Informatie over gezondheidsrisico’s

Hebben mensen hier iets aan? Ja Begrip van huidige gezondheid en verwachte gezondheidsproblemenBegrip van huidige gezondheid en verwachte gezondheidsproblemen => Motivatie voor preventie Nee Onduidelijkheid en onzekerheid over risicoOnduidelijkheid en onzekerheid over risico => Geen motivatie voor preventie => Angst en fatalisme

Hoe werkt risico informatie? Informatie over risico Gedrag Ideeën over risico Ideeën over het “zelf”

Risico: leeftijd, leefstijl en genen Bij veel chronische aandoeningen neemt het risico toe met leeftijd Wisselwerking tussen: Leefstijl => beïnvloedbaar Genetische gevoeligheid Genetische gevoeligheid =>niet beïnvloedbaar

Onderzoek “The Risky Self” Wat mensen denken over en doen met hun risico op diabetes en hart- en vaatziekten 1.Hoe wordt het risico ervaren? 2.Wordt genetische risico-informatie op een andere manier ervaren? 3.Hoe verschillen mensen hierin? 4.Wat is de invloed op preventief gedrag?

Diabetes en hart- en vaatziekten Twee miljoen mensen met diabetes en/of hart- en vaatziektenTwee miljoen mensen met diabetes en/of hart- en vaatziekten Bij diabetes type 2 is de bloedsuikerspiegel te hoogBij diabetes type 2 is de bloedsuikerspiegel te hoog Gevolgen: slecht genezende wondjes, oogproblemen, nierfalen en hart- en vaatziekten Hart- en vaatziekten (o.a. hartaanval, beroerte) zijn meestal het gevolg van vernauwingen in de bloedvatenHart- en vaatziekten (o.a. hartaanval, beroerte) zijn meestal het gevolg van vernauwingen in de bloedvaten Hart- en vaatziekten zijn 2 de doodsoorzaak

Risico factoren Leefstijl Genen

Onderzoeksaanpak InterviewsInterviews ExperimentExperiment Afname vragenlijst in drie groepen:Afname vragenlijst in drie groepen: –Personen met verhoogd risico op diabetes –Personen met verhoogd risico op hart en vaatziekten –Personen met erfelijk verhoogd cholesterol

Vragenlijst RisicofactorenRisicofactoren Ideeën over het risicoIdeeën over het risico –Oorzaken en hoogte risico –Controleerbaarheid en vertrouwen in preventieve opties Ideeën over “het zelf”:Ideeën over “het zelf”: –In hoeverre men zichzelf denkt te kunnen veranderen Preventief gedragPreventief gedrag –Medicijngebruik –Leefstijl (niet roken, gezond dieet, genoeg beweging)

Uitkomsten 1.Hoe wordt het risico ervaren? –Kennis van oorzaken is redelijk maar risicofactor wordt nauwelijks vertaald naar eigen risico 2.Wordt genetische risico-informatie op een andere manier ervaren? –Meer familieleden met ziekte: hoger ervaren risico –Geen verschillen in ervaren controle/vertrouwen in gezonde leefstijl 3.Hoe verschillen mensen hierin? –Mensen die denken zichzelf niet te kunnen veranderen ervaren minder controle over het risico 4.Wat is de invloed op preventief gedrag? –Meer familieleden met ziekte: meer preventief gedrag

Wat betekenen de uitkomsten Genetische informatie leidt niet tot fatalismeGenetische informatie leidt niet tot fatalisme –DNA test heeft minder impact dan familiegeschiedenis Verbetering risicocommunicatie in de zorg (o.a. huisartsen en websites)Verbetering risicocommunicatie in de zorg (o.a. huisartsen en websites) –Betere uitleg over relatie tussen risicofactoren en risico (hoe risicofactoren bijdragen aan het risico) –Uitvragen en uitleggen van familiegeschiedenis werkt mogelijk motiverend –Informatie afstemmen op individu Er is meer onderzoek nodig!Er is meer onderzoek nodig!