Basisvaardigheden Taal een inspectie-onderzoek in het vmbo bbl/kbl en het PrO Jan Rijkers coördinerend inspecteur voortgezet onderwijs Taal in de etalage CED Rotterdam

Basisvaardigheden taal VO Ruim jongeren verlaten het voortgezet onderwijs zonder startkwalificatie. Ruim jongeren verlaten het voortgezet onderwijs zonder vmbo-diploma (OV’06). 24% van de leerlingen in bbl en kbl is niet in staat zelfstandig leerboeken te lezen (Hacquebord e.a. 2004). PISA: ,5% op/onder niveau 1, ,1% (Lissabon-doelstelling: ,2%)

Basisvaardigheden taal VO Inspectie: Artikel 6c Wet op het voortgezet onderwijs: ‘Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat daarbij op structurele en herkenbare wijze aandacht wordt besteed aan het bestrijden van achterstanden in het bijzonder in de beheersing van de Nederlandse taal.’ Vragen Tweede Kamer aan minister

Basisvaardigheden taal VO Basale communicatieve vaardigheden Noodzakelijk voor school en ‘thuis’ Volgens informatie en oordeel school (n.b.: commissie Meijerink) Dia ⁃ taal

Basisvaardigheden taal VO "III. treft de voorlopige voorziening dat de rechtsgevolgen van het onder II. vermelde besluit in stand blijven tot opnieuw is beslist omtrent de vaststelling van het wegaanpassingsbesluit, onder de voorwaarde dat gedurende de periode waarin de spitsstrook is geopend, de maximum snelheid voor motorvoertuigen op het gehele wegvak wordt verlaagd van 120 km/uur tot 80 km/uur;"

Themaonderzoek: onderzoeksvragen ‘Bezoekdeel’: Zijn er bij instroom leerlingen met onvoldoende beheersing basisvaardigheden taal? Zo ja, welke activiteiten? ‘Toetsdeel’: Met welk resultaat?

Themaonderzoek: opzet 72 vestigingen; steekproef Mei - september 2007 bezoeken Toetsafname juni en september 2007: Vmbo bbl en vmbo kbl en PrO Begin eerste jaar (sept.) en Eind tweede jaar (juni) Rapportage december 2007 ( Contacten met belanghebbenden

Onderzoeksresultaten: Dia·taal (1) ABCDE vmbo25% 15%10% TekstLj Lj WoordLj Lj FoonLj Lj

Onderzoeksresultaten: Dia·taal (2) Absoluut: Lj 1: (vmbo 1 / PO 8) 41% op of boven Lj 2: 66% op/boven niveau vmbo1; 28% op/boven niveau vmbo 2

Onderzoeksresultaten: scholen (1) Niveau bekend? Onderwijskundig rapport: tl 87, bl 89, ws 32, sp 89 Eigen screening: vooral bl, sp, tl, minder ws Leerlingdossier: helft scholen bl, tl, sp derde scholen ws ‘Achterstandsbewustzijn’: 40% docenten geen info

Onderzoeksresultaten: scholen (2) Maatregelen scholen? Tijd, Didactisch handelen, Bewaken voortgang (Taal)Beleid Driekwart geen structureel beleid Weinig aandacht buiten Nederlands Extra hulp: bijna alle scholen Ervaring leerlingen: nuttig, gewoon, extra 60%

Onderzoeksresultaten: effectief? Kenmerken bij grote vooruitgang? Lastig! Aandacht technisch lezen + Vastgelegd eindniveau eind onderbouw + Ws-aandacht bij laag bl –

Onderzoeksresultaten: conclusies Achterstanden, bij bl groeiend Behoefte aan definitie ‘basisniveau’ Zeker ‘achterstandsbewustzijn’ Te weinig info over niveaus bij docenten Zeker extra activiteiten scholen Te weinig benutten mogelijkheden (tijd, niveaubepaling, andere vakken) Weinig gerichte activiteiten(75% geen structurele, herkenbare aanpak)