: toen voedselprijzen stegen In ontwikkelingslanden Bedrijven uit westerse landen en opkomende economieën
Grootschalige transnationale grondverkoop Wie zijn de kopers?Kopers: Bedrijven uit westerse landen en opkomende economieën Verkopers: overheid, kleine boeren of slechtlopende bedrijven in ontwikkelingslanden of opkomende economieën Wie zijn de verkopers?
Landjepik? Waarom is ‘landjepik’ nadelig? Arme boeren raken hun bestaansmiddelen kwijt Er wordt geen voedsel meer verbouwd, alleen exportproducten De mensen lijden honger. Grootschalige landaankopen positief als: Goede prijs voor het land Geen conflicten over eigendom Geen gedwongen uitzettingen Geen mensenrechten geschonden
Voor en tegen Kleinschalig wordt grootschalig. Vaak nadelige gevolgen. Welke? Minder werkgelegenheid Boeren raken hun land of pachtgrond kwijt Hogere opbrengsten, maar wel vaak exportgewassen of non-food, dan voedselschaarste Kans op milieuschade Inzet productiemiddelen kapitaal en arbeid? Kapitaalintensief, arbeidsextensief
Aardolie en aardgas olieproductie ??Peak Oil Wanneer? Gevolgen? Alternatieven? Spoedig, tenzij nieuwe bronnen (schaliegas) Steeds meer conflicten Mogelijk, maar nog onvoldoende
Noordpoolgebied ?? Gebied buiten de EEZ’s van de landen rond de Noordpool Waarom claimen landen dit gebied? Toekomstige oliewinning. Nu nog te koud!
Conflictmineaal: bloeddiamant Andere mineralen Conflictmineraal of kritisch mineraal?Conflictmineraal: bloeddiamant Verklaar de term: conflictmineraalRebellen verkopen ze en kopen wapens, waardoor het conflict langer duurt.
Kritische mineralen Zeldzaam?Nee. Grote hoeveelheden maar zeer dunverspreid Schaars?Ja, door exportbeperkingen en door milieubelastende mijnen te sluiten
Dammen in stroomgebieden Indus Grens India en Pakistan
Water Dam zorgt voor stuwmeer: bovenstroomsBovenstrooms of benedenstrooms? Welk land heeft de macht over het water? Bovenstrooms of benedenstrooms?bovenstrooms Problemen? Aanpak? waterverdrag
Vruchtbare Halvemaan Welk land? En: bovenstrooms of benedenstrooms? Turkije, bovenstrooms Soedan, benedenstrooms Syrië, benedenstrooms
Vruchtbare Halvemaan Waarom zo interessant? Waterstress Veel conflicten Blauwe vrede? Door betere verdeling van het water kunnen arme gebieden zich ontwikkelen. Dan komt vrede misschien dichterbij.