1 VAN VISIE NAAR UITVOERINGSPROGRAMMA regiobijeenkomsten maart/april 2016 Truus Steenbruggen Provincie Fryslân

2 Toelichting besluit Provinciale Staten over: Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen?

landbouw Kosten waterbeheer natuur archeologie cultuurhistorie landschap weidevogels funderingen wegen en rioleringen broeikasgassen waterkwaliteit WAAROM EEN FEANGREIDEFISY? Voor- en nadelen huidige peilbeleid

landbouw Kosten waterbeheer natuur archeologie cultuurhistorie landschap weidevogels funderingen wegen en rioleringen broeikasgassen waterkwaliteit WAAROM EEN FEANGREIDEFISY? Voor meer balans in de verdeling van de lusten en de lasten

5 WAT IS DOOR PS BESLOTEN? 1. BODEMDALING ACCEPTEREN 2. BODEMDALING VERTRAGEN 3. GEVOLGEN VERZACHTEN/ANTICIPEREN Kansrijke gebieden: 4. VEEN EN VEENWEIDEWAARDEN BEHOUDEN

6 BODEMDALING VERTRAGEN drooglegging maximaal 90 cm dik veen met kleidek: hoog zomerpeil dik veen zonder kleidek: maïs en kerende grondbewerking ontmoedigen/ reguleren

7 DIK VEEN MET KLEI: HOOG ZOMERPEIL Ervaringen praktijkproeven hoger zomerpeil voor landbouw   Geen achteruitgang in bodemstructuur, bewortelingsdiepte of - intensiteit   Geen blijvende achteruitgang grassensamenstelling (muv van 1 bedrijf)   Nat weer: meer risico’s draagkracht   herstel draagkracht na regen duurt één tot enkele dagen langer   mn bij veen zonder klei, slecht doorlatend veen, slecht ontwaterd veen   uitstel oogsten tast voederwaarde aan, opstallen vee enz.

8 DIK VEEN MET KLEI: HOOG ZOMERPEIL Ervaringen praktijkproeven hoger zomerpeil voor landbouw   Geen afname drogestof opbrengst gras   Geen afname voederwaarde gras (muv 1 bedrijf in Veenpolder van Echten, 2007)   Maïs: 2007: opbrengst en kwaliteit lager, 2008: geen effect   Slootkanten meer risico op uitspoeling en inzakken, meer baggeraanwas Varieert van gebied tot gebied   Beperkt risico leverbot en verstopping drainage

9 DIK VEEN ZONDER KLEI: MAÏS EN KERENDE GRONDBEWERKING ONTMOEDIGEN/REGULEREN   Ontmoedigen: maïs zonder kerende grondbewerking   Reguleren: overleg met landbouw en gemeenten aandacht voor graslandvernieuwing

10 Houten funderen:   Wetterskip Fryslân: aanpak hoogwatercircuits verbreden, handhaven, saneren?   Provincie: funderingsherstelregeling heroverwegen en reorganiseren   Provincie: voorlichting en risicokaart GEVOLGEN VERZACHTEN/ANTICIPEREN

11 Wegen en leidingen   Aanleg en beheer verduurzamen   Overleg met gemeenten   Symposium met West Nederland GEVOLGEN VERZACHTEN/ANTICIPEREN

12 GEVOLGEN VERZACHTEN/ANTICIPEREN Natuur op lange termijn doelen haalbaar? extra maatregelen nodig? doelen aanpassen? Veiligstelling Grondwater/drinkwater voorziening

13 GEVOLGEN VERZACHTEN/ANTICPEREN Voorstel voor veiligstelling grondwater/drinkwatervoorziening Gereedschapskist voor een herkenbaar veenweidelandschap Plan van aanpak bescherming selectie van archeologische waarden Plan van aanpak bescherming selectie archeologische waarden

14 Bûtefjild Alde Feanen Sneekermeer Brekken- polder Rottige Meenthe/Brandemeer De Mieden Benedenloop Koningsdiep Fluessen/Idzegea Aldeboarn/ De Deelen KANSRIJKE GEBIEDEN

15 Elk gebied is anders Elk gebied vraagt om een eigen aanpak Planvorming met de streek Draagvlak vereist Koppeling van kansen, initiatieven en geldstromen KANSRIJKE GEBIEDEN behoud veen en veenweidewaarden

: Eerste oriënterende gesprekken met de streek Resultaat eind 2016 een procesafspraak: wanneer gaan we met wie en hoe aan een plan werken? Sneller voor De Mieden, Koningsdiep? KANSRIJKE GEBIEDEN

17 ambitie: behoud veen en veenweidewaarden verdere vernatting dan 60/90 uitgangspunten: geen aankoop grond of vergoedingen overheid inkomsten uit de markt opgave: innovatie in techniek en verdienmodellen hoe is natter veen rendabel te exploiteren? KANSRIJKE GEBIEDEN

18 HOE IS NATTER VEEN RENDABEL TE EXPLOITEREN? INNOVATIE in nieuwe technieken INNOVATIE in nieuwe verdienmodellen:

19 ZOEK DE KANSEN EN NEEM ZELF INITIATIEF ww.fryslan.nl/veenweidevisie kansrijke gebieden en innovaties:

20 UITVOERINGSPROGRAMMA gezamenlijk programma provincie en waterschap langjarig programma 2016: vooral voorbereidende activiteiten 2017: uitgewerkt programma voor : € 12 miljoen beschikbaar voor 2020-e.v: ????

21 PROGRAMMATEAM provincie en waterschap Werken en processen en producten STUURGROEP provincie, waterschap ADVIESGROEP, bestuurlijk Belangenorganisaties ADVIESGROEP, ambtelijk Belangenorganisaties VEENWEIDEGEBIED Mensen die er wonen en werken FRIESE VEENWEIDEGEMEENTEN KENNISINSTELLINGEN WEST NEDERLAND ORGANISATIESTRUCTUUR